Fálkinn - 31.10.1936, Blaðsíða 6

6
F Á L K I N N
E. M. Keate:
Hornspangagleraugun,
Iiinn sumarmorgunn ekki alls fyr-
ir löngu birtist svolátandi auglýsing
í einum dálkinum í „The Times“,
undir fyrirsögninni „Hornspanga-
gleraugu".
Vill konan eða maðurinn, sem
(lleijmdi gleraugum í hornumgerð í
Maurice Mansions, S. W. gera svo
vel að gefa sig fram hjá dyraverö-
inum í húsinu, og vitja gleraugn-
anna.
Öllum sem þektu Monu Shackle-
ton fansf þetta einkennileg auglýs-
ing. Iíver gat hafa gleymt gleraug-
um lijá henni án þess að hún tæki
eftir þvi?
En sama daginn var önnur til-
kynning í öSrum dálki i „The Times“
þar sem sagt var frá þvi, að David
Arkwright og Helen Manvers hefðu
veriS gefin saman. ASeins fáir —
verulega fáir — af vinum David
Arkwriglit depluðu augunum þegar
þeir lásu þassar auglýsingar báðar;
svo yptu þeir öxlum.
ÞaS var satt að David notaði horn-
spangargleraugu. Það var líka satt,
að einu sinni hafði nafn hans verið
nefnt í sambandi við nafn Monu
Shackleton á þann hátt, að mörgum
varS að drepa titlinga; en hvað var
að segja um þaS — var það ekki
fjöldi fólks, sem drap titlinga þegar
það mintist á Monu, síðan hún skildi
við Peter Shackleton.
Daginn sem auglýsingarnar tvær
birtust — daginn eftir að David og
Helen lögðu upp i brúðkaupsferðina
— í flugvjel — eitthvað út á hala
veraldar, var það að hávaxin kona,
fríð sýnum og með virðulegan svip,
gráliærð en ekki gömul, hringdi dyra-
bjöllunni að íhúð Sliackleton.
Hurðinni var lokið upp af sfúlku,
sem virtist nýlega hafa orðið frá
sjer numin af liræðslu og væri ekki
búin að ná sjer.
„Jeg tas auglýsingu frú Shackleton
og er komin til þess að nálgast gler-
augun mín“, sagði konan og brosti.
„Jeg gat ómögulega munað hvar jeg
hafði gleymt þeim“.
Stúlkan var áfram með sama skelf-
ingarsvipnum. „Gerið þjer svo vel að
koma inn, frú“, sagði hún, „það er
inaður hjerna inni, læknirinn og
hann getur sagt yður frá“.
„Þakka yður fyrir“. Gesturinn elti
stúlkuna inn fyrir. „Jeg vona að frú
Shackleton sje ekki veik“, sagði hún
svo.
Stúlkjn svaráði engu. Hár maður
i svörtum frakka stóð við gluggann
í setustofunni; hann snjeri sjer snögt
við þegar hún kom inn. Konan heils-
aði honum glaðlega, endurtók óskir
sínar um, að frú Shackleton væri
við góða. heilsu, og gat þess að liún
væri komin til að vitja um gleraug-
un sín.
„Gleraugun gðar?“ sagði hann og
það var óánægjuhreimur í röddinni.
Konan horfði á hann. „Já, gler-
augun min. Svo mikið er víst að jeg
misti þau fyrir einum eða tveimur
dögum og jeg drakk te hjá frú
Shackleton á miðvikudaginn; já, í
dag er föstudagur, þetta var á mið-
vikudaginn. Mjer þótti svo vænt um
að lieyra um auglýsinguna hennar
i morgun. Það er ekki gaman fyrir
gamalt fólk, eins og mig að vanta
gleraugun sín. Jeg get ekki lesið
gleraugnalaust og jeg les mjög mikið;
það er óvarkárni af mjer að eiga
ekki nema ein gleraugu".
Læknirinn — hafi hann þá verið
læknir — horfði á hana með mikilli
athygli. „Gangið þið altaf með gler-
augu?“ spurði hann.
„Aðeins þegar jeg les“, svaraði hún.
Jeg nola ekki gleraugu utanhúss, af'
þvi að jeg sje vel frá mjer“.
