Fálkinn - 20.07.1951, Blaðsíða 8

8
FÁLKINN
Smásaga eftir O. Henryl
Stúlkan frá Long Island
tlL þess að fyrirbyggja að
grúnsamur Iesari fleygi
þessari sögu út í liorn, ætla
ég í tæka tíð að benda honum
á, að þetta er engin blaðasaga.
I>ú hittir engan alvitran ritstjóra
með stuttar skyrtuermar, engan
kjaftforan blaðamannahvolp,
sem er í fyrstu fréttasmala-
mennskunni sinni — engar brell
ur, enga árekstra — í stuttu
máli ekki neitt.
En ef þú vilt leyfa mér að
láta fyrsta þátt gerast á frétta-
mannastofu blaðsins „Morgun-
blysið“, ætla ég að endurgjalda
þér vinsemdina með því, að
sneiða hjá öllu þvi sem blaða-
mannalbragð er að.
Eg bjó til dálkafylli í „Morg-
unblysið“ og ég hafði allra náð-
arsamlegast fengið til afnota of-
urlítið horn á löngu borði, sem
var alsett eintómum próförk-
um, þingtíðindum og gömlum
dagblöðum. Þarna vann ég mitt
verk. Eg skrifaði um hvað eina,
sem pískrað var í bænum og
það sem öskrað var eða hvíslað
í eyrað á mér er ég gekk um
göturnar, en það gerði ég oft.
En tekjur mínar voru fremur
óvissar.
Einn daginn kom Tripp inn
og hallaði sér upp að borðinu
mínu. Tripp var upphaflega eitt
eða annað í vélafaginu, en ein-
mitt þessa stundina held ég að
liann hafi aðallega fengist við
Ijósmyndir, því að lúkurnar á
honum voru alltaf litaðar og
skemmdar af sýriím. Hann var
fast að því tuttugu og fimm
árá, geri ég ráð fyrir, en leit
út fyrir að vera fertugur. Hálf
ásjónan var á kafi í stuttu,
brokknu, rauðu skeggi, sem
minnti á slitna dyramottu með
sama lit. Hann var fölur, heilsu-
leysislegur, aumingjalegur og
skriðdýrslegur og iðinn við að
losa sig eða aðra við fjáruppliæð-
ir, mismunandi frá tuttugu og
fimm sentum og upp í einn
dollar. Einn dollar var hámark-
ið. Þangað og ekki lengra. Þeg-
ar hann sat við borðið mitt, hélt
hann annarri lúkunni ofan á
binni til þess að varna því að
báðar skylfu. Whisky! Hann
reyndi að láta falskan keim upp-
gerðarfjörs og drýginda leika
um sig, en enginn lét flekast
af því.
Þennan dag liefði mér verið
i lófa lagið að sækja fimm gljá-
andi silfurdali til gjaldkerans
fyrir sögu í sunnudagsblaðið, svo
að þótt ég befði ekki að fullu
samið frið við þennan heim, þá
var þó að minnsta kosti eins
konar vopnahlé. Eg var nýbyrj-
aður á andríkri lýsingu á Brook-
lynbrúnni í tunglsljósi.
— Jæja, Tripp, sagði ég óþol-
inmóður og horfði á hann. —
Hvernig gengur það?
I dag virtist hann vera enn
meira skríðandi og traðkaður en
nokkurn tima áður. Hnnn var
kominn á það stig eymdarinnar,
að liann vakti meðaumkun
annarra með sér á þann hátt
að mann langaði til að sparka
í hann.
— Hefirðu einn dollar? spurði
Tripp með auðmjúkasta augna-
ráðinu, sem hann átti til í liunds
glirnunum á sér.
— Það hefi ég, svaraði ég. —
Það hefi ég, endurtók ég ó-
þolinmóður. — Eg hefi einn
og fjóra við hliðina á honum.
Og ég á að heilsa og segja þér,
að það var enginn hægðarleikur
að kreista þá úr honum Atkin-
son gamla. Og ég þarf nauðsyn-
lega á þeim að lialda sjálfur til
þess að jafna gamlan skuldapóst
— kröfu —sem nemur nákvæm-
lega fimm dollurum.
Eg sagði þetta með minni
allra sterkustu áherslu, því að
ég var hræddur um að ég væri
í þann veginn að missa einn af
þessum fimm dollurum mínum.
— Eg ætlaði ekki að fá lán,
sagði Tripp.
Mér létti.
— En ég hélt að þér þætti
vænt um að fá efni í góða sögu,
liélt hann áfram. — Eg hefi
bráðgóða hugmynd. handa þér.
Það verður margra dálka saga.
Hún kostar þig kannske einn
dollara eða tvo. Eg ætla ekki
að taka neitt fyrir hana.
Eg varð sáttfúsari. Tillagan
bar þess vitni að Tripp virti við
mig fyrri skyndilán, þó að hann
léti sér ekki detta í hug að
borga þau. Ef hann hefði verið
svo klókur að biðja mig um einn
dollar þá hefði hann fengið
hann.
— Jæja, út með söguna þá,
sagði ég og dýfði pennanum í.
— Það er ung stúlka, sagði
Tripp. — Falleg stúlka úr sveit.
