Verklýðsblaðið - 10.08.1936, Blaðsíða 2

VERKLÝÐSBLAÐIÐ
Olymps-hugsunin er ósamrýmanleg
nazismanum
um og- falið Ingólfi Jónssyni lög-
fræðingi að'hefja rannsókn í mál-
inu næstu daga.>
Verklýðsblaðið hefir átt viðtal
við félaga Jón Rafnsson, einn af
bæjarfulltrúum Kommúnistafl. í
Eyjum, sem nú er staddur í bæn-
um:
Hvernig stemning er ríkjandi
meðal almennings í Eyjum í sam-
bandi við það sem þar er nú að
gerast í bæjarmálunum?
Almenningur virðist fylgjast af
athygli m,eð þessum málum, enda
öngþveiti það sem íhaldsklíkan hef-
ir stefnt hag, bæjarbúa í orðin al-
ment áhyggjuefni, jafnvel langt
inn í hinar fornu raðir «sjálfstseð-
is«-flokksins.
Er búist við að rannsókn þessi
geti leitt af sér afhrópun núver-
andi ráðamanna í bænum og nýjar
bæj arstjórnarkosningar ?
Hvað sem gildandi lög kynnu að
geta tafið fyrir maklegum mála-
gjöldum á hendur íhaldsklíkunni í
Vestmannaeyjuim, verður ekki á
því vilst, að hún er þegar fyrir
lþngu dæmd og sek fundin af öll-
ura Ix>rra, bæjarbúa, — enda eru
mörg ofantalinna kæruatriða ým-
ist beint eða óbeint viðurkend af
hinum ákærðu.,
Dómur lýðræðisins í Vestmanna-
eyjum yrði því hreinn og ótvíræð-
ur í þessu máli.
Hver eru núverandi kraftahlut-
föH í bæjarstjórn Vestm.eyja —
milli pólitísku fiokkanna?
I bæjarstjórn Vestm.eyja eiga
nú sæti 5 sjálfstæðismenn, 1 jafn-
aðarmaður og 2 kommúnistar. Við
síðustu bæjarstjórnarkosníngar, en
síðan er hátt á þriðja ár, náði í-
haldið svo knöppum meirihluta, ao
leikur hefði verið þá, fyrir komrn-
únista- og jafnaðarmenn samstilta,
að taka yfirráðin.
En hvað iíður samfylkinguinni í
Vestmannaeyjum, nú í augnablik-
inu?
Fyrir rúraum mánuði sendi Vest-
m.eyjadeild K. F. I. Alþýðu-
flokki Eyjanna allítarlegt sam-
fylkingartilboð, þar sem stefnt var
1932 lýsti Hitler því yfir, að
Olympsleikar væru »uppfundning
hinna alþjóðlegu Frímúrara og
Júða«, og barðist á móti þeim. Þá
var hann ekki orðinn kanslari í
Þýzkalandi.
Seinna skrifaði annar nasista-
foringi, Bruno Malitz, bók, sem
heitir »Líkamsæfingar í anda
Nasjónalsósíalismans«, og ræðst
þar með offorsi miklu á erlenda í-
þróttamenn og alþjóðlega leika,
Þar stendur eftirfarandi kafli orð-
réttur:
»Samkvæmt kenningu hinna
frjálslyndu (liberalisten) eiga í-
þróttirnar að vera þess megnugar
ag tengja þjóðirnar sameinandi
böndum. Alþjóðleg íþróttamót eru
lialdin í anda bræðralags þjóð-
anna. Frakkar kyssa, þýzkar stúlk-
ur á vangann. Menn skiftast á rós-
um og fánum, þjóðsöngvarnir eru
spilaðir, menn skrafa. og skrifa vit-
urleg orð um alþjóðafrið, um
tengsli og- bandalög þjóðanna, um
að því að lyfta hinni ágætu sam-
fylkingarbyrjun á hærra stig og
vinna henni jafna fótfestu utan og
innan bæjarstjórnarinnar.
Þó nú að svarbréf jafnaðar-
manna hafi ekki, að þessu; sinni,
verið eins ákveðið og æskilegt var,
efast ég ekki um að þeir munu inn-
an skams stíga sporið til fulls.
Óyndis-spangól Jóhanns Jcsefs-
sonar nú daglega í Morgunblaðinu
og samfylkingartónninn í svar-
greinum Páls Þorbjarnarsonar í
Alþýðu.blaöinu, greinar sem liver
samfylkingarsinni gæti skrifað
undir athugasemdalítið, — þetta
hvortveggja segir góða sögu um
þróun samfylkingarinnar í Vest-
mannaeyjum og boðar gott fyrir
alþýðuna.
