Fálkinn - 08.10.1948, Blaðsíða 8

8
FÁLKINN
HVER VAR
MORÐINGINN?
EFTIR GRAHAM GREENE
(Graham Greene er talinn einn
af sérkehnilegustu skáldsagna-
höfundum yngri kynslóöarinn-
ar i Englandi. Hann er skóla-
stjórasonur frá Berkhamsted,
fæddur 190'i, var blaðamaður
hjá „Tlie Times" 1926—’30 og
síðan bókmenntaritstjóri ,,Spec-
tutor“, en 1941—vann hann
fyrir iitanrikisráðuncytiö breska.
Nu er liann stjárnandi bókafor-
forlagsins Eyre and Spottis-
woode. Hann hefir skrifað
nokkrar skáldsögur, fjölda af
smásögum og tvær ferðabækur.
Nýjasta skáldsaga hans heitir
,,The Heart of the Matter“ og
gerist í Vestur-Afríku).
AÐ er einkennilegasta niorð-
máíið sem ég hefi nokkurn-
tíma fengist við, Blöðin lcölluðu
það Peckham-morðið, en North-
wood Slreet, þar sem myrta
konan fannst er eiginlega ekki
í Peckham.
I þessu máli var engin þörf
að dæma eftir líkum. Það gat
maður fundið á andrúmsloft-
inu í réttarsalnum. Það var
ekki að sjá að kviðdómendurn-
ir væru hikandi, eins og þegar
óvissan hvíldi eins og farg
á þeim. Það gat að vísu hugs-
ast að þeir dæxndu rangt. En í
þessu tilfelli liafði morðinginn
fundist hjá líkinu, svo að segja.
Þegar sækjandinn liafði lokið
máli sinu, var eins og enginn
maður í salnum gæti trúað því
.að maðurinn á ákærubekknum
ætti sér nokkurrar undankomu
auðið.
Hann var stór og sterklegur
með útstæð, blóðhlaupin augu.
Fötixx lians virtust alltof lítil á
digran skrokkinn. Þegar hann
sat gat maður séð livex-nig
stríkkaði á hrókunum utan á
þrýstnunx lærvöðvunum. Þetta
var fremur ískyggilegur maður.
Hann var ekki einn af þeim,
senx líða manni fljótt úr minni.
Og þetta var líka mikilsverður
þáttur i málinu. Sækjandinn
ætlaði að leiða fjögur vitni,
sem höfðu séð liann þegar hann
skundaði á burt frá x-auða, litla
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM
Ritstjóri: Skúli Skúlason
Framkv.stjóri: Svavar Hjaltested
Skrifstofa:
Bankastr. 3, Reykjavík. Sími 2210
Opin virka daga kl. 10-12 og 1-6
BlaOið kemur út hvern föstudag
Allar áskriftir greiðist fyrirfram
HERBERTSprent
liúsinu í Northwood Street
, *
klukkan tvö um nóttina.
Frú Salmon i númer 15 lxafði
orðið andvaka þessa nótt. Ilún
Iieyrði að liurð var skellt. Henni
heyrðist jafnvel að þetta væri
foi-stofuliurðin í hennar eigin
húsi, og fór fram úr og gægðist
út um gluggann. Þá kom liún
auga á Adams (en svo hét sak-
borningurinn) á tröppunum að
Ixúsi frú Parlcer. Hann var rétt
konxinn út úr dyrunum, og húri
tók eftir að hann var með
hanska á höndununx. I annarri
hendiixni var hann með hamar,
seixx liaixn flevgði i runnann
niðri við hliðið. Áður eix liann
hvarf leit liaixn allt í einu við
og hoi-fði upp á gluggann til
hennai'. Svo var þeirri undarlegu
eðlislivöt fyrir að þakka, sem
segir að liver sá líti við senx
horft er á, að hún gat séð and-
litið á honunx greinilega. Birt-
una lagði beint á liann. Geig-
vænleg skelfing skein úr aug-
unum. Þau voru eins og augu
í huridi, sein keyri er reitt til
höggs að.
Eg talaði við frú Salmon á
eftir. Hún var vitanlega síhrædd
eftir liinn óvænta úrskurð i
málinu og það held ég satt að
segja að hin vitnin liafi verið
líka. Til dæmis Henry MacDou-
gall, sem konx akandi heim á
leið frá Benfleel seint unx nótt-
ina og liafði nærri því ekið yf-
ir Adams á liorninu á Nortli-
wood Street. Adams geklc á
miðri götunni og virtist eitt-
lxvað ruglaður. Og ganxli Wheel
er, sem bjó í næsta herbergi
við frú Parker i númer 12.
Hann vaknaði við einhvern lxáv-
aða inni hjá frú Parker. Vegg-
irinir í svoleiðis húsum eru
þunnir eins og næfur. Honum
heyrðisl eins og stól væri velt
um. Hann fór á fætur og gægð-
ist út unx gluggann, alveg eins
og frú Salmon, og sá á bakið
á Adams. Þegar Adams leit við
sá hann lílca andlitið með út-
stíéðu augunum mjög greini-
lega. Það var svo að sjá sem
ólánið elti Adams þessa nótt.
I Laurel Avenue hafði eitt vitn-
ið enn séð hann. Hann hefði
eins vel getað myrt frú Parker
um hábjartan dag.