„Var umgerðin úr horni eða skjald-
bökuskel, á þessum gleraugum sem
þjer mistuð?" spurði læknirinn.
„Úr horni. Mjer finst of dýrt að
nota skjaldbökuskel, jiví að henni
hættir svo við að brotna“.
„Munið þjer hvar þjer gleymduð
þeim i stofunni, svona hjer um bil?“
„Nei, því er nú ver“, svaraði hún.
„Jeg man að jeg setti þau upp með-
an jeg var að líta á hrjef, sem frú
Shackleton sýndi mjer, en svo man
jeg ekkert livar jeg setti þau á eftir.
Vitanlega hefi jeg haldið, að jeg hafi
sett þau i töskuna mína“. Húu opn-
aði töskuna og sýndi honum tóml
gleraugnahylki, fóðrað innan ineð
flaueli og með silfurumgerð að utan.
Gleraugnaliúsin voru ekki ný.
„Getið þjer lýst nokkrum sjersfök-
um einkennum á þeirn til þess að
sýna að þjer eigið gleraugun? Jeg
geri ráð fyrir að þjer munuð liekkja
þau ef þjer sæuð þau?“
„Gleraugun min? Vitanlega mundi
jeg gera það! Brúin milli gleraugn-
anna var brotin og hafði verið spengd
með ofurlítilli gullþynnu að aftan
verðu. Haldið þjer að jeg ætli að
fara að næla mjer i gleraugu, sem
aðrir eiga? Jeg get gert ráð fyrir að
þegar þjer auglýsið þá geti farið svo
að aðrir krefjist fundarins en eiga,
þó að hornspangagleraugu sjeu tæp-
lega þess virði. En hvar er frú
Shackleton? Hún gæti sagt yður, að
jeg drakk te hjá henni á imðviku-
daginn“.
„Hvað heitið þjer með leyfi?“
„Woodbridge, lafði Woodbridge.
Eruð þjer læknir frú Shackleton?“
„Nei, jeg er .... lögfræðilegur
ráðunautur hennar .... Sannast að
segja erum við hræddir um, að ein-
liver hafi brotist inn til hennar á
miðvikudagskvöldið var, en við vit-
um ekki hver það var — við erum
að reyna. að komast fyrir það. Við
auglýstum gleraugun vegna þess —
jæja, frómt frá sagt: þau virtust vera
eina vísbendingin — eini hluturinn
lijerna, sem ekki var hægt að gera
grein fyrir“.
„Drottinn minn, hvað þetta er ein-
kennilegt! Veslings frú Shackleton
— jeg vona að hún hafi ekki orðið
hrædd. Var þetta innbrotsþjófnaður?
Gat hann stolið nokkru verðmætu?
Jeg veit að hún átti verðmæta hringi
og aðra dýra gripi — en — eru inn-
brotsþjófar nokkurntíma með gler-
aúgu?“
Maðurinn gat ekki að sjer gert
að brosa yfir þvi hve barnalega var
spurt.
„Haldið þjer að vinnukonan mundi
þekkja yður?“
„Jeg held að hún hafi ekki verið
nema stuttan tíma hjá frú Shackle-
ton; en, jú, hún hefir sjeð mig áður
— jeg meina fyrir síðasta miðviku-
dag“.
Hann liringdi bjöllunni og þegar
vinnukonan kom inn — hún var enn-
þá ekki búin að jafna sig, spurði
hann hana hvort hún þekti þessa
konu, sem hafði drukkið te hjerna
fyrir tveimur dögum.
Stúlkan virtist átta sig.
„Já, herra, það geri jeg. Þessi frú
drakk te hjerna á miðvikudaginn.
„Það er gott“, sagði hann og
kinkaði kolli, en stúlkan fór út. Sið-
an kom hann með dálitla öskju.
„Hjerna eru gleraugun yðar“, sagði
hann svo.
„En — hvað er að sjá þetta —
þau eru þá mölbrotin!“
„Já, þau fundust i þessu ástandi
á aringrindinni.
„í gær — eða á iniðvikudagskvöld-
ið?“
„í gær“.
