Fálkinn - 24.04.1953, Blaðsíða 4

4
FÁLKINN
IV. grein.
„Eg var farþegi á Titanic44
Með þessari grein lýkur frú
Dorothy Evans hinni áhrifaríku
frásögn sinni af „Titanic“-slysinu.
/
Skelfingaróp frá sökkvandi skipi.
Björgunarbáturinn færðist iengra
frá „Titanic“, en við gátum samt
fylgst með því sem gerðist þar, vegna
þess að tunglsljósið var svo bjart.
Við sáum fleiri og fleiri kasta sér
í sjóinn og alls staðar heyrðust kvein
og néyðaróp. Var Henry einn þeirra,
sem svamlaði í ísköldum sjónum?
Eða beið hann enn um borð i þeirri
von að „Titanic“ mundi fljóta þangað
til skip kæmu til bjargar? En nú rák-
um við öll upp hljóð við þá hræðilegu
sjón sem birtist okkur. Skipið stóð
að Iieita matti upp á endann, var
augnablik í þeim stellingum og stóð
cins og skýjakljúfur upp úr hafinu,
en fór svo að sökkva, sogaðist hægt
niður fyrst í stað en svo hraðar og
Iiraðar.
„Það sekkur .... það sekkur ....“
Samhljóða hróp þúsund barka, sem
öskra nærri því eins og villidýr. Og
svo hverfur „Titanic", stærsta og
dýrasta skip í heimi, sjónum okkar
niður í undirdjúpin. Þetta var eins
og óhugnanleg felumynd. Fyrir einu
augnabliki var skipið þarna — livar
er það nú? En það lifir ennþá í því
angistarópi sem klýfur loftið, í stun-
um og korri deyjandi og særðra. Þau
óp berast til okkar úr sömu áttinni
sem „Titanic" hvarf. Það er skipið
sjálft sem veinar og allir hinir taka
undir. Sumir vilja kannske skýra þetta
hljóðfræðilega og scgja að ópið hafi
komið þegar loftið var að pressast
úr skipinu. En við heyrðum öll veinið
í „Titanic“ um leið og það sökk í
djúpið.
Þegar „Titanic" hafði stungið stafn-
inum niður brustu milligerðirnar i
skipinu og farmurinn hrundi niður,
vélarnar í skipinu sömuleiðis og af
þessu varð gnýrinn. Ennþá sáust ljós
loga í skipinu, svo slokknuðu þau og
koniu svo aftur eitt augnablik, siðan
varð allt dimmt og skipið sökk.
Klukkan var nákvæmlega tuttugu
mínútur yfir tvö. Litli björgunarbát-
urinn okkar hossaðist á öldunni sem
kom frá skipinu, en við vorum svo
langt undan að okkur var engin hætta
búin.
„Hjálp! Hjálp!“
Heilan klukkutíma heyrðust ópin
og veinin úr sjónum, þar sem hundr-
uð manna börðust við dauðann. En
það voru ekki nema fáir sem varð
bjargað — og skelfingaróp liinna
dauðadæmdu urðu að samfelldum klið
i loftinu. Svo fækkaði ópunum smám
saman, en þessir tveir eilífðar Iiálf-
tímar voru svo óhugnanlegir að sum-
ir björgunarbátarnir urðu að færa sig
sem lengst burt, svo að fólkið sem á
l)eim var skyldi ekki missa vitið. í
einum bátnum fór fólkið að syngja
hástöfum til að hcyra síður ópin.
Kona kom á reki rétt fram lijá bátn-
um okkar, augu liennar voru upp-
glennt og starandi og hún var með
mislitan klút um höfuðið. Við gátum
ekki tekið við henni því að of margt
var orðið i bátnum okkar, en skammt
frá var bátur með fáu fólki. Nr. 1
stóð með hvítum stöfum á stafninum.
Við bentum á bátinn og hrópuðum
til konunnur að reyna að komast að
honum. Við bentum og kölluðum en
fólkið í nr. 1 virtist ekki heyra til
okkar. Báturinn okkar kom nærri
hafísjakanum og út við sjóndeildar-
hringinn sást annar. Einn þeirra
þriggja sem Barr skipstjóri á „Caro-
nia“ hafði varað „Titanic" við.
