Fálkinn - 15.08.1941, Side 2

2
FÁLKINN
Andrjes Hafliðason, kaupmað-
ur á Sigiufirði, verður fimtugur
17. ágúst.
- GAMLA BÍÓ -
r*//^//+//+//*^/+//+//*'/+S/*//+//*//*//*'/+*/*Jr*//+s**//+s/+//+J/+//^//+s
HITABELTIS-ÁST.
ÞaS eru þau Robert Taylor og
Hedy Lamarr, sem ^þera uppi þessa
Metro-Goldwyn-Mayermynd. Hún er
þrungin af ást, ástríðum, geðshrær-
ingum og raunum — verulega drama-
tiskur leikur blóðheits fólks i æfin-
týraumhverfi Indokína, sem nú er
svo oft nefnt i blöðunum vegna á-
leitni Japana á þetta franska skatt-
land. —
Miljónamæringurinn Alfred Harri-
son (Charles Trowbridge) kemur til
Saigon í Indókína á skemtisnekkju
sinni, með fritt föruneyti. Meðal gesta
hans er ungur, lífsglaður maður, BiII
Carey (Robert Taylor), sem er unn-
usti dóttur Harrisons hins ríka, en
hún er vitanlega einnig á skipinu
(Mary Taylor). 1 Saigon fara þau
á alkunnan skemtistað í fylgd með
kaþólska paternum Antoine (Ernest
Cossart). Þar hitta þau ríkasta mann-
inn í Saigon, Pierre Delaroch (Jos-
eph Schildkraut) og með honum er
ung stúlka, Manon de Vargnes (Hcdy
Lamarr), sem hann er að draga sig
eftir. Manon á franskan föður, en
innborna móður og þráir ekkerl
frekar en að komast til Frakklands
til skyldfólks síns þar. Hefir Delar-
och heitið henni að koma því til
leiðar, að hún fái vegabrjef til Frakk-
lands.
Þau verða þegar i stað hrifin hvort
af öðru, Manon og Bill Carey. En
hún sjer fram á, að þau fái ekki að
njóta ásta sinna og afræður því að
giftast efnuðum innbornum manni
úti i sveit. Strýkur liún á burt með
fljótsbát einum, en Bill Carey verð-
ur þess vísari, yfirgefur skemtiskip-
ið og veitir henni eftirför og snýr
henni aftur til Saigon. Þar láta þau
paterinn Anloine gefa sig saman og
Bill einsetur sjer að fara með Manon
til Ameríku.
En það reynist vandkvæðum bund-
ið. Lögreglustjórinn er i frii, svo að
ekki er hægt að fá afgreitt vega-
brjef handa henni og peningar Bills
eru á þrotum. En ást lians liefir ger-
breytt honum og nú reynir þessi
iðjuleysingi að fá sjer atvinnu í
Saigon. Það mistekst og hann fer að
drekka. Manon sjer ekki annað ráð
vænna en að leita til Delaroch og
biðja hann um að hjálpa Bill. Hann
fær starf við gúmmíekru inni í landi,
en þegar hann kemur þaðan aftur
er lögreglustjórinn kominn og nú
reynir Bill að fá vegabrjefið handa
Manon. Delaroch rægir Manon við
hann til þess að gera hann fráhverf-
Frú Maria Geirmundsdóttir,
Hliði í Gr'indavík, verður 70
ára 19. þ. m.
Ingimundur Benediktsson, fyrv. fíuðjón Brynjólfsson, Kirkju-
óðalsbóndi í Kaldárholti, varð vogi í llöfnum, varð 80 ára
sjötugur 13. ágúst. 11. þ. m.
Iliiiiiuirílii kattarins.
í Indlandshafi, um 200 mílur norð-
ur af Mauritius, er lítil nafnlaus
kórallaeyja. Þar er bókstaflega krölct
af köttum — óteljandi hundruð af
öllum stærðum, lit og vaxtarlagi.
Þarna má heita gróðurlaust og fuglar
haldast engir við á eyjunni vegna
kattanna, en flestir þeirra hýrast í
holum, sem þeir liafa grafið sjer í
jörðina, eins og lundar.
Þetta er enganveginn eina katta-
nýlendan í veröldinni. Fiskikatta-
eyjan í sunnanverðu Kyrraliafi er
miklu merkilegri. Þessi eyja er sólar-
hrings sigling frá Tahiti og á sjer
nær liundrað ára gamla sögu. Hún
hófst með því, að tvö skip, bæði
morandi í rottu, strönduðu þarna.
Hundruð af rottum björguðu sjer
á sundi í land og fjölgaði rottuþjóð-
inni brátt. Áður en langt um leið
voru rotturnar orðnar versta plága
þarna; þær rifu bókstaflega i sig
alt, sem þær gátu komist yfir og
innan skamms varð innfæddu íbú-
unum á eyjunni ekki vært þar vegna
þess að rotturnar eyddu fyrir þeim
allri uppskeru, og í lireysum þeirra
varð ólift fyrir rottum, sem rjeðust
á sofandi börn. Loks flýðu allir í-
búarnir á brott og settust að á ann-
ari eyju, en Ijetu rottunum eftir eign-
ir sínar og óðöl.
