Fálkinn - 28.10.1933, Síða 6

Stúlkan á næturgildaskálanum.
Menn geta staðliæft að hvorki
sje æfintýri eða rómantik a<S
finna í liinu erilsama nútima-
lífi. .leg þykist geta staðhæft
það gagnstæða. Sá sem aldrei
upplifir æfintýri á sjálfur sök á
því. Því nicS æfintýri meinar
maður fallegar stúlkur og ástir,
og af hvorutveggja er- nóg til
jafnvel i stórri nútimaborg.
Það er eitt svona æfintýri,
sem jeg ætla að segja frá. Jeg
er færastur um ])að, því að jeg
er ein aðalpersónan í æfintýrinu
um, hvernig jeg hitti konuna
sem.......fæja, jeg ætla ekki
að taka fram í fyrir viðburða-
rásinni en byrja á byrjuninni.
Jeg er málafærslumaður og
hefi oft mál með höndum fyrir
útlendinga. Þessvegna verð jeg
stundum að bjóða skjólstæðing-
um mínum með mjer á skemti-
staði borgarinnar og sýna þeim
þann hluta borgarbúa, sem
skemtir sjer á nóttunni. Mjer
hefir aldrei getist að næturlíf-
inu og stöðunum sem jiað þrífst
á; en jeg verð að hafa ])etta
eins og hverl annað hundsho.
sem ekki verður lijá komist í
slarfi mínu.
Jeg hefi sem gagnrýnandi á-
horfandi sjeð livernig hin svo-
kallaða gáskafulla gleði sýnir
sig í framkvæmd. Hennar vegna
fer fjöldi ungra stúlka i lnind-
ana og hópur meira eða minna
ljettúðugra manna á öllum aldri
fleygir fje sínu og annara fyrir
vínui einnar nætur, til einskis
gagns fyrir neinn nema gilda-
skálaeigandann, sem er þjóðfje-
laginu alveg ónýtur borgari.
Vera má að ]>etta sje mælt af
gremju, því að einu sinni var
óvenju duglegur ungur maður
á skrifstofunni hjá mjer. Hann
vandist næturlifinu og stal frá
mjer stórfje úr sjálfs sins hendi.
Jæja, jeg ljet hann fara. Það
var kvensnipt, sem liafði rúið
liann en það er nú önnur
saga, eins og Kipling segir.
En svo mikið er víst, að síð-
an liefi jeg haft djúpa fyrirlitn-
ingu á þessum skrautblómum
nælurinnar. Jeg verð að taka
þetta fram, sem einskonar vörn
fyrir því sem seinna gerðist.
Jeg hafði mist duglegan
einkaritara. Unga stúlku, sem
jeg hafði kent sjálfur, og sem
var næstum ómissandi á skrif-
stofu minni, því að hún var
svo dugleg i málum. En liún
ætlaði að gifta sig, og jeg hefi
ávalt talið það einka takmark
kvenfólksins að giftast og helga
sig heimilinu, manni og biirn-
um.
Jeg hafði snúið mjer til ráðn-
ingarstofu og gert miklar kröf-
ur til umsækjenda, ])ví að jeg
vildi ekki ómaka mig til ónýl-
is. Jeg hafði lekið tvær til
reynslu, en orðið að láta þær
fara, af því að þær svöruðu ekki
til ])ess sem jeg krafðist. .leg
var orðinn gramur yfir þessu.
Þá var það að Alice Turner
kom. Hún var Ijómandi falleg
en dálítið raunaleg. En mjer
g;ast mjög vel að allri fram-
göngu hennar. Og jeg varð þess
fljótt var, að hún svaraði í
öllu til þess sem jeg krafðist.
Þegar jeg fæ starfskraft sem
mjer líkar, þá er jeg ekki naum-
ur. Jeg sá að ])að kom roði í
fölar kinnarnar þegar jeg sagði
lienni að jeg hækkaði við hana
kaupið um þriðjung, ef hún
gegndi starfi sínu eins vel fram-
vegis og mjer hefði virst hún
gera að undanförnu.
Hún var afbragð. Mjer þótli
vænt um að hafa fengið unga
stúlku, sem jafnvel tók þeirri
fyrri fram. Auk þess var hún
frábærlega vel siðuð og falleg.