Hún leit raunalega á gleraugna-
brotin. „Það er ekki vafi á að þetta
eru gleraugun mín“, sagð i hún,
„hjerna er litla gullspaungin, sem
brúin var sett saman með. Jeg liefi
líklega lagt þau á arinliylluna og svo
hefir einhver fell þau ofan og mölv-
að þau. Getið þjer ekki sagt mjer
eitthvað meira um þelta. Þjer eruð
eitthvað svo íbygginn og dularfull-
ur á svipinn. Hvar er hún frú
Shackléton?"
„Ei' jeg á að segja yður eins og er“,
sagði maðurinn, „þá höfuin við ver-
ið að reyna að halda öllu þessu máli
leyndu þangað til einhver gæfi sig
fram og vitjaði um gleraugun. Með
leyfi að spyrja: var frú Shackleton
verulega góð vinkona yðar?“
„Var? — Hvað eigið þjer við? T—
Jeg er nákunnug lienni og hefi verið
vinkona hennar í fjölda mörg ár“.
„Jeg geri ráð fyrir, að jeg megi
til að segja yður sorglega fregn“,
sagði maðurinn alvarlega. „Hún. er
dáin“.
Gamla konan sem var í þann veg-
inn að -setjast, virtist detta máttlaus
ofan i stólinn.
„Hvaða hörmung er að. heyra
þetta!“ hrópaði hún hátt. „Það var
ekkert að henni á miðvikudaginn.
Dáin! Hvað eigið þjer við — hefir
einhver grandað henni? hefir hún
verið drepin?“
, Já, myrt, þvi miður er jeg hrædd-
ur um, að hún liafi verið myrt. Þjer
hafið verið síðasta manneskjan sem
sá hana, að undantekinni vinnu-
stúlkunni, sem fór út eins og vant
var klukkan nálega níu um kvöldið
— og svo brjefberinn, sem koni
nokkru síðar.
Lafði Woodbridge átti augsjáanlega
fult í fangi með að ráða við tilfinn-
ingar sínar. „Þetta er hörmulegtÞ
hrópaði liún aftur, „hörmulegt. Hve-
nær gerðist þetta? Æ, veslings Mona.
Hvað þetta er liræðilegt. Var þetta
innbrotsþjófur? Hvenær gerðust þessi
hörmungartíðindi?
„Það er einmitt það, sem við erum
að reyna að komast fyrir. Jeg get
eins vel sagt yður, að jeg er starfs-
maður frá Scotland Yard“.
„Leynilögreglumaður — ó — en,
hvenær — en hvernig gat þetta at-
vikast?“
„Vinnukonan fann hana í gær-
morgun — í rúminu — svæfða og
með koddan yfir andlitinu".
„Er hugsanlegt að þetta geti hafa
orðið af slysi?“
„Nei, koddanum hafði auðsjáan-
lega verið ríghaldið niður að andlit-
inu. Og svo var talsvert af klóróform
í lionum. Jeg geri varla ráð fyrir,
að hún liafi komið nokkurri vörn
fyrir sig“.
„Drottinn minn! Jeg var altaf að
segja henni, að það væri rangt af
henni að sofa ein“.
„Þjer vissuð að hún gerði það?“
„Já, já, jeg veit að vinnukonan
hennar sefur ekki í húsinu. Drottinn
minn, live þetta er sorglega átak-
anlegt! Jeg get varla fengið mig til
að trúa því. Var þetta innbrotsþjóf-
lir? Þjer grunið ekki stúlkuna, er
það? Hefir nokkru verið stolið?“
„Ekki nokkrum sköpuðum hlut, að
því er best verður sjeð. Stúlkan fór
beint lieim. Hið einasta sem visben -
ing virtist geta orðið að vorti gler-
augun. Við ákváðmn að auglýsa þau
áður en frjettin bærist út, ef ske
kynni að einliver saklaus maður —
eins og lika. kom á daginn — kæmi
og vitjaði um þau. Gleraugun koina
auðsjáanlega ekkert málinu við“.
„Nei, nei, þetta eru gleraugun mín“,
sagði lafði Woodbridge og grjet
beisklega.
Lögreglumaðurinn spurði hana að
heimilisfangi og hún gaf honum
nafnspjaldið sitt. Að svo búnu tók
hún húsin með brotnu gler.augunum
i, kvaddi stúlkuna með handabanöi
— og þær grjetu báðar — og svo
fór hún.