Næstu tíu árin lifðu rotturnar
sældarlífi óáreittar af öllum óvinum.
Þær juku og margfölduðu kyn sitt
og „uppfyltu jörðina“ enn örar en
áður, og ekki var annað fyrirsjáan-
legt en að nagdýrin ættu að sitja að
arfleifð sinni um aldur og æfi.
En svo bar það við árið 1880 að
franskur maður kom til Taliiti, og
þegar liann heyrði, að yfirvöldin
væru fús til að gefa rottueyjuna
hverjum þeim,' sem ljetti af henni
plágunni, var liann ekki seinn til og
afrjeð að flytja kattaher í eyjuna til
þess að herja á rotturnar.
Fyrst auglýsti hann viðsvegar á
Tahiti og bauð hátt verð fyrir lifandi
ketti. Mánnði síðar sigldi liann af
stað í eyjuna með 500 ketti innan-
an henni og tekst það i bili, en þegar
alt kemst upp afræður Bill að drepa
Delaroch, bæði í hefndarskyni og
vegna afbrýðissemi.
Þetta áform fer öðruvísi en ætlað
var, og myndin endar raunalega. Hjer
verða ekki sögð sögulokin, en ein-
mitt endirinn er svo grípandi og list-
rænn, bæði að leik og efni, að mynd-
in lætur engan ósnortinn, sem liefir
nokkurn skilning á list hvíta tjalds-
ins.
borðs, og liafði hann svelt þá alla
vel, áður en hann lagði af stað.
Þegar banhungruðum köttunum var
slept á Iand í eyjuna gerðu þeir auð-
vitað grimma sókn að rottunum og
tókst hernaður þeirra svo vel, að
eftir þrjá mánuði gat Frakkinn sest
að á eyjunni. Fór hann að rækta þar
kokospálma og stundaði jafnframt
alifuglarækt.
En þetta landnám átti sjer ekki
langan aldur. Þó að rotturnar væru
að lieita mátti upprættar, þá tók ekki
betra við. Því að nú voru kettirnir
orðnir landplága og síðari villan
verri hinni fyrri!
Á eyjunni voru liin bestu afkomu-
skilyrði fyrir ketti, frjósemin var
mikil í viðkomunni og innan skannns
skiftu þeir þúsundum — fresskettir,
læður, gamlir kettir, ketlingar, alla-
vega í laginu, stórir kettir, smáir
kettir og allavega litir og allavega
kynblandaðir.
Þegar þeir liöfðu lokið við að jeta
upp allar rotturnar, varð þröngt í
búi hjá þeim, og sneru þeir sjer þá
að alifuglabúi Frakkans. Hann gat
ekki varið það fyrir glorliungruðum
köttunum, sem stálu öllum alifuglun-
um og átu þá með fiðrinu og öllu
saman.
Næst fóru kettirnir að ráðast liver-
ir á aðra og drepa sjer til matar.
Sterkustu kettirnir drápu þá gömlu
og farlama, og á liverri nóttu rudd-
ust kettirnir inn í hús Frakkans til
þijss að leita sjer að mat.
Þegar Frakkinn ætlaði að taka
mannlega á móti og reka þá út rjeð-
ust kettirnir á hann. Engir af inn-
fædda fólkinu, sem Frakkinn liafði
haft með sjer frá Tahiti þorði að
dvelja þar áfram, þvi að allir þótt-
ust eiga á hættu að verða jetnir
upp til agna af köttunum, sem voru
orðnir ólmir og grinnnir. Loks sá
Frakkinn fram á, að sömu örlög
mundu bíða sín og rann af liólmi og
ljet kettina eina um eyjuna.
Þetta skeði fyrir meira en fimtíu
árum og síðan hafa kettirnir ráðið
lögum og lofum á eyjunni. Engin
tilraun hefir verið gerð til að eyða
þeim; sannast að segja brestur alla
hugrekki til að lenda við eyjuna.
Svo hræddir eru menn við að verða
rifnir á liol og jetnir af villikött-
unum, sem eru svo grimmir og
hatramlegir, að hvenær sem þeir
sjá bát á floti nálægt eyjunni, safn-
ast þeir saman í stórhópum og koma
niður í fjöru til að verja land sitt.
Þarna standa þeir í flæðarmálinu
Frh. á bls. 15.
NÝK0MIÐ
Sagir
Sporjárn
JárnsagarblöS
Járnsagarborar
Smergelvjelar
Smergelskífur
Smergelljereft
Sandpappír
Vjelaþjettingar
Legumálmur
Tin 50—100%
LóSfeiti
Lóðvatn
Vítissódi
Stálbik
Smurningskoppar
Skipasaumur galv.
Bátasaumur, kopar
Blásaumur
Keðjuskífur
fr. stoppmaskínur
Raf magnsbau j ulugtir
Logg og varahlutir
Neyðarljós
Rakettur
Storm-eldspýtur
Lampaglös
VERSLUN
■■
s
i
8
M
s
8
O.Ellingsén
H