Ein fallegasta stúlkan sem þú
getur liugsað þér. Rósahnappar
með morgundögg .... fjólur í
sól og sumarlofti .... er ekkert
i samanburði við hana (Tripp
gat hagað orðum sínum smekk-
lega þegar andinn var yfir hon-
um). Hún hefir átt heima í
Long Island í tuttugu ár en hef-
ir aldrei komið til New York
fyrr. Eg rakst á hana í 34. götu.
Hún stöðvaði mig og spurði,
hvar hún gæti fundið Georg
Brown. Spurði mig hvar hún
ælti að finna George Brown í
New York City. Hvað segir þú
um það?
— Eg talði við liann dálitla
stund og varð þess vísari að
hún var í þann veginn að gift-
ast ungum bónda, sem heitir
Hiram Dodd — í næstu viku.
En það er svo að sjá, sem Georg
Brown sitji i öndvegi í hug-
skotinu á henni. Georg Brown
hafði farið hingað inn í borg-
ina fyrir viku en ekki látið
heyra frá sér síðan. Og svo liafði
Hiram Dodd notað sér tækifær-
ið. En af því að óðum líður að
brúðkaupsdeginum, tekur Ada
— hún heitir Ada Lowery —
liest sinn og söðlar hann, ríður
átta mílur á næstu járnbrautar-
stöð og fer þaðan með lsetinni
inn í borgina. Til þess að leita
Georg uppi!
— Eg gat ekki forsvarað að
sleppa lienni lausri út í úlfa-
horgina við Hudsonfljót. Eg
geri ráð yrfir að liún hafi liugs-
að, að fyrsta manneskjan sem
hún spyrði myndi svara að
vörmu spori: „George Brown
.... jú, bíddu við .... látum
okkur sjá! .... í meðallagi hár
og með ljósblá augu? Já, þú
hittir liann í tuttugustu og
fimmtu götu, til hægxú við ný-
lenduvöruvei’slunina. Hann er
lcontóristi hjá leðurkaupmann-
inum þar. Þú skilur hve barna-
leg og saklaus hún er. Hún er
úr einu af þessum sveitaþorp-
um þai’na langt úti á Long Is-
land .... Greenburg .... sem
eru alveg ósmituð af skarkala
og löstum stói-borgarinnar. Þú
ættir að sjá hana.
— Hvað get ég gert? hélt hann
áfram. Eg hefi ekki fundið
lykt af svo miklu sem einu senti
í allan dag. Og hún hafði eytt
síðasta skildingnum sínum fyr-
ir farmiða með járnbrautinni,
nema nokkrum aurum, sem hún
keypti sér stóran poka af brjóst-
sykri fyrir. Eg fór með hana í
gistihæli í þrítugustu og annarri
götu — ég hefi húið þar stund-
um sjálfur. Og nú vantar hana
einn dollar. Hún Guinness
gamla tekur dollar fyrir daginn.
Eg skal fylgja þér þangað.
— Hvað meinar þú eiginlega
með þessu, Tripp? Eg man ekki
betur en að þú segðist ætla að
segja mér sögu. Hver einasta
fex-ja sem siglir yfir Austurá,
liefir um horð fjölda af stúlk-
um fi-á Long Island.
Hrukkurnar í ásjónu Tripps
urðu enn dýpri. Hann skildi
lúkui-nar að og undirsti’ikaði
orð sín með skjálfandi vísifingri.
— Sérðu ekki hve fína sögu
þú getur búið til úr þessu? Þú
veist allt um rómantik .... þú
getur skotið einhverju inn í um
tryggð í ástum .... þú getur
þetta. Þú færð ekki minna en
fimmtán dollara fyrir svona
sögu, og útgjöldin verða ekki
nema fjórir dollarar. Það verða
ellefu dollarar netto.
—. Hvernig ætti það að kosta
mig fjóra dollara? spurði ég
torti’ygginn.
— Einn dollar handa hús-
móðurinni á vertshúsinu og tvo
dollara fyrir fargjaldinu heim.
— En sá fjórði þá, spurði ég
og fór að í'eikna í liuganum.
Einn dollar handa mér, svar-
aði Tripp. — Fyrir whisky. Skil-
urðu það?
Eg hrosti íbygginn og setti
olnhogana í stellingar til að
skrifa. En veslings manni’æfill-
inn ætlaði ekki að láta mig hrista
sig af mér. Ennið á honum varð
allt í einu gljáandi af raka.
— Skilurðu ekki, sagði hann
innilega og með liita, að það verð
ur að senda þessa ungu stúlku
heirn í dag en ekki á morgun.
Eg get ekki gert neitt fyrir hana
en þú getur það, ef þú bara vilt.
Nú fór ég að finna til þess-
arar leiðinlegu, hlýþungu og
þrykkjandi kenndar, sem kölluð
er skylda. Hvex’s vegna átti
skyldan endilega að lenda á
mér, með öllu sínu fargi? Nú
vissi ég að ég neyddist til að
missa af þessum peningum sem
ég hafði eignast með súrum
sveita, til þess að hjálpa þessari
Ödu Lowery. En ég sór þess dýr
an eið í hljóði, að Ti-ipp skyldi
ekki fá whiskýið. Fölur en
stilltur fór ég í frakkann og
setti upp hattinn.
Við komum á matsöluhúsið
og Tripp hringdi. Dyrnar voru
opnaðar svo að gættin varð um
tveir þumlungar.