Fálkinn - 25.09.1942, Síða 12
12
FÁLKINN
Louis Bromfield:
26
AULASTAÐIR.
,JTæja“, sagði hann, „þá er það Sjana og
Tumi. Mjer finst það svo miklu vinalegra.“
„Jeg hjelt ekki, að það gerði mikinn inis-
niun í þínum augum.“
„Jú, það gerir einmit.t fjandans mikinri
mismun!“
Það var hr. Ríkharðs sjálfur, sem hreytti
dagsetningu krossferðarinnar, sem hafði
verið ákveðin þann þriðja mánaðarins, en
það var daginn eftir að biðdómur hans
var útrunninn, og það þótti frú Lýðs sjer-
lega sniðuglega tilfundið. En þegar vika
var eftir, kom hann til hennar og sagði:
„Mjer liefir dottið annað betra i lnig.“
„Hvað er það?“
,Er ekki árshátíðin, sem Dorti gamli
heldur Demókrötunum sínuin, ákveðin
þann sjötta?“
„Jú, rjett.“
„Þá finst mjer við ættum að hleypa
fyrstu skotunum af þann fimta, að kvöldi.
Hvað finst yður?“
Hún liugsaði sig ofurlítið um. „Þá kemst
hlaðið ekki til sveitakaupendanna fvrr en
þann sjötta.“
„Það gerir ekki svo mjög til. Við eigum
sveitamennina vísa, en það er borgin, sem
hlýtur að verða aðalatriðið fyrir okkur.“
„Þetta er víst rjett hjá yður,“ sagði hún.
„Eins og vant er,“ bætti hún við. Og við
nánari athugun sá hún lika, að þetta var
ágætis hugmynd.
Tveim dögum fyrir árshátíðina tilkynti
Gunnfáninn, í ritstjórnargrein, að hinn
fimta þ. m. myndi hefjast nýung í blaðinu,
þ. e. skáldsaga eftir frú V. Lýðs, bygð á
sögu Flesjuborgar. Þessi saga myndi kóma
í blaðinu á hverjum degi og vafalausl
vekja áliuga, ekki einungis eldra fólksins,
sem væri þetta efni sjerstaklega lmgstætt,
lieldur og yngri kynslóðarinnar, sem heíði
enga hugmynd um erviðleika frumbyggj-
anna, líf þeirra, glæsileik og sigurvinninga.
Tilkynningin var ísmeygilega orðuð, enda
var henni ætlað að gefa óaldarflokki Dorta
gamla hitann í haldið og gefa þeim grun
— án þess að nefna neinar staðreyndir —
um það, að eitthvað alvarlegt væri á sevði,
en þó ekkert svo ákveðið, að á því vrði
haft á neinn hátt.
• Allan daginn þann fimta mánaðarins, var
sýnilega eittlivað mikið um að vera í húsa-
kynnum Gunnfánas. Nú var ekki lengur
liægt að varðveita leyndarmálið um herför-
ina. Jafnvel vjelsetjararnir urðu steini
lostnir er þeir sáu livað þeim var ætlað að
setja. Zimmermann gamli, sem setti fyrir
sagnirnar rendi niður tóbaksleginum í ó-
gáti, af undrun, er hann las handritin.
Niðri i stofunni sat Marta, alveg á náluin,
og setti upp dularfullan svip við jiá, sein
komu jiangað að borga eittbvað inn. Villi
fjekk sjer einn eða tvo „gráa“ úr neðstu
skúffunni, til jiess að halda uppi hugrekk-
inu, og um miðjan eftirmiðdaginn, sagði
hann við frú Lýðs: „Nú verður uppistand
i fjósaborginni, skal jeg bölva mjer upp á.“
Hvað snerti frú Lýðs sjálfa, þá var hún
með hjartslátt allan daginn, af óró. og
eftirvæntingu. IJún hafði aldrei á ævi sinni
gert ketti mein, og nú var hún að hefja
árásarstríð á voldugast óaldarflokkinn í
borginni, fyrr og siðar. Hún var brædd og
skömmustuleg, rjett eins og hún liefði
framið glæp og biði nú eftir því að verða
tekin föst.
Hr. Ríkharðs var sá eini, sem gekk að
verki sínu, eins og ekkert hefði i skorist,
rólega og einbeittlega, og enginn nema
Sjana gat sjeð glampann, sem var í blá-
gráu augunum, og mintist Jiá þess, sem
hann hafði sagt við liana fyrir skemstu,
að ekki væri altaf liægt að sjá á svip
manns, hvað honum væri í liuga. Eftir jivi
sem á daginn leið, fann liún, að hún hafði
auga með honum, rjett eins og hún væri
töfruð, og hissa á jiví, að hann skyldi
leggja svona mikið í sölurnar fyrir ójiekta
borg, sem honum' mátti standa hjartanlega
á sama um. En þessi athugun á hr. Rík-
harðs gaf henni ofurlitla tilbreytingu, því
ekkert beyrðist enn frá Kobba og vonin
um að fá boðið frá honum, fór minkandi
með hverri stund, sem leið. Nú var hún
orðin þess fullviss, að Kobbi mundi skoða
herförina, sem persónulega ofsókn gegn
sjer sjálfum, enda þótt allri meginsókn-
inni væri beint gegn föður hans, og ekki
nóg með jiað, heldur myndi bann halda,
að þetta væri samsæri, sem hún og hr.