„Mér hefir skilist að verjand-
iriri ætli að halda því franx, að
ómögulegt sé að sanna að á-
kærði sé morðingihh,“ sagði
sækjandinn. „Kona Adams lxef-
ir þá sögu að segja að liann
hafi verið hjá henrii alla að-
faranótt 14. febrúar. En ég
þykist nokkurnveginn viss unx
að þegar þið liafið heyrt franx-
burð vitnanna og skoðað ákærða
vel, getið þið ekki verið í vafa
um, að liugsanlegt sé að þeinx
skjátlist.“
Málið virtist ofur Ijóst. Það
var óhugsandi að maðurinn
kæmist hjá hengingu.
Eftir að lögregluþjónninn
sem fann líkið lxafði gefið
skýrslu og læknirinn, senx hlffði
rannsakað það liafði lesið upp
ólit sitt, var frú Salmon kölluð
inn. Hún talaði nxeð ofurlitlum
skoskuhreinx og var ofur sak-
leysisleg og alúðleg — vitni af
besta tagi.
Sækjandinn fór að leggja fyr-
ir hana spurningar, mildur og
vingj arnlegur. Hún svaraði með
fastri rödd. Það vottaði ekki
fyrir neinni illgirni hjá lienni,
og það var heldur ekki á henni
að sjá, að hún væri upp með
sér af því, að það sem liún
segði mundi duga til þess að
konxa manninum í hengingar-
ólina, eða metnaðist af því, að
blaðanxennirnir í salnum skrif-
uðu hvert orð sem hún sagði.
Svona liafði það verið, sagði
hún, og svo liafði lxún farið
ofan og sinxað til lögreglunnar.
„Sjáið þér manninn þarna
niðri í salnum?“
Hún leit á raunxinn á sak-
borningabekknum. Hann sat og
starði á liana án þess að depla
glirnunum.
„Já,“ sagði hún, „þarna er
hann.“
„Þér eruð alveg viss um það?“
„Það er ekki um að villast,“
svaraði hún ofur hlátt áfram.
Verjandinn stóð upp til þess
að leggja fyrir hana gagnspurn-
ingar. Ef þér liefðuð skrifað
um jafn margar málssóknir og
ég þá mundrið þér geta sagt
fyrir franx hvernig liann mundi
taka á málinu. Og mér skjátl-
aðist heldur ekki í þetta sinn.
„Jæja, frú Salnxon, ég vona
að þér gerið yður ljóst, að líf
manns veltur á framburði
yðar.“
„Eg er elcki í neinunx vafa
um það.“
„Þér hafið góða sjón?“
„Eg hefi aldrei þurft á gler-
augum aða halda.“
„Þér eruð fimmtíu og finxm
ára?“
„Fimmtíu og sex.“
„Og maðurinn var hinunxeg-
in við götuna?“
„Já.“
„Og klukkan var tvö að
nóttu? Þér hljótið að hafa sér-
staklega góða sjón, frú Salnxon.“
„Nei, ekki nenxa í nxeðallagi.
Það var nefnilega tunglsljós, og
þegar nxaðurinn leit upp í glugg
ann til mín bar birtuna beint á
andlitið á honum.“
„Og þér eruð elcki í vafa um
að þessi nxaður sé sá sanxi og
situr þarna á bekknunx?“
„Ekki í noklcrum vafa. Mað-
ur gleymir ekki svona andliti í
bráð.“
Verjandinn renndi nú augun-
um um réttarsalinn dálitlá
stund.
„Viljið þér ekki gera svo vel
að svipast um í salnum einu
sinni enn, frú Salmon?“ sagði
liann. „Nei, ekki líta á ákærða.
Viljið þér gera svo vel að standa
upp, herra Adams?“
Og nú sást lifandi eftirmynd
ákærða standa upp aftast í saln-
unx: Stór og sterklegur raunx-
ur með útstæð augu og afar
vöðvamikill. Hann var meira
að segja eins klæddur og liinn:
Þröng, blá föt og röndótt liáls-
bindi.
„Hugsið þér vður nú vel unx,
frú Salmon. Þorið þér enn að
sverja að maðurinn, sem þé sá-
uð fleygja hamrinum i garð-
inum á móti húsinu yðar sé á-
kærði, en ekki þessi nxaður
þarna, tvíburabróðir lxans?“
Auðvitað þorði liún það ekki.
Ilún leit á þá á vixl og sagði
ekki eitt einasta orð.
Þannig lauk málinu. Ekkert
af vitnunum þorði eða gat unn-
ið eið að því, að það væri á-
kærði, sem þau liöfðu séð. Og
bróðirinn? Hann hafði líka fjar-
verusönnun. Hann hafði verið
heima hjá konunni sinni.
Ákærði var látinn laiís vegna
vantandi sönnuiiargagna. Hvort
liann fékk makleg málagjöld eða
ekki — hvort það var hann
eða bróðir lians sem hafði fram
ið morðið -— það veit ég ekki.
Þessunx merkilega degi lauk
nefnilega nxeð öðrum óvæntum
atburði. Eg varð frú Salmon
samferða út úr réttarsalnum.
Fyrir utan liafði safnast saman
múgur og margmenni, senx vildi