Fálkinn - 19.02.1943, Page 8

8
F A L K 1 N N
Gaston Rageaut:
Hvíti silkikjóllinn
A Ð stoðaði . ekki hót, þó
að Odette Melville tönlaðist
á því sí og æ, að enginn gæti
rnist vitið út af ástamálum. —
Hvað sem öðru leið, þá var sál-
arfriður hennar á bak og burt.
Hún hafði gersamlega mist jafn-
vægið, þegar bún af tilviljun
hlustaði á svolátandi samræðu:
„Hafið þjer heyrt, að hann
Bernard Jaubert sje kominn á
geðveikrahælið í Saint-Anne?“
„Nei, jeg hjelt hann væri á
ferðalagi og ætlaði að verða
lengi.“
„Ónei, hann er kominn aftur,
og rjett á eftir þyrmdi yfir
hann!“
Þegar Odette heyrði þetta
hugsaði hún sem svo, fyrst í
stað, að heppni liefði það verið,-
að hún skyldi ekki liafa giftst
þessúm manni, sem nú var kom-
inn á geðveikrahæli.
✓ Síðan hafði hún smátt og
smátt farið að ryfja upp fyrir
sjer livers virði nafnið Bernard
Haubert hefði verið henni einu
sinni, og hugur hennar kafaði
ofan í djúp endurminninganna
frá löngu liðnum dögum.
Bernard Jaubert hafði verið
ástfanginn af henni frá því að
þau voru hæði á barnsaldri.
Þau höfðu alist upp saman, og
litla stúlkan hafði trúað ást-
fangna drengnum fyrir öllum
gleðiefnum sinum og áhvggjum..
Þau höfðu alist upp eins og
þau væi-u hvert öðru heitin,
undir eftirliti foreldra sinna
— eins og unnendur, sem bíða
þess að verða nógu gömul til
að giftast.
En hvernig hafði Odette þá
getað gleymt öllum þeim sönn-
unum fyrir flekklausri ást Bern-
ards, árum saman, þegar hún
hitti ríka fjármálamanninn
Melville?
En hvað sem öðru líður, þá
er það staðreynd, að þegar
Odette var orðin» tvítug hafði
hún umsvifalaust og formála-
laust endursent Bernard öll við-
kvæmu ástarbrjefin, sem hann
hafði sent henni, og rofið alt
samband við hann að fullu og
öllu. Hún hafði orðið heilluð
og upp með sjer af tilboðinu,
sem maðurinn er var helmingi
eldri en hún, hafði gert henni,
og svikið unnusta sinn frá
bernsku- og æskuárunum, til
þess að verða rík og fá færi til
að láta taka eftir sjer i sam-
kvæmislifinu í Paris.
Hann hafði hvorki reiðst nje
kvartað.........
Hann hafði horfið, þegjandi
og hljóðalaust, og það fyrsta,
sem hún hafði heyrt af honuin
langa lengi var þetta samtal
tveggja manna i salarkynnum
hennar.
í þrjá daga hafði hún látláust
rannsakað tilfinningai' sínar, og
henni kom það dálítið kvnlega
fyrir sjónir, að hún fann til
samviskubits og eii’ðarleysis, þó
að hún vildi ekki játa þetta
fyrir sjálfri sjer.
Þegar dimma tók varð hún
gagntekin af óró og kvíða og
henni kom ekki dúr á auga alla
nóttina. Jafnvel undir morgun-
inn hafði hún ekki getað not-
ið þeirrar hvíldar, sem svo oft
veitir huganum frið og hvíld,
um leið og birta tekur á glugg-
anum af aftureldingunni.
Hún bylti sjer í rúminu, and-
vaka, og sóttheit, og blóðið ham-
aðist í æðunum á gagnaugunum
eins og höfuðið ætlaði að
springa.
Stundum fanst henni eins og
hún væri lirifin af ósýnilegum
armleggjum, sem bæru hana á
burt, og í myrkrinu fanst henni
hún heyra raddir, eins og vesl-
ings geðveiki maðurinn væri
að kalla til hennar af hælinu,
sem honum hafði verið komið
fyrir á.
„En livað þú ert föl, elskan
mín,“ sagði Melville við hana
um morguninn.
Odette mintist þess, að hún
þekti einn læknirinn á geð-
veikrahælinu. Hann hjet Court-
ois-Bonnard.
Hún hringdi á þernuna sína,
til þess að láta hana liða á sjer
hárið og hjálpa sjer í fötin.
Síðan ætlaði hún að ganga út
um stund til þess að verða ró-
legri.
Hún hafði aðeins gengið stutta
stund, er hún kallaði á leigu-
vagn:
„Akið á geðveikrahælið í
Saint-Anne!“
Vagninn nam staðar fyrir
utan lokað járngrindahlið, og
hún gekk inn gegnum garðana
milli þessara miklu húsaþyrp-
inga, sem svipar bæði til hallar,
sjúkralmss og klausturs í senn.
Ró og friður hvílir yfir öllu —
stórbrotin og hlutlaus umgerð
um sársauka og þjáningar allra
þeirra, sem þarna dvelja.,
Handan við garðana var ofur-
lítill skáli, einn sjer, og þar var
Courtois-Bonnard önnum kafinn
við einhverjar rannsóknir, á-
samt uijdirlæknum sínum.