En mjer gast ekki að hvað hún
var all af föl og þreytuleg.
Svo var það einu sinni, að
útlendur skiftavinur minn kom
til min. .leg sá að honum brá
í brún er liann sá ungfrú Turn-
er, en hún virtist ckki þekkja
hann. Við þurftum að tala sam-
an einslega og þessvegna bað
jeg hana að ganga út. Við höfð-
um naumast lokið erindinu er
skiftavinur minn hallaði sjer að
mjer: „Jeg liefi þá æru, ef svo
má segja, að hafa sjeð ritara
yðar fvr,“ sagði hann með tví-
ræðu brosi. „Vitiði þjer að hún
er fastagestur á „Næturfiðrild-
inu“? Annars hittist luin víðar.
Þjer skiljið að þegar maður
er á ferðalagi hvílir maður taug-
arnar með því að Ivfta sjer upp
á nóttunni. Jú, jeg veit að þjer
kærið yður ekki um þess konar.
En kannske hafið þjer hitt hana
í eilt af þeim fáu skiftum, sem
þjer neyðisl til að koma á þá
staði?“ Hann deplaði augunum
ísmeygilega. „Lagleg slúlka, ha?
Einkaritari og svo framvegis?
Þjer eruð varla eins mikill
meinlætamaður og þjer þykist
vera?“
Jeg vildi ekki styggja góðan
skiftavin og svaraði þvi engu.
En mjer gramdist þetta. Mig
langaði ekki til að fara að inna
hana eftir ])essu. Hugsum okkur
að honum liefði skjátlast! Jeg
gat ekki fengið mig til að trúa,
að hún væri stúlka úr þeim hóp.
Hinsvegar mundi mjer koma
það mjög illa, ef hann liefði á
rjettu að standa. Hún var þegar
orðin mjer ómissandi: líkast ti)
mundi mjer verða ómögulegt að
fá stúlku, sem uppfylti jafn vel
þær kröfur, sem jeg gerði, og
væri jafn greind og dugleg og
hún. Og svo samviskusöm. En
að hafa gjálífisstúlku á skrif-
stofuniii ])að var t'iluigsandi.
Næstu dagana var jeg að
safna gögnum í þessu máli. Mjer
var ómogulegt annað en taka
eftir hvað hún var föl og gugg-
in. Svo fór jeg að veita klæða-
hurði hennar eftirtekt. Þó jeg
hafi lítið vit á kvenfatnaði duld-
ist mjer ekki að það voru dýr-
ir kjólar sem hún gekk i. .ícg
borgaði henni kaup, sem gsrði
lienni kleift að lifa góðu lífí,
en vitanlega gat hún ekki varið
stórfje í hatta og skó eða látið
saiuna kjóla sína á dýrustu
saumastofunum. Að visu voru
kjólarnir hennar ekki nýlegir,
en hún notaði þá víst á skrif-
stofunni þegar henni fundust
])eir ekki nógu góðir annars-
slaðar,
Máske dæmdi jeg liana of
hart, hvað þetta snerti. Því að
jeg vissi ekkert með sannindum,
hvort hún vandi komitr sínar
á þessa staði, sem jeg hugsaði
um.
Þetta fór að verða mjer luig-
raun. Jeg var víst farinn að
verða dálitið önugur við hana
og luin farin að taka eftir því.
Ilún fór að verða viðbrigðin;
en úf á vinnu hennar gat jeg
ekkert sett.
Loks afrjeð jeg að rannsaka
þetla persónulega. Og þó mjer
væri hvorugt geðfell að gerast
njósnari eða koma á staði sem
ill orð fór af, þá fór jeg i „Næt-
urfiðrildið" eitt kvöldið. Þetta
var skrautlegur skemtistaður
með daufri birtu og mörgum
smáklefum. í miðju var stór
sporöskjulagaður danssalur með
borðum meðfram veggjúnum
Allar lampahlífarnar voru úr
næturfiðrildum með marglitum
vængjum og dreifðu eggj-
andi bjarma yfir dansfólkið.
Jeg valdi mjer liorn afsíðis
og bað uni óbrotna máltíð.