Mun ég síðar víkja nánar að
bæjarmálum Eyjanna hér í blað-
inu, ef mér gefst rúm.
»anda skilningsins«, — og þó hafa
allir sigrar íþróttamanna vorra
í öllum heimi ekki ennþá megn-
að að strika út svíviröingar- og
lygaklausur VersaJasamninganna
eða lækka stríðsskaðabæturnar um
hið minsta.
Frakkar, Belgir, Pólverjar, Gyð-
ingar, Negrar h.afa gengið til leika
á þýzkum íiþróttavöljum, hafa
sparkað knet-ti á þýzkum knatt-
spyrnuvöllum, hafa synt í þýzkum
sundlaugum, Lúxusfei'ðaJög’ hafa
útlendingamir farið á okkar kostn-
að, dýruim peningum Jiafa skipu-
leggjendurnir sóað, — en engum
manni dettur í hu.g að utanríkis-
afstaða Þýzkalands til fjandmanna
þess hafi batnaðu
Nú eru þessir sömu menn að
Jialda »OJym(psleika«, þessa al-
þjóðaleika, sem, eiga að tengja
þjóðirnar sameinandi böndum«, og
þeir Jeyfa sér meira að segja aö
staðhæfa, að leikamir fari fram í
»olympskum anda«, anda bræðra-
lags og' friðar með þjóðunum.
Hvað hefir breyst? Eru nasist-
arnir alt í einu orðnir alþjóðasinn-
ar og friðarvinir og hættir að
f jandskapast út í aðra kynflokka?
Nei, þeir eru hinir sömu, nákvæm-
lega sömu, þjóðrembingspostularn-
ir og stríðsæsingamennirnir. En
sáu það að þeir gátu ekki breytt
Olympmleikunum í þá stórkostleg
ustu auglýsingaibrefhi fyrir þýzka
vazismann, sem nokkurntíma hef-
ir verið sett á laggirnar, og þess-
vegna hafa þeir leyst af hendi það
slcipidagslega stórvirki ad ger-
breyta ytra borði »þriðja ríkisins<
svo, að gestirmr fái þá lognu hug-
mynd um HitJersvaldið, að ailt sé
þar í stakasta lagi. En að halda
fram þeim barnaskap, að Berlín-
arleikarnir séu venjulegir, heiðar-
legir ÖJympsleikar, það skyldi
enginn hugsandi maður láta sér
detta í hug.
Bældingur um Spán
kemur út á morgun
Á morgun kemur á markaðinn
hér í Reykjavík bæklingur um
Spán. Er það la.usleg þýðing á rit-
gerð eftir ungverska hagfrasðing-
inn Eugen Vai*ga, er birtist nú í
vor.
Ritgerð þessi varpar skýru ljósi
á aðdraganda þeirra atbu.rða, sem
nú eru að gerast á Spáni. Er í,
bæklingnuím stutt ágrip af sögu
landsins, landafræðislegri legu
þess, háttum og skiftingu landsins
í héruð, einkar skýr kafli um at-
vinnulega, þróun S.pánai’, stétta-
skiftinguna í landinu og loks um
verkJýðshreyfinguna, hina póli-
tískui flokka hennar og árangur
samfjdkingarbaráttu kommúnista-
flokksins.
Ritgerðinni fylg'ir stuttur for-
máli.
Það er óhjákvæmilegt hverjum
þeim, sem vill fylgjast með við-
burðunum á Spáni þessa dagana
og skilja aðstöðu og þróun þeirra
stéttarafla er nú berjast á bana-
spjótum, að lesa þennan bækling.
BækJingurinnn kostar 50 aura
og er gefinn, út af Kommúnista-
flokknum. Verður hann seldur í
»Heimskringlu« á Laugaveg 38,.
auk þess sem hann verður Jx)ðinn
til sölu á götunum, x.
Frá Siglufirði
Fyrir nokkrum dögum voru hér á
ferð þeir Pormúður Eyjólfsson og félagi
Sveinn Porsteinsson frá togaranefnd
Siglufjárðar, til þess að leitast fyrir
um kaup á togara fyrir Siglufjarðar-
kaupstað.
Voru undirtektir víst fremur daufar
um ríkisábyrgð til þessara framkvæmda
og mun enn ekkert vera ákveðið í máli
þessu, sem alþýða Siglufjarðar hefur
lagt mikið kapp á að koma í kring.