Odette beið stundarkorn í bið-
stofunni.
Læknirinn tók henni vinsam-
lega, en heldur ekki meir.
„Mig langar til að minnast á
hr. Bernard Jaubert við yður,“
sagði hún hálf yandræðalega.
„Jú, hann var innritaður hjer
fyrir viku, frú,“ svaraði læknir-
inn.
„Mig langaði til að vita hvern-
ig honum liði?“
Læknirinn dró við sig svarið.
„Við vorum mjög góðir kunn-
ingjár í gamla daga,“ bætti
Odette við og lagði áherslu á
orðin ...... „Foreldrar okkar
voru mjög miklir vinir .... Og
jeg veit, að hann á ekki neina
fjölskyldu framar.“
„Úr því að svona stendur á,
frú,“ svaraði læknirinn, „þá get
jeg sagt yður það, að sjúkdóm-
ur Jauberts er mjög alvarlegur.
Það er eins og hann sje altaf
að bíða eftir einhverju. Og þeg-
ar hann verður óþolinmóður
og finst hann hafa beðið of
lengi eftir þvi, sem hann þráir,
þá fær hann afleit köst. Hann
fyllist takmarkalauri örvænt-
ingu, verður svo reiður og græt-
ur í sífellu.“
„Þetta er hræðilegt,“ andvarp-
aði Odette.
Svo herti hún upp hugann
og spurði:
„En ástæðan til þessa ....
vitið þjer hana, læknir?“
„Það virðist svo, frú, sem
vinur yðar hafi lifað mjög ein-
kennilegu lífi síðustu þrjú árin.
Hann hefir sökt sjer niður í
ýmsar mjög óvenjulegar vís-
indarannsóknir, og suður í Afr-
íku fjekk hann mýraköldu. En
ástæðunnar til þess hvernig hann
er orðinn núna,,mun helst mega
leita í einhverri geðshræringu,
sem hann hefir orðið fyrir fyr-
ir mörgum árum, og það lítur
helst út fyrir, að þetta hafi gerst
um líkt leyti og hann byrjaði
að ferðast .... að því er jeg
held helst, þá er það hjarta-
pjúkdómur, sem hefir hrakið
hann í útlegð. ÍJr því að þjer
hafið. þekt þennan sjúkling
minn, frú, þá getið þjer máske
sagt mjer einhver deili á þessu?‘
Odette svaraði ekki.
Við hvert orð, sem læknirinn
sagði, fanst liermi dynja á sjer
ásökun um hina hræðilegu á-
byrgð, sem á henni hvíidl ....
henni fanst hjartað ætla að
springa.
Hún sat eins og steingerfing-
ur með hendurnar í kjöltunni
og starði fast út í bláinn.
Alt i einu kom svimi yfir
hana, hún stóð upp og með
mestu erfiðismunum tókst henni
að koma þessum orðum jrfir
varirnar:
„Get jeg fengið að sjá hann?“
„Jeg býst ekki við, að neitt
sje því til fyrirstöðu,” sagði
læknirinn þýðlega.
Hann stóð upp og lagði fyrir
varðmann að sækja Bernard
Jaubert.
Geðveiki maðurinn var snyrti-
lega búinn, en hár hans og
skegg var orðið mjög sítt. Föll
andlitið og slapandi kinnarnar,
og sinabefar, hvítar hendurnar
lýslu því betur en orð, að sjúkl-
ingurinn var haldinn bæði arrd-
legri og likamlegri lömun.
Hann brosti til læknisins um
1
leið og hann kom til hans.
Læknirinn benti á gestinn. —
„Þekkið þjer þessa frú?“
„Nei, jeg þekki hana ekki.“
Bernhard Jaubert hafði snúið
sjer að Odette og liorft á hana.
Það var eins *og hin mildu en
sljóu augu hans skynjuðu elcki
það, sem þau höfðu litið á;
svipurinn lýsti sömu áhuga-
lausu rónni og áður og ekki
bærðist nokkur vöðvi í andliti
hans er hann heilsaði Odette
hæv.ersklega með handabandi.
* „Þjer erðuð kona,‘‘ sagði hann
hægt. „Þjer hafið falleg augu
.... og jeg get lesið i þeim, að
þjer .liafið einliverntíma gert
einhverjum manni ilt .... en
ekki veit jeg hver hann er ....
Ef til vill eruð þjer komin hing-
að til þess að gera mjer ift ....
En þjer getið ekki gert mjer
neitt ill .... !“
Svo þagði liann um stund,
slepti hendi Odette og bandaði
út höndunum, eins og hann
væri að reyna að reka einhverja
ósýnilega anda á burt.
Síðan hjelt hann áfram: „Jeg
þekti líka einu sinni konu ....
Jeg sá hana einu sinni i kirlcju,
hún var i hvítum lcjól .... Sið-
an hefi jeg leitað liennar all-
staðar, allstaðar erlendis ....
Jeg hefi ekki fundið hana ....
En nú veit jeg, að hún kemur