Leynilögreglumaðurinn hefði orðið
hissa, ef hann hefði getað lesið lnigs-
apir hennár á leiðinni heim.
„Ennþá er það ýmislegt, sem móð-
ir getur gert fyrir son sinn“, sagði
liún með sjálfri sjer. „Úr því að jeg
hefi nú náð í gleraugun hans getur
engum dotlið i hug, að David hafi
verið svo mikið fífl að fara að heim-
sækja þessa konu kvöldið fyrir brúð-
kaupsdaginn sinn. Hann hjet mjer
því þegar liann lofaðist Helenu, að
hann skildi aldrei koma til Monu
framar, en hann hafði lofað lienni
einhverju. Jeg veit ekki livað það var.
Hann heimsótti liana þetta kvöld.
Jeg hafði litið inn til liennar þenn-
an dag lil þess að grátbæna hana um
að láta David í friði og lofa honum
að njóta ástar sinnar; en hún gerði
ekki annað en að hlæja; sagði að hún
gæti blístrað hann til sín hvenær
sem liún vildi, og að liann ætlaði að
korna til sín í kvöld. Og 'hún lireykti
sjer af þessu .... jeg beið eftir hon-
um og hann, drengurinn minn, hafði
manndóm til að játa alt fyrir mjer.
Hann sagðist liafa haldið loforð sitt
að sjá hana ekki — hann tók af sjer
gleraugun undir eins og hann kom
inn i stofuna.
„Jeg segi þjer satt, mamma, jeg
gat ekki sjeð hana“, sagði hann.
Hann er svo nærsýnn, að hann er
bókstaflega blindur glera’ugnalaus.
Hann sagði mjer að þegar hann hefði
kvatt liana liefði hún rifið gleraugun
af honum í bræðiskasti.
„Þá skaltu að minsta kosti ekki
sjá aðra í kvöld“, sagði hún. og
grýtti gleraugunum í aringrindina ..
„Jeg þekki David og veit að hann
yerður hamingjusamur með Helen
nú, — en liefði aldrei orðið það með-
an Mona hefði Jifað honum til hrell-
ingar .... Hann sagðist liafa gefið
Monu hundrað pund. Hún þyrfti svo
nauðsynlega á þeim að halda .. en
auðvitað hefði það aðeins orðið byrj-
un. Hún ætlaði að rýja liann inn að
skyrtunni. Sem hetur fór fann jcg
scðlana, sem hann hafði gefið lienni,
svo að þeir gætu ekki gefið vísbend-
ingu, en jeg gleymdi gleraugunum
.... Og lögreglumaðurinn gat ekki
þekt mig á nafninu Arkwright vegna
þess að jeg er tvígift. Og vitanlega
gat hann ekki neitað því, að jeg
þyrfti gleraugu. Sem betur fór hafði
jeg gömul liús að taka með mjer.
David liafði ekki sjeð Monu í
nokkra mánuði, en þegar hann kom
affur í fyrrakvöld hafði hann dyra-
lykilinn hennar. Jeg fjekk lmnn hjá
lionum og lofaði að skila henni hon-
um. Svo fór jeg aftur um kvöldið
.... Hún svaf vært. Jeg er viss um
að hún hefir tekið svefnmeðul. Jeg
hafði með mjer nokkra dropa af
klóroformi, sem jeg hafði fengið við
tannpínu.
.... En fegin er jeg að lnifa náð
í gleraugun.
Það bar við nýlega í Bíó i Álaborg,
er verið var að sýna myndina „Cissy“
með Grace Moore í aðalhlutverkinu,
að ein konan í leikhúsinu skemti sjer
svo vel að hún fjekk krampahlátur,
veltist um á gólfinu og beit og sió
og gleypti gerfitennurnar sínar. Samt
varð henni bjargað frá hræðilegum
dauðdaga. Þegar „Gissy“ kemur liing-
að, er hláturgjörnu fólki ráðlagt að
skilja gerfitennurnar eftir heima, þeg-
ar það fer að sjá myndina.
-----x----
í Englandi hafa lengi verið starf-
ræktir sparisjóðir í sambandi við
pósthúsin. Þessir póstsparisjóðir hafa
náð miklum vinsældum og eru nú
sparendur í þeim um tíu miljónir.