Fálkinn - 12.05.1950, Blaðsíða 8
8
FÁLKINN
EINN haustdag. — Það var um
miðjan september — sat ég i
bjarkalundi. Úðarigning Kafði
verið frá því snennna um morg-
uninn, en milli skúra skein sól-
in, heit og skær. Veðráttan var
óslöðug. Stundum var liimin-
inn alþakinn hvítum ullarskýj-
um; stundum var liann hreinn
og blár og þá skein sólin eins
og lýsandi auga milli skýjanna,
sem höfu vikið frá.
Eg sat, horfði kringum mig
og hlustaði.
Yfir höfði mér iieyrðist hæg-
ur niður i laufinu, og ég gat
heyrt á skrjáfinu hvaða tími
ársins var.
Það var ekki liið glaðværa,
titrandi livísl laufsins, ekki hinn
mjúki hvinur og iðandi kliður
sumarsins; ckki var það heldur
hið kalda hljóðskraf síðhausts-
ins, heldur syfjulegt hvísl, sem
varla var hægt að heyra ....
Hæga golu lagði við og við
um trjátoppana.
Áður en ég settist lil að hvíla
mig þarna í birkilundinum liafði
ég arlcað um holt með háum
espitrjám, með hundinn minn
á hælunum. Eg verð að með-
ganga að ég er ekki sérlega
hrifinn af öspinni með fjólufölva
litinn á stofnunum og silfurgrá,
máhnkennd blöðin, sem sitja liátt
og teygja sig í allar áttir eins
og skúfar — mér finnst ekkert
til um rytjuleg, langstiklablöð-
in, sem eru sítitrandi og síhvísl-
andi.
Öspin er tré, sem aðeins er
falleg á sumarkvöldi, þegar liún
stendur ein sér á háum stað og
eklci er annað í kring en lágir
runnar, svo maður sér hana
með sólina að baki og hin skjálf
andi mynd liennar gegnlýsist af
skærri glóandi sól neðan frá
rót og upp í topp. Eða heiðan
dag í roki þegar hvín í henni
við bláan himin og hvert ein-
asta blað er á valdi vindsins og
reynir að slíta sig af greininni
sinni og fljúga langt í burt ....
En venjulega hefi ég engar
mætur á öspinni, og þess vegna
hafði ég ekki haft neina við-
dvöl í espilioltinu lieldur hélt á-
fram í bjarkarlundinn og sett-
ist undir lítið tré, sem bar grein-
ar niður undir jörð, svo að þar
var afdrep í rigningunni.
Þar sat ég og naut úlsýnisins
og fékk mér loksins væran og
stuttan smáblund, sem veiði-
menn einir þekkja.
Eg get ekki sagt með vissu hve
lengi ég svaf, en þegar ég opn-
aði augun var skógurinn laug-
aður i sól, og alls staðar skein
í bláan himinn gegnum laufið,
sem hjaláði svo glaðega. Skýin
voru liorfin, golan liafði hrakið
þau burt, það var blíðviðri og
loftið andaði einmitt þeim þurra
hressiblæ, sem fyllir hjartað
meðvitund um heilbrigði og
þrótt, og sein nærri því alltaf
spáir heiðu og kyrru kvöldi eft-
ir ókyran dag.
Eg var i þann veginn að
standa upp til að freista veiði-
lukkunnar einu sinni enn þegar
mér allt í einu varð Iitið á
manneskjumynd, sem hrærði
hvorki legg né lið. Eg virti hana
fyrir mér. Þetta var ung sveita-
stúlka.
IIÚN sat svo sem tuttugu skref
frá mér, drap liöfði og studdi
höndunum á linén. Á öðru beru
Iménu lá stór vöndur úr liaga-
blómum, og við hvern andar-
drátt hreyfðist liann hægt fram
og aftur við köflótt pilsið. Hrein,
livít treyja, hneppt upp í liáls
og um ermalíningarnar, lögðust
mjúkar fellingar um herðarnar
og mittið. Um hálsinn var tví-
sett röð af gulum perlum, sem
hengu niður á brjóst. Hún var
að öllu leyti yndisleg sýnum.
Þétt, bjart liárið með töfrandi
öskugrárri slikju var skipt í
miðju og lá í tveim fallega
greiddum bogum, sem gægðust
framundan mjóu dökkraijðu
bandi um höfuðið. Það var teygt
niður á ennið, sem var hvítt
eins og fílabein. En annars var
andlitið sólbrennt. og með þeim
gullna lit, sem aðeins getur orð-
ið til á fíngerðu hörundi. Augu
hennar gal ég ekki séð, því að
augun voru hálflokuð, en ég sá
vel grannar og bognar augna-
brúnirnar og löngu augnahárin.
Augnalokin voru þrútin og á
annarri kinninni var enn rák
eftir tár, sem sólin liafði þerr-
að. Þetta litla tárafar var rétt
við munninn og varirnar voru
bleikar af geðshræringu. Þetta
lilla kvenhöfuð var yndislegt,
og jafnvel typpisnefið, sem var
í breiðasta lagi, gat ekki lýtt
andlitið.
Eg kunni sérstaklega vel við
svipmótið, það var svo fallegt
og tilgerðarlaust, svo raunalegt
og svo þrungið barnslegri furðu
yfir harminum sem hrjáði hana,
og sem hún skildi ekki sjálf.