Mússolmi og Rauði krossinn
H. H.
Sjúkraaðgcrðunuin á hæðinni fyrir
neðan er iialilið áfrain. Hui'ðln er f hálfa
nðl þá sem særzt hiifðu, og fór svo aftur
til sjiiklings síns. Sem betnr íór særðist
Mussolini
I Alþýðublaðinu nýlega gefur Arngr.
Kristjánsson Helga Hjörvar ósvikna og
verðskuldaða ráðningu fyrir lofgerðar-
rolluna um Mussolini í útvarpinu á dög-
unum. Pað er varla þörf á þvi að taka
kafla úr stríðsdagbók Mussolinis, i til-
efni af því að bráðum eru 20 ðr liðin
frá því atviki er þar um getur! Musso-
lini lá þá særður á hermannaspitala, og
I dagbók sinni iýsir hann sprengjuhríð
•Austurríkismanna á þessa leið:
»KIukkan var 8. Dálítið sólskin. Enn
hefur einn særður hermaður bæzt við
í nótt. Mér kom ckki dúr á auga. Allt
í elnu — sprengjuhvinnr. Hennl hefur
slegið niður rétt lijá spítalanum. önnur*
Sú þriðja! Enn ein! Ailar springa þær í
nokkurra inetra fjarlægð frá spítalaniim.
\
Sjúkravörðurinn okkar, liann Parlsi, læt-
ni þetta ekki á sig fá.
»Skyldi það ckld vera af því að þeiv
sjái ekkl »Rauðakross«merkið á þakinu«,
segir iiann. »Hér nærri liaía þeir ckki
gátt, og sé rnenn borna fyrir á börum.
Að neðan kemur sársnukaveln. Hvinur
heyrist, giamui' og brothljóð í rúðum á
gnnginum og sjúkrastofunum.
»Þessi sprakk nrer en liinar«, segi ég
við Pnrisi, en er ekki búinn að sleppa
orðimi þcgar lierbergið okkar fyllist áf
liávaða og ryki. t5t úr mekklnum koma
sjúkllngarnlr inn tll okkar skríðandi,
veltandi og höktandi. Þeir, scm reyrðir
eru vlð rúinin, vclta þeiin mn, og liggjn
þar bjargarlausir, vein þelrra glynija um
nllan spitaiann. Einn liafði særzt í öxl-
ina, og oltið uiður stigann. Allir úr
inargmennisstofunni eru nú kornnir inu
tii okknr. Dr. Piceagnoni vnr að gera
liættnlegaii nppskurð á hæðinni fyrir
neðnn. Ilann skyldi sjúklinginn eftir á
skiu'ðarbórðinu í liöndunum á aðstoðar-
cuginn hœttulegn. Sá sem lengst liufði
legið af okkur, og mí var cinmitt að ná
fullum bata, særðist að nýju. Læknarnir
voru að stumra yfir lionum, en hann
mreddi mjög blóðrás. — Þeir sem geta
eru að tala um atburðlnn:
»Þettá eru mannluindar! Launmorð-
ingjar! Þcir ætia sér að drcpa okkur,,
lirað sem tautaix Hinir scm ómælandi
eru, liorfa upp um þilin, óttaslegnum
auguni. Austui'i'ikisnicnn ern cnii að
skjótn. Við sþrengjuhvininn verðuv
duuðaþögn í herbcrginu. Nú spfingur cin
iangt í bnrtn«!
Svo mörg eru þessi orð, og fleiri. Eit
sá sami er ritaði þessar línur 1917, vílaði
ékki fyrir sér árið 1936 að láta flug-
sveitir sínar varpa sprengjum á sjúkra-
hús Rauða krossins I Abessiníu. Þárna-
Helga betur til bæna i þetta skifti, en
fyrst að íarið er á annað borð að rekja
varpað sprcngjuni síðustn fjóra mánuð-
inn. — Hana!
læknnmun þegar liann lieyrði að sprcngj-
nnni laust niður, og flýtti sér upp tii
dæmir Mussolini sjálfur atférlf sitt. —
En Helgi litli Hjörvar skríður flatur
upp gömul plögg um ítalska harðstjór-
Er.n heyrist hvellur. Sá sem næst mér
okkar. Hann koni undir oins reglu á,
duftinu fyrir ‘ stóra og sterka mánn
ann — Heígi las grein sína upp á 10
Uggur tclnr sprengjurnar. Hann cr kom-
talaði nokkúr spckjandi orð með aðdá-
inum.
ðra afmæli hennar — þá birtum vér hér
inn npp að 15.
anlegri stlHlngn og sjálfstjórn, Athng-