Verklýðsblaðið - 21.03.1933, Blaðsíða 4
Islenzk málverk og margskonar rammar á Freyjugötu 11.
Kaupdeilan á Akureyri.
Framh. af 1. síðu.
þýðumaðurinn fullur ósanninda
og- árása. Verkamaðurinn.
Eins og kunnugt er, eru ís-
lenzkir ríkisborgarar ekki her- ;
skyldir. Samt sem áður tekur
burgeisastéttin í einu bæjarfélag-
inu sig til og fyrirskipar almenna
herskyldu til þess að berjast við
verkalýðinn og kúga niður kaup
hans með ofbeldi!! Og ofan í
kaupið er þetta gjörræði „sam-
þykkt“ af „bæjarstjóm", sem
alls ekki er lögleg, því bæjar-
fulltrúar kommúnista voru ekki
boðaðir á fundinn. Slíkur er of-
sóknarandi íslenzku borgarastétt-
arinnar gegn verkalýðnum. Svo
ör er þróun ríkisvaldsins á Is-
landi í áttina til fasismans.
Eins og kunnugt er, hefir full-
trúi Alþýðusambandsins á Akur-
eyri, hr. Erlingur Friðjónsson,
verið aðalhvatamaður að þessum
ofbeldisráðstöfunum. En eins og
gefur að skilja eiga Alþýðusarh-
bandsbroddamir hér syðra í vök
að verjast, þar sem þeir þykjast
vera á móti ríkislögreglunni, þó
þeir séu andvígir öllum ráðstöf-
unum til að hindra það, að hún
komist í framkvæmd. Þeir eru því
að reyna að þvo Erling hreinan
með því að telja fólki trú um, að
hann hafi verið á móti stofnun
varalögreglunnar í bæjarstjórn
Akureyrar. Verður þetta ærið
hjákátlegt og til mikils ætlast að
menn trúi, þar sem Erlingur hef-
ir hrópað hátt í blaði sínu og
Alþýðuflokksins, „Alþýðumannin-
um“, um lögreglulið til þess að
brjóta Verkamannafélag Akur-
eyrar á bak aftur, hvað sem það
kostaði!
Atburðirnir á Akureyri sýna
það og sanna, að kratabroddamir
óska af heilum hug eftir ríkis-
lögreglu til þess að bæla niður
alla sjálfstæða stéttabaráttu
verkalýðsins.
Framkoma kratanna hefir í
Akureyrardeilunni á allan hátt
verið svo opinberlega í þjónustu
auðvaldsins, að margir verka-
menn eiga erfitt með að átta sig
'á því, sem er að gerast. Þeim
finnst staðreyndimar svo ótrú-
legar, að þeir láta segja sér
þrisvar.
Þetta kemur til af því, að m'enn
hafa ekki enn fyllilega áttað sig
á því, sem Kommúnistaflokkurinn
sýndi fram á með skýram rökum
á flokksþingi sínu í haust:
Alþýðusambandsbroddamir eru
höfuðstoð auðvaldsins á íslandi.
Vald þeirra innan verkalýðshreyf-
ingarinnar, er öraggasta og bitr-
asta vopn auðvaldsins í barátt-
unni gegn verkalýðnum. Þeir era
ekki lengur smáborgaralegur um-
bótaflokkur, heldur er „sósíal-
ismi“ þeirra og hinn uppvaxandi
fasismi tvær greinar á sama
meiði. Þeir eru sósíal-fasistar —
þ. e. sósíalistar í orði, en fasistar
í verki.
Með framkomu sinni í Akur-
eyrardeilunni hafa Alþýðuflokks-
broddarnir sjálfir auglýst þessi
sannindi frammi fyrir allri al-
þýðu.
Þingmálafuodur
í Eyjum,
Þann 7. þ. m. boðaði þingmaður-
inn, Jóhann, til þingmálafundar hér.
Bar sá fundur á sér öll einkenni
fyrri þingmálafunda Jóha., þó í
öllu ríkara mæli en áðúr. Þetta
„samtal“ sitt við kjósendur, eins
og hann orðaði það, sem honum
var auðsjáanlega og vitanlega sár-
nauðugt — hafði hann ákveðið
sem allra stytzt, boðaði fundinn
kl. 4 í bíóhúsinu en kl. 8>/* skyldi
byrja bíó og mátti því fundurinn
ekki standa lengur en 4 tíma.
Þykir Jóh. það sýnilega ærið lang-
ur tími frammi fyrir „háttvirtum
kjósendum“. Framsöguræða Jóhs.
var aumingjaleg með afbrigðum,
þannig ætluð að enginn skyldi
reka hornin í hana, enda fékk
þingmaðurinn að haida henni að
mestu óskemdri. Svo var og um
tillögur þær er hann lagði fram
jafnframt. Voru þær samþykktar
með öllum gr. atkv., sem þó voru
ekki nema 5 — 6, því að fundar-
menn greiddu yflrleitt ekki atkv.
um þær.
