Fálkinn - 06.06.1952, Blaðsíða 8
8
FÁLKINN
NÓTTIN hafði lagst yfir litla
bæinn, og borgararnir voru fyrir
löngu komnir í bólið sitt. Aðeins
næturvörðurinn einn var á ferli
og rólaði syfjaður fram og aftur
um mannlausar göturnar.
Þetta var haustnótt. Stormur-
inn, sem ekki gat náð sér á strik
inni í þröngum götunum, vældi
og veinaði úti á steppunni. Dimmt
var í öllum húsum, nema sums
staðar sást dauf skíma frá nátt-
lampa. Og dimmt var á götunum
líka. Vindurinn hafði slökkt á
flestum ljóskerunum. En í einum
glugga var bjart. Það var í stóra
húsinu í útjaðri bæjarins, húsinu
hans Krasnovs kaupmanns. Næt-
Okrarinn Krasnov
urvörðurinn nam staðar fyrir ut-
an húsið og horfði upp í glugg-
ann.
— Okrarinn! Nú mun hann
sitja við að telja peningana sína
. . . Hann steytti krepptan hnef-
ann í áttina til gluggans, en varð
svo lafhræddur við sína eigin
dirfsku. Hugsum okkur að Kras-
nov sæi hann? Þá mundi okrar-
inn gera honum helvítið heitt,
því að hann skuldaði honum
hundrað rúblur ennþá.
Svo að segja allir í bænum
skulduðu Krasnov peninga. Sá
eini sem ekki gerði það var Ivan
vitlausi, en honum vildi enginn
lána peninga. Næturvörðurinn
stóð enn um stund og starði upp
í bjarta gluggann. Þarna í út-
jaðri bæjarins lék stormurinn
lausari hala en inni í bænum og
stóra húsið hristist í verstu hvið-
unum.
— Eg vildi óska að húsið
hryndi yfir hann, tautaði nætur-
vörðurinn og þrammaði áfram.
Næturvörðurinn átti kollgát-
una. Krasnov kaupmaður sat í
skrifstofu sinni og var að telja
saman eignir sínar. Peningakist-
illinn stóð opinn. Þykkir bunkar
af seðlum og staflar af gullpen-
ingum stóðu á borðinu fyrir
framan hann. Krasnov rýndi í
stóra bók, sem lá fyrir framan
hann .... Samsonoff læknir —
500 rúblur. Hann er öruggur,
tautaði gamli maðurinn og renndi
mögrum fingrunum eftir dálkun-
um í bókinni. Egoroff verslunar-
maður .... 1800 rúblur. Hann
er góður líka. — Krasnov brosti
líka af ánægju er hann leit yfir
næstu blaðsíðuna. Palatoff óð-
alsbóndi .... 15.000 rúblur í ár,
og 50 þúsund frá fyrra ári . . . .
Já, já, haltu bara áfram að svalla
og spila fjárhættuspil, Palatoff
minn góður .... He-he-he. Eft-
ir tvö til þrjú ár á ég óðalið þitt!
Svona hafði hann setið lengi
og talið og lagt saman. Nú var
hann orðinn þreyttur og syfjað-
ur. Hann rétti úr sér einu sinni
enn og hlustaði.
— ÍJ-í, ú-í! vældi stormurinn
fyrir utan. Og svo var farið að
rigna líka, það var eins og þúsund
andar væru að pikka í þakið og
gluggana.
— Eg fer að verða gamall,
andvarpaði Krasnov. — Fyrrum
gat ég setið yfir reikningunum
alla nóttina, en nú er ég orðinn
uppgefinn um miðnætti. Hann
andvarpaði aftur.
— Bráðum er ég sextugur . . .
og ennþá ekki hálfnaður í milj-
ónina! Og allt í einu birtist hon-
um öll ævin hans eins og í hring-
sjá. Hvenær var það sem hann
strengdi þess heit að græða mill-
jónina? Æ-já! .... Það var þegar
hann var sendill hjá Osipov kaup-
manni, sem rak litlu verslunina
í Kamskajagötu í Moskva. Hann
mun hafa verið eitthvað um
fimmtán ára þá. Þá var ekki gam-
an að lifa. Spark og löðrungar
frá morgni til kvölds og hann
varð að vera á hlaupum allan
daginn, eins og fjandinn sjálfur
væri á hælunum á honum.