Hún var auðsjáanlega að bíða
eftir einhverjum. Einlivers stað-
ar inni í skóginum heyrðist
bresta í kvisti sem lirökk sund-
ur, og nú leil hún upp og skim-
aði. I gagnsæum slcugganum sá
ég að augu hennar Ijómuðu —
stór og skær en vör eins og í
hind.
Án þess að hvarfla starandi
augunum frá staðnum, sem hljóð
ið kom úr, sat hún um stund
og hlustaði; svo andvarpaði hún
og sneri höfðinu hljóð undan,
hneigði það enn dýpra en áður
og fór svo að raða blómunum
í liægðum sínum.
Augnalokin urðu rauð, var-
irnar bærðust raunalega, og enn
gægðist tár fram undan sléttum
augnahárunum, rann og nam
staðar á miðri kinn og glitraði
í sólinni.
Svona leið og beið nokkra
stund. Yeslings stúlkan sat graf-
kyrr, straúk aðeins hendinni
um andlitið við og við og hafði
sig alla við að lilusta ....
Aftur heyrðist þrusk inni í
skóginum, og hún Iirökk við,
leit upp altekin af þrá. í þetta
skipti Iivarf hljóðið ekki aftur
en hélt áfram; það n álgaðist —
og loks heyrðist fast, hratt fóta-
tak.
Hún rétti úr sér og jiað var
svo að sjá sem hún yrði hálf-
smeyk, augnaráðið flökkti titr-
andi til og frá og augun brunnu
af eftirvæntingu. Nú kom mað-
ur fram milli runnanna. Hún
horfði á liann og varð kafrjóð
og brosti um leið af gleði og
sælu; hún ætlaði að standa upp
en hné þegar föl og fálmandi
niður aftur •— og renndi skjálf-
andi, nærri því biðjandi augum
lil mannsins, sem nú var kom-
inn til liennar og staðnæmdist
fyrir framan hana.
Eg horfði forvitinn á liann
úr launsátri mínu og ég verð
að játa að mér gast ekki bein-
linis vel að honum. Eftir öllum
sólarmerkjum að dæma var
hann ódæll herbergisþjónn hjá
einhverjum ungum, ríkuin bár-
ún. Klæðaburður hans benti á
að hann léti sér annt um skarl
og væri talsverður smekkmað-
ur. Hann var í stuttum eirrauð-
um frakka, sem húsbóndi lians
hafði sennilega átt á undan
honum. Hann var hnepptur upp
í liáls og um hálsinn liafði
hann hnýtt bleikrauðum klút
með fjólubláum hornum. Á
höfðinu liafði liann flauelshúfu
með gylltri snúru og hafði hann
þrýst liúfunni langt niður á
ennið.
Hái flibbinn á livítu skvrt-
unni skar hann óþægilega í
kjálkabörðin og ýttu eyrna-
sneplunum fram, en stífir lín-
smokkarnir náðu fram á hand-
arbak, fram að rauðum krækl-
óttum fingrunum, sem voru með
silfur- og gullhringum, prýdd-
um gléym-mér-ei úr tópasstein-
um.
Dólgslegt andlitið með rauðu
kinnunuin var með þeim svip,
sem að mínu áliti nærri því allt-
af vanþóknast karlmönnum og
ergir þá, en því miður oft gengur
í augun á kvenfólkinu. Hann
lagði auðsjáanlega mikið á sig
til þess að láta mikilmennsku
og lífsleiða skína úr grófu and-
litinu; hann pírði í sifellu litl-
um, mjólkurbláu augunum, fitj-
aði upp á trýnið og kipraði
munnvikin niður, gerði sér upp
geisp og strauk létt en ekki
að sama skapi áferðarfallega
rauðleitt vangaskeggið og tók i
gulu hárstráin, en i stuttu máli
svo tilgerðarlega, að manni varð
flökurt af að horfa á hann.
FRÁ því augnabliki sem hann
kom auga á ungu stúlkuna, sem
sat þarna og beið hans hafði
Iiann byrjaði að hreykja sér og
leika fínan mann.
Hann gckk hægt og selt til
liennar, stóð kyrr um stund,
yppti öxlum, stakk höndunum i
frakkavasana, virti stúlkuvesl-
inginn ekki meira en að líta
snöggvast kuldalega á hana og
svo fleygði hann sér í grasið.
— Jæja .... sagði hann og
geispaði og hélt áfram að liorfa
i áttina frá henni, — ertu búin
að bíða lengi?
Ungu stúlkunni varð erfitt
um svar fyrst í slað.
— Já, Viktor Alexandrytsj,
sagði hún loks, svo lágt að varla
var hægt að heyra það.
— Jæja! Hann tók ofan húf-
una, strauk hendinni hátignar-
lega um þykkt, lirokkið liárið,
sein byrjaði fast að því niður við
augnabrúnir, leit sjálfbyrgings-
lega kringum sig, og setti svo
húfuna aftur á liöfuðið, eins og
það væri gripur, sem yrði að
hlúa vel að.
- Það munaði svei mér
minnstu að ég gleymdi þér í
dag. Og svo þar að auk ....
var rigning.
Hann geispaði.
— Yið höfum haft svo mikið
að gera, og hann jagast og raus-
ar í þokkabót. Á morgun för-
um við ........
— Á morgun? sagði unga
Stefnumótið