Að atkv.gr. um till. Jóh. lokinni
tóku kratabroddarnir að leika hlut-
verk sín til aðstoðar honum. Einn
þeirra, Árni J. Johnsen, rauk upp
til handa og fóta með till. um að
banna sölu eða takmarka á lampa-
spritti. Fór hann mörgum fögrum
orðum um mikilvægi þessa máls
og sagði m. a., að ef Islendingar
hættu að drekka áfengi, þá myndi
engin kreppa þekkjast hér á landi(!!)
Þær ríða ekki við einteiming
kreppukenningar kratabroddanna!
Hér er ein útgáfan! Og allir þekkja
kenningar Alþýðubl. um „íslenzku
kreppuna“. En nota flest í nauð-
um skal — og svo má segja um
þetta. Kratabroddarnir grípa til
alls, til þess að blekkja verkalýð-
inn á eðli auðvaldsskipulagsins og
reyna þannig að hjálpa auðvaldinu
út úr kreppu þess. Eftir að Jóh.
hafði notað þetta kjörna tækifæri
til þess að þvæla án þess að þurfa
að koma nálægt þeim málum, sem
efst voru á baugi hjá alþýðu manna
og haldið langa og ítarlega ræðu
um mikilvægi tillögunnar fléttaða
skiljanlegu þakkarávarpi til flutn-
ingsmannsins, var tillagan sam-
þykkt með fáeinum samhlj. atkv.,
(fjöldinn sat hjá). —
Kommúnistar höfðu lagt fram
margar tillögur. Treysti Jóh. sér
nú ekki lengur til þess að hindra
það að þær yrðu teknar til um-
ræðu, en aðeins örfáar þeirra feng-
ust ræddar vegna hins nauma
fundartíma, sem þingmaðurinn
hirti auðvitað velmældan hluta af,
til þess að andmæla till. — eink-
um till. um afnám fiskeinokunar-
innar. Er hér ekki rúm til þess að
fara út í hina ýmsu orðskviði, sem
af vörum þingm. flutu á fundinum.
Því miður, því að vinnandi fólk
um land allt gæti dregið mikilvæga
lærdóma af því að kynnast þess-
um fulltrúa auðvaldsins, hinum
sjálfhælna lýðskrumara og verka-
lýðsskrumara Jóh. Þ. Jós. Er Jóh.
þótti „8amtalið“ orðið sér óbæri-
lega langt lét hann bera fram till.
um að slíta umræðunum um till.
kommúnÍ8ta og taka fyrir næsta
mál á dagskrá, En till. var felld j
nieð yfirgnæfandi meirihlnta. — j
Veslings Jóhann! Ein staðreyndin
enn um sífellt minkandi fylgi —
um vaxandi skilning undirstéttanna
á aðstöðu þeirra í þjóðfélaginu.
Einræði Jóh. var þó svo mikið að
hann braut í bága við vilja fund-
armanna, lét slíta umræðunum um
till. og lét þær eigi koma til atkv.
En svo var ótti hans mikill við
„stemningu-' fundarins, að hann
hræsnaðist við að koma með breyt-
ingartillögu við till. komm. um af-
nám fiskeinokunarinnar, sem var
samhljóða fyrri hlutanum af till.
komm. (seinni hlutanum, rökstuðn-
ingunni sleppt) sem hann þó lét
ekki heldur bera undir atkv. af
þeim skiljanlegu ástæðum að hann
vildi ekki_að neitt, sem færi í þessa
átt, yrði samþ. á fundinum.
Að þessu loknu lét Jóh. fundar-
stjórann lýsa því yfir, að einn
flokkur hafi enn ekki komist að
„með neitt vegna málæðis komm-
únista“, en það voru jafnaðarmenn
og taldi nauðsynlegt að þeir fengju
að segja eitthvað, eða m. ö. o.,
þingmaðurinn „pantaði“ nú opin-
berlega — frammi fyrir fullu húsi
„háttvirtra kjósenda11 Þorstein Víg-
lundsson í ræðustólinn sér til að-
stoðar á þessari raunastund. Reynd-
ar rauk þó Kr. L þar upp á milli
(hefur sjálfsagt fundist hann geta
talið sig til kratabroddanna eftir
vinngjarnlegt og náið samstarf,
sérstaklega þó í sambandi við stofn-
un hvítu lögreglunnar) og kom
fram með tillöguna um vinnudóm,
sem var felld með yfirgnæfandi
meirihluta atkvæða. — Tók þá til
máls (samkvæmt pöntuninni) Þ. V.
