Spegillinn - 18.10.1946, Blaðsíða 14

Spegillinn - 18.10.1946, Blaðsíða 14
SPEGILLINN XXI. 18.-19. »w»miH»»»mwmim»mwn»i»HHHHiH»iniMn»iinnM»iinini«m«MiiniiiH««nn»HmnHiiiimm<m>Mmiim»umMUMiinfnii»i»»»MM»nnmi»niii»MMHim»«n«»WHmmimim«ii»iwtn««MHMiifiitiim«niHMiHiiMM»mnfmwnwM»MiM«H»»—niinm> Alltaf >r hann bexur Blái borði inn SPEGILLINN Rit»t]óri: PÁLL SKÚLA80N Ritstjórn og afgreiðsla: Smóragötii 14, Reykjavnt. Slnii 2702 (kl. 12—1.0 díiRl.). Árgangiu inn er 24 tbi. — iiin 200 bls. — Vskriftarverö: Kr. 20.00 Kinslök tbi. kr. 1.7)0. A 'kriftir greiðist fyrirfram. iilaöiö er prentaö I Ish'oldnrprentsrniÖJu h.f. MYND Á VEGG Svo bar við dag einn nálægt haustnóttum að Hálfdán Blindskers stórkaupmaður gekk til dagstofu sinnar, en slíkt hafði oft gefið góða raun, er hann vildi hvíla taugakerfi sitt. Þegar inn úr dyrunum kom varð hon- um litið til veggjar, sem ekki var tiltökumál og oft hafði hent hann áður, en í þetta sinn var eitthvað, er venju fremur varð þessa valdandi. Þetta eitthvað var málverk nokk- urt, er hékk á veggnum og hann mundi ekki eftir að hafa séð þar fyrr. Hálfdán horfði um stund, en er hann hafði áttað sig nokkuð þá var eins og hann vissi hvorki upp né niður. — Hojgojosjúss, sagði hann og beindi tali sínu til Hallbjargar konu sinnar. — Hvaða fyrirbæri er nú þetta? — Þetta er ekkert fyrirbæri, svaraði Hall- björg. — Það fer nú að fara talsvert í taug- arnar á mér að þú skulir alls ekkert vit hafa á list, en ef þú hefðir einhvern snefil af því, þá ættirðu að geta séð að myndin er af fyrir- sætu og er listaverk. — Hvað er fyrirsæta? spurði Hálfdán. — Nú er ég aldeilis dolfallin, sagði Hall- björg. — Það er sannarlega tími til þess kominn að þér takist að tileinka þér frum- atriði listrænnar menningar. Það er hrein- asta hneyksli að jafn velmegandi maður og þú skulir fara með harðlokað tékkhefti þang- að, sem beztu listaverkin eru á boðstólum, eða þá farir alls ekki. Það má yfirleitt gera ráð fyrir, að það, sem seinna verður talin bezta listin, sé einmitt það, sem almenningur nútímans skilur ekki betur en bolarnir og gerir því grín að. Jæja, það er bezt að ég fræði þig eitthvað og svari spurningunni. F.vrirsæta er kvenmaður, sem lofar lista- manni að gera mynd af sér. Líttu nú á mynd- ina af þessari fyrirsætu og vittu hvort þú sérð ekki hina plastisku ró, sem er höfuð- einkenni listaverksins. Hálfdán athugaði myndina um stund og vildi gera tilraun til að fara eftir bending- um konu sinnar. — Það er líklega eitthvað til í þessu, þótt ég ræki ekki strax augun í það, sagði hann. — Ef þessi mynd er af sitjandi fyrirsætu, þá má gera ráð fyrir því að hún hafi setið róleg meðan sætt var. Það hlýtur að vera erfitt fyrir svona rassstórar manneskjur að standa upp, svo þær kjósa sennilega fremur að sitja í sinni plastisku ró. — Ég veit eiginlega ekki hvernig á að fara með þig, Hálfdán, sagði frúin. — Það fer ónotalega í taugarnar á mér að þú skulir ekki geta tileinkað þér meiri skilning á þess- um efnum en sauðheimskur almenningurinn, sem ekki vill hlíta forsjá og upplýsingum upplýstra manna, en gleypir við klastrinu dýrum dómum, í stað þess að njóta unaðar- ins af hinni plastisku ró, sem hægt er“ að eignast fyrir fremur lítinn pening. Það er ekki von að mikið verði úr ykkur, þegar listamennirnir sækja viðfangsefni sín út fyrir það svið, er takmarkast af himni og jörðu, þegar ein fyrirsæta er skilningi ykk- ar ofviða. — Ég hafði hugsað mér að hvíla tauga- kerfi mitt svolítið hérna inni, sagði Hálfdán, — en ég held að þessi plastiska ró eigi ekki vel við það. Ég vona að þú hafir ekki hengt neitt svona inn á skrifstofuna mína, svo að mér er líklega bezt að fara þangað. — Þú getur sjálfur hengt þar hvaða klast- ur, sem þú vilt. En ef þú getur ekki skilið það, sem ég og aðrar upplýstar manneskjur segja um list, þá ættir þú að geta komið þessu í hausinn á þér frá hagnýtu sjónarmiði. Ef hægt er að útskýra eitthvert listaverk með orðum, þá má sennilega gera ráð fyrir að það sé ekkert listaverk, en annars má búast við að það verði álitið það síðar og komist þá í hátt verð, enda hefur slíkt komið fyrir og getur því komið fyrir aftur. Og ef lista- maðurinn hefur dirfsku til--------- — Þú ættir helzt að skrifa í blöðin um þetta, Hallbjörg mín, sagði IJálfdán. — Hver veit nema að það geti eitthvað stuðlað að vaxandi listrænni menningu. En nú ætla ég inn á skrifstofuna og sitja þar dálítið í ró, þó að hún verði ekki plastisk. Bob á beygjunni. 166

x

Spegillinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Spegillinn
https://timarit.is/publication/349

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.