Fálkinn - 01.08.1947, Blaðsíða 4
4
F Á L K I N N
Heimsókn Norðmanna
í síðasta blaöi var sagt frá fyrstu
þremur döguni Norðmannaheim-
sóknarinnar, til mánudagskvölds.
Hér verður sagt frá siðustu fjórum
dögunum og er þá fyrst þar til að
taka að á þriðjudagsmorgun bauð
bæjarstjórn Réýkjavíkur gestunum
i Þingvallaför. Var iagt upp úr bæn-
um kl. 9 og fyrst lialdið upp að
Reykjum og numið staðar við dælu-
stöð hitaveitunnar. Þar bauð Gunn-
ar Thoroddsen, borgarstjóri, gest-
ina velkomna með stuttri ræðu og
iýsti hitaveitunni og á hvern hátt
hún væri til orðin. Helgi Sigurðs-
son, verkfræðngur, gerði þvi næst
grein fyrir iiinni tæknilegu hlið
jmssa merkilegasta fyrirtækis hæj-
arins og íslands, sem iivergi á sinn
tika i heiminum. Þótti gestunum
merkilegt að sjá þetta mannvirki,
sem þeir áður voru kunnir af af-
spurn og allir öfunduðu Reykvik-
inga af.
Nú var haldið rakleitt til Þing-
yalla og fyrst numið staðar við op
Almannagjár og liorft yfir liinn sögu-
fræga stað. Var þá glaða sólskin og'
staðurinn í sinum besta töfraskrúða.
Á Löghergi var næst staðnæmst og
var þar alskreytt íslenskum og norsk
um fá'num. Pálmi Hannesson rektor
sagði jarðfræðisögu staðarins i
stuttu erindi en síðar voru húðar-
rústirnar í þingihu skoðaðar og svo
lialdið i Valhöll, þar sem sest var
að hádegisverði. Fyrstu ræðuna und
ir borðum flutti Gunnar Thoroddsen
borgarstjóri. Drap hann þar á hina
sögulegu þýðingu staðarins og livers
virði hann hefði verið fyrir þjóð-
ina frá því að þing var fyrst sett
þar, og hve nátengd frelsiskennd
þjóðarinnar væri Þingvelli. Siðan
sneri han máli sínu til Norðmanna
og baráttu þeirra og vék að þvi, er
Nordal Grieg segir i Ijóði sínu, að
„friliet og iiv er ett“, og ætti jmð
jafnt við um íslendinga sem Norð-
menn, enda væru þeir allra þjóða
skyldastir. Bað hann menn að hrópa
húrra fyrir Hákoni konungi, Olav
krónprins og norsku þjóðinni.
Næsti ræðumaður var Nils Han-
sen, oddviti borgarstjórnarinnar í
Bergen, og lýsi Jiann innilega þeim
tilfinningum, sem Norðmönnum
kæmu i brjóst er þeir væri staddir
á helgasta stað íslands. Hann minnt-
ist síðan Reykjavíkur, og taldi hana
vera liöfuðborg j)jóðar sinnar í rík-
ara mæíi en aðrar höfuðborgir sinna
þjóða og nefndi þar til hvc borgin
hefði margt af' nýtísku tækni að
bjóða, en sérstaklega minntist hann
á hitaveituna, sem hann kvaðst öf-
unda Reykvíkinga af. Næstur flutti
Arnfinn Vik forseti horgarstjórnar-
innar í Osló kveðju frá Osló, en
Jakoh Loth ])ingforseti frá Stór-
þinginu en Gunnar Thoroddsen
])akkaði kveðjurnar.
Eftir að staðið var upp frá borð-
um var gengið um staðinn, á Spöng,
að Öxarárfossi og víðar og dáðust
gestirnir mjög að náttúrufegurðinni.
En kl. 4 var haldið til Reykjavíkur.
Nokkur hluti mannfjöldans á Snor rahátíðinni. Myndin er tekin af þaki skóluhússins.
seta, ríkisstjórnar, bæjarstjórnar
Reykjavíkur og margra annarra, sem
við liöfum iiaft tækifæri til að kynn-
ast. Gestrisni er íslendingum í l)lóð
borin, það þekkjum við frá forn-
sögunum. íslendingar eru fastheldii-
ir á gamlar venjur og eins þessa.
Við höfum í dag liaft þá ánægju að
heimsækja Þingvelli, þar sem Al-
þingi íslendinga var haldið liátt í
þúsund ár. Það cr einkennilegt fyrir
okkur, að standa á Þingvöllum, láta
hugann reika til baka lil þeirra
miklu viðburða, sem þar liafa gerst
og sögurnar skýra frá. Vér höfúm
áður haft Þingvelli í huga, en sú
mynd raunveruleikans, sem birtist
okkur í dag er langtum glæsilegri
en allar vorar fyrri hugmyndir. Það
g'ripur okkur hátíðleg tilfinnihg, cr
við í fyrsta sinn stöndum á þeim
stað, er stofnað var hið íslenska
réttarríki, þar sem lögin voru
sögð fram og dómar dæmdir. Erfða-
venjan um réttarrikið er gamall þjóð
ararfur Norðmanna og íslendinga,
grundvöllur laganna, sem kunngerð
yoru frá Lögbergi. Þau lög er fyr.st
voru þar sögð, voru runnin frá Gula-
þingslögum. Landnámsmennirnir
komu hingað, sneru síðan aftur til
Noregs til að fá þar fyrirmynd fyr-
ir lög sín. Virðingin fyrir lögunum
hefur verið og verður aðalsmerki
norrænna þjóða. í vitundinni um,
að löghlýðni er grundvöllur frels-
isins, höfum við skapað okkur rétt-
arríki. Lögunum er hægt að breyta
og verður að breyta, en konungur
getur aldrei framfylgt neinu Öðru
en því er þau á bverjmn tíniá fyr-
irskipa".
Var ræðu ríkiserfingjans tekið
með miklum fögnuði og má með
sanni segja að hún lireif hugi allra
viðstaddra.
Þingvallaför. — Kvöldboð norska
sendiherrans. — Gullfoss og Geysir. —
Þjórsárdalsförin. — Kveðjusamsætið.
Olav krónprins og forseti íslands ganga inn á hátíðarsvæðið
í Reykholii.
Boð norska sendihefrans.
Kl. 7.30 hafði T. Anderssen-Rysst
sendiherra boð inni i Sjálfstæðis-
liúsinu fyrir Norðmennina og fjölda
islenskra gesta, alls á þriðja hundr-
að manns, og sátu þar í öndvegi
forseti íslands og Olov krónprins.
Sendiherra bauð gesti velkomna en
nokkru eftir að sest var að snæð-
ingi kvaddi ríkisarfinn sér hljóðs
og flutti skörulega og hjartnæma
ræðu fyrir íslandi. Meðal annars
mælti hann á þessa leið:
„Við Norðmenn, sem hingað er-
um komnir í tilefni af aflijúpun
Snorrastyttunnar í Reykholti höf-
um hér með gripið tækifærið til
þess að sjá nokkra al' íslenskum
vinum okkar, áður en við hverfum
af landi burt, til þess að þakka
þéiin þá einstöku gestrisni, sem oss
hefir verið sýnd hér af hendi for-