Fálkinn - 11.04.1931, Side 3

FÁLKINN
3
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM.
Ritstjórar:
ViJli. Finsen og Skúli Skúlason.
Fram ’cvæmdastj.: Svavar Hjaltested.
AÖalskrifslofa:
Bankpstræti 3, Reykjavík. Simi 2210.
Opin yirka'daga kl. 10—12 og 1—7.
Skrifstofa í Oslo:
Anton Schjöthsgade 14.
Blaðið kemur út hvern laugardag.
Áskriftarverð er kr. 1.70 á mánuði;
kr. 5.00 á ársfjórðungi og 20 kr. árg.
Erlendi's 24 kr.
Allar áskriftir greiðist fyrirfram.
Auglýsingaverö■ 20 aura millimeter
HERBERTSPRENT, Rvík.
Skraddaraþankar.
„Strykum yfir stóru orðin“.
Fáir málshættir rætast eins oft og
sá, sem minnir á að meðalliófið sje
vandratað. Hann er altaf að rætast
og í öllum greinum. Og þetta er
mannlegur breyskleiki, þvi að ineðal-
hófið er nauðsynlegt.
Rjetti vegurinn er ekki nema einn
og það er meðalvegurinn. Þegar far-
ið er úr einum stað í annan, vita all-
ir að það er nauðsynlegt að fara
rjettu leiðina, en livorki til liægri nje
vinstri við hana. En þegar yerið er
að dæma um mál og menn virðast
fáir vita, að dómurinn hlýtur að
verða sleggjudómur, svo framarlega
sem ekki er nofaður rjettur mæli-
kvarði og leitast við að byggja dóm-
inn á rökum, með og mót. Þessvegna
er það svo um fjölmarga dóína dæg-
ui’lífsins, að þeir falla fyrir reynsl-
unni og fólk hættir að taka mark á
þeim, vegna þess að það rekur sig
á, að þeim er ekki treystandi.
Málefnin, sem dóm hljótá eru svo
mörg og margvísleg, að það er alls
ekki á allra færi að kveða upp dóm
i þeim. Þessvegna ganga menn fram
úr flokki til þess að leggja dóm á
það málefnið eða þau, sem þeir eiga
að hafa vit á sjerstaklega. Einn dæm-
ir um kveðskap og skáldsögur, ann-
ar um málverk, þriðji um siinglist,
fjórði um sögurit. Þá er annar flokk-
ur manna, þar sem einn þykir sjer-
siaklega liæfur til að dæma tun fjár-
mál, annar fiskiveiðar, þriðji um
skattalöggjöf, fjórði rnn ræktunarað-
ferðir og svo mætti lengi halda áfram
að telja. Það krefst þess enginn af
bessum dómendum að þeir sjeu ó-
skeikulir, en því oflar sem dómar
þeirra standa því meira trausti ná
beir.
Gagnrýnendastarfið er því ábyrgð-
arrnikið starf. En sumir virðast eigi
að síður taka sjer það ljett, í trausti
bess að almenningur sleppi öllu eftir-
liti með dómum þeirra. Þess eru
hsemi, að vihfengi dómara við lista-
'hann verður til þess, að honum er
Laelt langt umfram það sem hann á
skilið, en öðrum þá gert rangt til um
leið. Því að það er ekki liægt, að bera
oflof á einn mann, án þess að gera
öðrum rangt til þeirra, sem sami
mælikvarðinn er notaður á. Og í
þjóðfjelagsmálum eru þess því mið-
ur mörg dæmin, að þeir sem hafa
komist í dómarasessinn nota aðstöðu
sina til þess að umhverfa málunum.
Með stóryrðum. Slóru orðin eru
hæltuleg, livort sem þau eru til lofs
e®a lasts.
Um víða veröld.
---X---
KÍNVERSK KURTEYSI OG KÍN-
VERSKIR SIÐIR.
Árþúsundum saman hefir kínverskt
uppeldi verið bygt á kenningum spek-
inganna gömlu. Það er út frá hinum
„heilögu bókum“ að kínversk hugs-
un og skapgerð er mynduð. Og í bók-
um þessum fá þeir tilsögn um alt
flramferði sitt hvar sem er, livort
heldur er i einkalífi þeirra eða í við-
skiftum þeirra við aðra menn í opin-
beru lífi.
Eins og gefur að skilja verða Kin-
verjar oft öldungis hissa yfir fram-
ferði útlendinga. Þvi það sem á vest-
urlöndum telst til almennrar kurteysi
er stundum þver öfugt hjá þeim.