Ríkharðs stæðu fyrir í fjelagi. Nú var orð-
ið of seint að iðrast, jafnvel þótt frænlca
liennar og hr. Rikharðs væru reiðubúin lil
að liætta við alt saman á elleftu stundu.
Og þrátt fyrir þetta alt, hafði hún ofur-
lítinn vonarneista, alt fram til klukkan
fimm, um það, að Kobbi myndi koma eða
hringja og bjóða henni á árshátíðina.
En klukkkan kortjer yfir fimm, þegar
Marta kom upp með fyrstu eintökin af
blaðinu hálfblautu í hendinni, með sigur-
bros á vör, harðnaði lijarta Sjönu. Kobbi
hafði engin boð gert henni, og það Þýddi
jiá, að alt var búið milli þeirra. Hann
hafði j)á aldrei kært sig neitt um hana
fyrir alvöru, og kærði sig nú eklcert um
að sættast við liana. Hún hafði j)á lifað í
sjálfsblekkingu, allan þennan langa tíma,
hafði talið sjer trú um, að hann elskaði
hana, hafði verið bjáni. Og nú sá hún eins-
konar líkingarmynd þar sem blaðið var,
hangandi í hendinni á Mörtu, eins langt
burt frá henni og hægt var, til þess að ata
ekki upphlutinn hennar. Blaðið var tilbú-
ið og þarna var í Gunnfánanum árás lir.
Ríkharðs á Dorta gamla. Þetta varð að
minsta kosti ekki aftur tekið. Blaðastrák-
arnir voru Jiegar komnir út á götuna.
Krossferðin var liafin. Og alt búið að vera
milli J)eirra Kobba. Henni bálfóaði við ])ví
að sjá blauta svertuna á blaðinu.
Hún herti sig upp og gekk til hinna, til
þess að athuga hlaðið. Frjettirnar voru að
engu leyti merkilegar. Nú var það bara
ritstjórnarsíðan og síðan andspænis henni.
Efst á ritstjórnarsíðunni var manndráps-
fyrirsögn svo hljóðandi: „HVAÐ ÆTLA
ÍBÚAR FLESJUBORGAR AÐ HAFAST AÐ
I MÁLINU?“ og rjett neðan við þessa
fyrirsögn var ritstjórnargreinin, eftir hr.
Ríkharðs. Hún hófst með almennri útlist-
un á ástandinu í borginni, og beindi at-
hygli manna að þeirri staðreynd, að sök-
um J)ess að borgarar Flesjuborgar hefði
látið sína eigin stjórn afskiftalausa, hefði
hún farið dagversnandi, J)angað til að nú
væri hún orðin sem óþefur í nösum allra
og smánarblettur á öllum Suðvesturríkj-
unum. Gunnfáninn liefði verið að rann-
saka málið, og ætlaði nú í nokkrum rit-
stjórnargreinum að leiða í ljós spillinguna,
sem borgararnir ættu við að búa, og nú
hjeti hann á alla heiðarlega borgara
Flesjuborgar að sameinast og berjast gegn
henni. Sjálfur skyldi Gunnfáninn veita alt
það lið, sem honum væri auðið. Það, sem
borgin Jiarfnaðist, væri ný og betri sam-
eining Demókratanna.
Undir þessum inngangi koniu sjerstakar
greinar, liver með sinni fyrirsögn, svo sem:
„Hvernig fangavinnan er keypt og seld,“
— „Nýja Jiakið á dómhúsinu," — „Nýja
vatnsveitan,“ — „Skolpræsin í vesturbæn-
um,“ — „Franlínsstræti.“
Á hinni síðunni kom fyrsti kaflinn af
skáldsögu frú Lýðs, „ENDUR FYRIR
LÖNGU“. Sagan leit fallega út á blaðsið-
unni, og á meðan frúin var að lesa rit-
stjórnargreinarnar á hinni síðunni, gat liún
ekki annað en skotrað augunum til sög-
unnar og aðallega til síns eigin nafns, sem
stóð undir fyrirsögninni, stórum stöfum.
Loksins var hún orðin rithofundur!
Snöggvast greip hana sú eigingirni að telja
það merkilegra en krossferðina.
Ált í einu brosti Zimmermann, sem ann-
ars var svo þögull, gerði smell með tóbaks-
ötuðum vörunum og sagði: „Þetta er mátu-
legt á þá!“
Villi Frikk varð fyrir svörum: „Það er
nú byrjað en ekki búið. Bardaginn er rjett
aðeins byrjaður og þá J)ekki jeg Flesjuborg
illa ef ekki gerist eitthvað sögulegt, áður
en um lýkur, því að þar eru meiri bar-
dagamenn en í nokkurri annari borg í
Suðvesturríkjunum.“
Frú Lýðs leit með undrunarsvip á hr.
Ríkbarðs, en bann virtist ekki vera i nein-
um cesingi, rjett eins og ekkert væri uni
að vera, lieldur horfði liann aðeins á
greinina gegnum gleraugun. Sjana horfði
á hann líka, með aðdánun, en samtímis
hataði liún liann fyrir að vera svona dug-
legur.
Frú Lýðs spurði með veikri röddu:
„Hvernig gátuð þjer fengið allar þessar
upplýsingar?“
Hr. Ríkharðs leit upp eins og liann væri
hissa og svaraði: „ Sumt sögðuð þjer mjer
sjálf, sumt fjekk jeg lijá Gasa-Maríu og
svo útvegaði ríkisstjórinn mjer tvo snuðr-
ara, sem jeg sagði yður ekki einu sinni af.