Skip! — Skip
Um klukkan þrjú sáum við eitthvað
dökkt úti við sjóndeildarhringinn. Það
var skip. Augun í okkur brunnu, við
spenntum greipar og báðum um björg-
un. vSkyldi skipið taka eftir okkur?
Vissi það að „Titanic“ hafði farist?
Nú kom skipið nær og nær, en okkur
fannst það fara hræðilega liægt. Eftir
á fréttum við að.þetta skip, „Carpat-
hia“ bét það, var á leið til okkar á
fullri ferð. Þetta var fyrsta skipið sem
kom á vettvang, því að loftskeytamað-
urinn á „California", sem var miklu
nær okkur, hafði farið af verði rétt áð-
ur en „Titanic" byrjaði að senda neyð-
armerkin. „CaIifornia“ var lítið skip
og hafði aðeins einn loftskeytamann,
og þetta kostaði 1500 mannslíf. Lík-
lega liefðu flest þeirra bjargast ef
loftskeytamannsklefinn hefði ekki
verið mannlaus þegar slysið varð. Á
„California“ liöfðu meira að segja
sést flugeldarnir frá „Titanic", en þeir
héldu þar, að þetta væru norðyrljós.
Og engum datt í hug að „Titanic" •—
skipið sem ekki gat sokkið — sendi
frá sér neyðarmerki. Við sátum og
biðum þarna í bátnum og loks var
skipið komið svo nærri að við gátum
lesið nafnið: „Carpathia". Við vorum
ekki tekin um borð fyrr en'eftir tvo
tíma og þá voru þar fyrir tuttugu
farþegar úr björgunarbát nr. 2. Smátt
og smátt fjölgaði um borð í „Carpat-
hia“, og skipsmennirnir horfðu á okk-
ur eins og vofur úr öðrum heimi. Þeir
voru afar hjálpsamir, farþegarnir létu
okkur eftir klefana sína og skipslækn-
irinn gaf róandi lyf og sprautur. Mörg
okkar höfðu fengið kal á hendur og
fætur. „Carpathia" tók kringum 900
manns um borð, flesta úr björgunar-
bátunum. Þeim bafði aðeins tekist að
bjarga sjö lifandi úr sjónum. „Carpat-
bia“ lá þarna í marga klukkutíma og
lét björgunarbáta sína leita. Síðar
kom vélskipið „Mount Temple" og
síðast „California“. Loftskeytamaður-
inn þar hafði frétt um slysið klukkan
fimm um morguninn.
Eg leitaði hátt og lágt og vonaði
að finna Harry, en sú leit varð ár-
angurslaus. En Joe, litli drengurinn
fimm ára, sem ég hafði í fanginu þeg-
ar ég fór frá borði í „Titanic" sleppti
mér ekki.
„Þú lofaðir mér að mamma skyldi
koma bráðum,“ sagði hann og ég svar-
aði ósjálfrátt: já, hún kemur!
Það blæddi úr fótunum á mér, en
ég tók ekki eftir því. Það var ekki
fyrr en ein af konunum, sem var með-
al farþcga á „Carpathia" hafði farið
með mig inn í klefann sinn og þvegið
mér um fæturna og breitt yfir mig
sæng í rúminu sínu, að ég fór að hugsa
eðlilega. Nú fyrst gat ég grátið. Aldrei
hefði mig grunað að ég mundi gráta
þannig i brúðkaupsferðinni minni.
Þarna lá ég í ókunnum klefa á ókunnu
skipi — og Harry var horfinn.
„Þér hittið manninn yðar vafalaust
í New York,“ sagði einliver og reyndi
að hugga mig.
Blóm á sjónum.
„Harry er ekki um borð i þessu
skipi, en það voru flciri skip, sem
björguðu fólki,“ sagði ég.
,,Já, en reynið þér nú að sofa.“
Eg fékk sprautu i handlegginn, svo
dansaði allt fyrir augunum á mér en
síðan varð allt dimmt og liljótt. Það
var mánudag 15. apríl sem „Carpat-
hia“ liafði tekið okkur um borð, en
um kl. 4 síðdegis á fimmtudag kom-
um við á höfnina í New York. Þar
biðu þúsundir manna og fjöldi af
sjúkrabdlum, hjúkrunarfólki og lækn-
um. Við biðum marga klukkutíma áð-
ur en við fengum að fara í land. Fólk-
ið á hafnarbakkanum fór að ókyrrast
og urðu óeirðir þar. Lögréglan skarst
i leikinn.