Þjónninn fór með mig með til-
bærilegu yfirlæti þegar jeg
pantaði ekki kampavín, heldur
hálfa flösku af ljettu víni, sem
jeg rjett aðeins dreypti í. Jeg
mun liafa setið þar nálægt
klukkutíma og var i þann veg-
inn að fara þegar ungfrú Turner
kom inn. Hún var skrautlega
klædd, en þó ekki þannig, að
klæðnaður hennar væi áberandi.
En kjóllinn, sem hún var í hef-
ir í það minsta kostað sem svar-
aði mánaðarkaupi hjá mjer.
Hún tók sjer boð frammi við
inngöngudyrnar og sat þar. Hún
virtist vera heimavön þarna, þvi
þjónninn kom þegar með kald-
an mat og lieila flösku al'
kampavini eða var það hálf-
fiaska? Jeg liafði sjeð nóg. Jeg
stóð upp og fór sem betur
fói sá hún mig ekki.
Jeg var staðráðinn í því að
horga henni mánaðar kaup dag-
inn eftir og segja henni að
verða á burt þegar i stað. Mjer
fanst ónauðsynlegt að gefa
nokkra skýringu á því. En svo
vildi þannig til, -að l'vrir lá á-
ríðandi verkefni, sem ekki varð
gert án bennar hjálpar. Jeg
sagði ekki neitt og um leið var
jeg kominn út á hálan ís. .Teg
fann að jeg hafði látið undan
Maður getur ekki samtímis
verið rækilega hneykslaður og
ekki viljað hafa stúlku á skrif-
stofunni hjá sjer vegna einka-
hfs hennar og svo um leið not-
að vinnu hennar svo lengi sem
manni er hagur í þvi.
Það var víst þetta sem olli
þeirri breytingu sem nú varð
á mjer. Jeg fór óheiðarlega að
gagnvart lienni. Jeg neyddist til
að liafa hana þangað til þessu
verki væri lokið. Hún þekti það
út i æsar og jeg liafði sjálfur
yfrið nóg að starfa við önnur
mál.
Jeg vildi ekki segja henni upp
og grípa til einhverrar viðháru.
En svo datt mjer í hug, að hún
skyldi verða að segja upp sjálf.
Jeg ætlaði að gera lienni lífið
svo súrt, að hún vrði leið á að
halda þessari stöðu, sem hún
hafði að yfirskyni. Þ,ví að annað
\ar ])að ekki, eftir klæðaburði
hennar að dæma kvöldíð sæla.
Þelta var ekki fallega gert af
mjer og jeg liefi skammast mín
fyrir það siðar; en í fyrsta lagi
var jeg bæði hneykslaður og
særður og i öðru lagi hefi jeg
aldrei haft álit á þessum blóð-
sugum sem gera öðrum mein.
Jeg verð að segja, að jeg
gerði henni helvitið heitt. For-
stjórinn getur verið verra en ó-
notalegur, þegar hann vill. Og
bað var einmitt tilgangur ininn.
Jeg talaði aldrei við hana nema
i stuttum setningum og setti út
á alt sem hún gerði. Jeg gaf
henni viljandi altaf skipanir
þannig, að liægt væri að skilja
])ær á tvo vegu; en jeg verð
að viðurkenna að oftast fram-
kvæmdi hún þær á rjettan hátt.
Þá sjaldan hún gerði það ekki
fór jeg háðulcgum nepjuorðum
um hana og mjer var unun að
finna, að orðin smugu um hana
eins og hnífur.
Það eina sem jeg ekki gerði
var að haga mjer svona við
hana þegar hitt starfsfólkið var
viðstatt. En hinsvegar var einka-
skrifstofa mín hreinn kvala-
staður fyrir veslings stúlkuna.
En hún afbar þetta og stundum
lá mjer við að skammast min
fyrir aðfarirnar. En })á i’iintisl
jeg þess hverskonar drós þetta
væri og það stappaði í mig stál-
inu.
Jeg man eitt kvöldið. !lún
hafði heðið mig um daginn að
lofa sjer að fara stundvíslega
af skrifstofunni, því að hún
þyrfti að snúast í ýmsu á eftir.
Jeg hafði svarað með þ\ i að
urra. Og siðdegis hlóð jeg alls-
konar störfum á hana. Mjer lil