Einu sinni hafði hann verið
sendur í bankann til að víxla
hundrað rúblu seðli. Og í bank-
anum sá hann gamlan, digran
mann með tösku í hendinni. Allir
hneigðu sig fyrir þessum manni.
Og Krasnov sá að hann tók stór
og þykk búnt með peningaseðl-
um upp úr töskunni og fékk gjald-
keranum þau. Hann, sem var ekki
nema stráklingur, taldi víst að
þetta væri að minnsta kosti mil-
jón. Og að sjá hvernig allir t
beygðu sig og hneigðu fyrir
gamla manninum! Það lá við að
gjaldkerinn stæði á höfði.
— Hver er þetta? hafði hann
spurt einn bankaþjóninn.
— Þekkirðu ekki hann? Þetta
er hann Zadatov — miljónamær-
ingurinn.
Þá var það sem hann strengdi
þess heit að verða miljónamær-
ingur. Upp frá þeim degi fór
hann að leggja upp peninga af
sultarkaupinu sínu. Hann spar-
aði í fimm ár, og þá átti hann
réttar tvö hundruð rúblur. Þá
skildi hann hve fráleitt það væri
að reyna að verða miljónamær-
ingur.
En svo var það eina nótt —
einmitt svona haustnótt eins og
núna — er vindurinn vældi og
rigningin buldi á þakinu og glugg-
unum, að forsjónin lagði honum
lið. Þeir voru tveir einir heima
í húsinu, Osipov kaupmaður og
hann. Hinir búðarmennirnir tveir
voru úti, og ekki væntanlegir
fyrr en næsta morgun. Hann hafði
lagst fyrir í fletinu sínu í komp-
unni. Þá heyrði hann Osipov reka
upp vein. Tvisvar sinnum. Og svo
varð hljótt. Hann hafði hlaupið
upp úr fletinu og stóð nú og hlust-
aði, með ákafan hjartslátt. Svo
læddist hann fram ganginn og
gægðist inn í skrifstofu Osipovs.
Kaupmaðurinn lá á gólfinu, og
undir eins og Krasnov sá hann,
skildi hann að maðurinn var
steindauður.
Fyrst datt honum í hug að
hlaupa út á götu og kalla á hjálp.
En þá kom hann auga á opinn
peningaskápinn og stóð nú eins
og hann væri orðinn að stein-
gervingi. Hann laumaðist inn í
stofuna — þorði ekki að líta á
dauða manninn. En þegar hann
var kominn að peningaskápnum
og leit við, starði dauði maður-
inn á hann köldum, stirðnuðum
augum. Hann rak upp hljóð
og hljóp út. En hann kom
aftur . . . Það voru eftir fimmtán
þúsund rúblur í skápnum. Þær
voru þar ekki um morguninn. Og
Krasnov sendill hvarf um leið og
rúblurnar.
Það voru fjörutíu ár síðan. Og
fyrir þremur árum settist hann
að í þessum litla bæ á steppunni.
Nú var hann hálfvegis milljóna-
mæringur, enginn gat þekkt
hann aftur og sagt að hann væri
sendistrákurinn Krasnov, sem
stal af húsbónda sínum dauð-
um ....
Krasnov vaknaði eins og af
draumi og leit kringum sig. Enn-
þá veinaði vindurinn og ennþá
buldi rigningin á glugganum.
Nei . . . . það var annars best að
fara að hátta. Ksenia var sjálf-
sagt sofnuð fyrir löngu. Ksenia,
já. Hún varð fallegri með hverj-
um degi, og grannari og fölari
líka. Hún var heilum þrjátíu og
fimm árum yngri en hann. En
hún hafði líka kostað hann tíu
þúsund rúblur, sem hann varð
að gefa föður hennar eftir.
Hún hafði verið köld eins og
ís við hann. En hún skyldi svei
mér fá það borgað. Hélt hún
kannske að hún ætti að erfa pen-
ingana hans. He-he-he . . . nei-
ó-nei! Það hefði verið gaman að
geta séð á henrti upplitið þegar
erfðaskráin yrði opnuð. Eitt
þúsund skyldi hún fá, — ekki ein-
um kópeka meira . . . . Og svo
ætlaði hann að gera henni það
til bölvunar að lifa þangað til
hann yrði níræður.
Nei, þetta dugði ekki, nú varð
hann að koma sér í bólið. En
hægindastóllinn var svo þægileg-
ur og það var svo hlýtt í stofunni
og rigningin var svo svæfandi.