og las sinn vanalega pistil, sem
hljóðaði upp á það hvernig auð-
valdið geti styrkt sig í stéttabar-
áttunni með bæjarrekstri. — Tal-
aði Jóh. nokkur orð á eftir og lét
sem sér hefði ekki líkað fyllilega
eitt aukaatriði í ræðu Þ. V. — og
bað Þ. V. þegar auðmjúklega af-
sökunar á að hafa látið þetta út
úr sér. Upp úr þessum faðmlögum
Jóh. fyrir hönd auðvaldsins í Eyj-
um og Þ. V. fyrir hönd krata-
broddanna — var fundinum sjálf-
slitið, því að fólkið þusti út undir
lokaræðu Jóh., enda höfðu komm-
únistar þá boðað fundarmönnum
framhalds-þingmálafund í Alþýðu-
húsinu þá um kvöldið og skoruðu
á Jóh. að koma — en hann þorði
ekki og neitaði.
Framhaldsfundurinn var afar-
fjölmennur — fullt Alþýðuhúsið —
og voru þar samþykktar með öll-
um greiddum atkvæðum og mjög
almennri þátttöku í atkvæðagreiðsl-
unni — allar tillögur kommúnista.
Þ. V. mætti á fundinum, tók þar
til máls og jós úr sér lygi og rógi
um samtök verkalýðsins í Eyjum.
Eitt af því sem Þ. V. lét út úr sér
á þessum fundi var, að rangt væri
að vera stöðugt að tala um að
verkalýðurinn væri svikinn af öðr-
um — hann sviki sig sjálfur,
„Verkalýðurinn er sjálfur svikari
við málstað sinn“, sagði Þ. V.
Þótti þá fundarmönnum skörin far-
in að færast upp í bekkinn, þeg-
ar þessi margstimplaði svikari ætl-
aði að fara að klína óþverranum
af sér og kumpánum sínum á
Bögglasmjör,
Rjómabússmjör,
Mysuostur,
Mjólkurostur,
Egg, ísl. og útl.
KAUPFÉLAG ALÞÝÐU,
Njálsgötu 23, sími 4417,
Verkamannabúst., sfm» 8507.
verkalýðinn — skeina sig á hon-
um, ef svo mætti að orði komast.
Er Þ. V. hafði haldið tvær slík-
ar ræður, flúði hann af hólmi. —
Þorði þessi auðvaldsþjónn ekki að
standa lengur frammi fyrir fundar-
mönnum, brást hugrekkið eins og
Jóh. húsbónda hans, enda verða
menn að játa, að meira en meðal-
hugrekki þarf til þess fyrir báða
þessa fulltrúa auðvaldsins að láta
sjá sig á fundum alþýðunnar, til
þess þarf ósvífni á háu stigi. Sex
sjö menn eltu Þ. V. af fundi flest
kratabroddar eins og hann — og
gerðu þeir (broddarnir) nokkur
fundarspjöll um leið og þeir fóru.
Það má efalaust telja, að komm-
únistum hafi aukist fylgi við fundi
þessa. Sérstaklega má vænta þesa
að þeir hafi orðið all-lærdómsríkir
fyrir hina mörgu aðkomum., sem
á þeim voru. Þarna sáu þeir og
heyrðu fulltrúa allra stétta, annars-
vegar - Jóh., stóratvinnurekandann
og kúgarann, þvínæst, verkalýðs-
böðulinn, fariseann, hina opinberu
fulltrúa yfirstéttarinnar — Þ. V.
og fl. kratabrodda, fulltrúa yflr-
stéttarinnar innan verkalýðsstéttar-
innar, sem allir kepptust um að
blekkja og ljúga að verkalýðnum,
til þess að svæfa hann, — og hins
vegar kommúnistana,f ulltr úa verka-
lýðsins og fátækra bænda, sem báru
fram skýrar og ákveðnar kröfur
til hagsbóta fyrir hinar vinnandi
stéttir — hvöttu verkalýðinn og
smáútvegsbændur til byltingarsinu-
aðrar baráttu fyrir þeim.
Terbamaðnr.
Oddur Sigurgeirsson
hefir nú verið rekinn úr bæ
sínum, eins og menn vita. Her-
mann lögreglustjóri segir að
Fiskifélagið ætli að byggja á
lóðinni. Mér finnst það réttara,
að félagið reisti hús á lóð Her-
manns suður á Álítanesi og að
bærinn byggði nýjan bæ handa
gamla manninum. En Hermann
og Hitler era báðir við völd og
Ólafur með skeggið er hræddur
um að Helgi verði látinn rann-
saka sig fyrst hann (c: Helgi)
var fluttur inn á Klepp aftur.
Pétur Jóhannsson skrifar nú í
Alþ.bl., en Oddi gamla er neit-
að um pláss þar. Þeir eru upp-
fyndingamenn Óli og Pétur.
Gamall borgari.
Ábyrgöarm.: Brynjólfur Bjarnason.
PrentamlÖjan Acta.