Það, sem mest ber á í kínverskri
kurteysi er það hvað þeir altaf gera
lilið úr sjálfum sjer. Þetta á þó ekki
rót sína að rekja til þess að þeir á-
líti sjálfa sig svo lítils virði, heldur
aðallega af þvi að þeir vilja á þenn-
an hátt koma sjer í mjúkinn lijá gesti
sínum, eða þeim, sem þeir eru að
tala við. Þessi meiningarlausa litil-
iækkun á sjálfum sjer er ekki annað
en talvenjur — þó þær sjeu í fullu
samræmi við kenningar Konfuciusar.
í rauninn finna Kínverjar talsvert
tii sín.
Það sem okluir þykja nærgöngul-
ar spurningar lijer, er hin mesta
kurteysi í Kína, svo sem t. d. um nafn
manna og aldur og ýms einkamál.
En þegar spurt er um nafn og aldur
er það gert á mjög svo hæverskleg-
an hátt. T. d. myndu Kínverjarnir
segja: „Hvað'er hið æruverðuga fjöl-
skyldunafn yðar?“ og „og hinn há-
göfgi aldur yðar“. Og sem svar við
þvi mundu þeir svara á sinn venju-
lega hátt: „Hið óverðuga og fátæklega
ættarnafn mitt er....“ og „jeg hefi
nú dregist þetta um eins og hver ann-
ar heimskingi i þetta mörg ár“. Ef
lil vill yrði nú spurt um „hina göf-
ugu og háttsetlu stöðu“, sem hinn
liefði og svarið mundi vera svona
„að hin auðvirðilega og vesæla at-
vinna hans væri. . . .“. Einnig myndi
vera spurt „hve marga göfuga og á-
gæta syni gesturinn ætti. Þvi fleiri,
sem synirnir væru, þeim mun inni-
ANDLIT ELLINNAR.
Þýskur ljósmyndasmiður, Erich
Retsloff að nafni, hefir lagt það fyr-
ir sig að talca myndir af gömlu fólki.
Hefir hann gefið út bók allstóra með
myndunum, er hann kallar „Andlit
ellinnar", þaðan er þessi mynd, sem
legri hamingjuóskir og þeim mun
dýpra er tekið í árina með lýs-
ingarorðin. Það kann líka að vera
spurt um „hinar furstalegu tekjur“
sem gesturinn liafi yfir árið. Þann-
ig getur samræðan haldið áfram i
hið óendanlega, þangað til, gesturinn
er búinn til ferðar. Finnist húsráð-
anda gesturinn ætla að staldra helst
til lengi lyftir hann upp lokinu á
tcpottinum og segir: „Gerið svo vel
og drekkið te“; er það merki um
það, að samræðunni sje lokið og
hann óski að gesturinn fari nu að
hypja sig. Það er samkvæmt gömlum
sið gesturinn, sem á að bjóða hús-
ráðanda til ledrykkju með sjer þeg-
ar hann hefir lokið erindi sínu.
Það þykir hin mesta ósvinna í
Kína að horfa i augun á þeim, sem
liærra eru settir en maður sjálfur.
Helst á að horfa á „knappinn, sem
er vinstra megin á brjóstinu“. Það
þótti heldur ekki sæma í gamla daga
að sá sem lægra var settur notaði
gleraugu í nærveru yfirmanns síns.
Það, sem útlendingar eiga oft erfitt
með að muna, er það að taka verð-
ur tveim liöndum það sem rjett er að
mönnum.
Kínverjar heilsa aldrei með hand-
arbandi. 1 stað þess taka þeir í hend-
ina á sjálfum sjer og hneigja sig
djúpt. Kínverjum finst skrítið þegar
Vesturlandabúar eru að taka í hend-
ina á fólkí, en þeir, sem i Evrópu
hafa verið skilja þetta samt.
Eitt af því, sem kemur nokkuð kyn-
vjer birtum hjer. Myndin er af bein-
ingakonu í Dresden. Andlitið er tóm-
ar hrukkur og skrælnað, aðeins aug-
un eru enn lifandi, grá og auðmjúk
horfir hún á þanri, sem fram hjá
gengur — i von um skilding.
lega fyrir er að þegar haldnar hafa
verið teveislur og gestirnir eru mett-
ir, skifta þeir því, sem af gengur
á milli sín og fara með heim til að
færa þeim sem heima eru.
F. A. Thiele
Bankastræti 4
er elsta og þektasta
. gleraugnasjer- .
verslun á Norð-
urlöndum.
Þar fæst ókeypis gleraugnamátun.
Hin þektu Zeiss-gler af öllum
gerðum. Odýr, sterk og góð gler-
augu. Skrifið eða komið til okkar.