Eg fann ekki Harry, hann var ekki
í hópi þeirra sem höfðu bjargast, en
eina gleði fékk ég i allri örvænting-
unni: ég gat afhent drenginn móður
hans. Frú McAllen hafði bjargast, svo
að Joe litli hitti mömmu sína. Spurn-
ingunuin rigndi yfir okkur: „Þér vor-
uð á „Titanic". Þér munuð ekki vita
hvað varð að manninum mínum —
konunni minni — barninu mínu?“ Eg
varð að hrista höfuðið því að ég gat
engu svarað.
Faðir minn sótti mig til New York,
hann vildi ekki láta mig verða eina
á heimleiðinni. Við fórum með þýsku
skipi, en ég liefi gleymt bvað það hét.
Mér var sama um allt, ég var dauð
ðr ÉH i IDIMÍ
700 bréf skitnaðarsök.
Ameríski hermaðurinn Arthur Mar-
ques, sem er í Kóreu, sagði nýlega
félögum sínum frá því að hann héfði
fengið 515 bréf frá vinstúlku sinni í
Kaliforníu á fimm mánuðum, en á
sama tíma hafði hann se-nt henni ö7(i
bréf. Það er ekki að sjá að hermenn-
irnir í Ivóreu hafi mikið að gera úr
því að þeir geta skrifað fjögur kær-
ustubréf á dag. En þó að þetta sé
mikið er það alls ekki met.
í hjónaskilnaðarmáli í Bandaríkj-
unum voru lögð fram 700 bréf, sem
kvæntur maður hafði skrifað vin-
stúlku sinni. Efni bréfanna var þess
eðlis að eiginkonan fékk skilnað und-
ir eins. Maðurinn hennar hafði skrifað
hjákonunni sex bréf á dag að meðal-
tali.
Tsjaikowski, Jónskáldið mikla, var
iðinn bréfaskrifari. Hann skrifaði
Nadeju von Meck 5000 ástarbréf.
Franska Jeikkonan Juliette Druoet
var ástfangin af Victor Hugo og þeirri
ást lýsti hún fyrir skáldinu í 15.000
brennheitum bréfum. Það er ekki
bægt að gera ráð fyrir að bréfin bafi
verið löng úr þvi að þau voru svona
mörg.
Lengsta ástarbréf sem nokkurn
tima hefir verið skrifað er geymt í
British Museum. Það var einn af
sendimönnum Elísabetar drottningar
sem skrifaði unnustu sinni þetta bréf,
sem var 400 blaðsíður og um 500.000
orð. — Napoleon var vanur að skrifa
í símskeytastil þegar liann sendi
Jósefínu sinni línu. Meðan honum
þótti vænt um hana sendi hann henni
bréf á hverjum degi, 60—80 orð.
Mussolini skrifaði Petracci vinkonu
sinni líka á hverjum degi. En Nelson
lávarður lét duga að senda sinni út-
völdu eitt bréf á viku.
Nunnan strauk með 95.000 kr.
I þorpi skammt frá Bio de Janeiro
stofnuðu nunnur klaustur, og héldu
þar samkomur og söfnuðu gjöfum til
liknarstarfsemi. En þegar að var gáð
kom það á daginn, að páfinn liafði
afnumið klausturregluna sem nunn-
ur þessar töldu sig til, fyrir hundrað
■árum. Það kom á daginn að allar
nunnurnar voru falskar. Og einn góð-
an veðurdag hvarf abbadisin og með
henni allir peningarnir sem safnast
höfðu, tæplega 100.000 krónur.
Eitt barn á mánuði.
Ungur maður í Eskilstuna, sem er
kvæntur og átti eitt barií með kon-
unni, eignaðist fjóra króga utan hjá
í fyrra. Sá fyrsti fæddist i mars, annar
í apríl, þriðji í maí og fjórði i júní.
Býður nokkur betur?
og fann að ég nnindi aldrei verða glöð
framar. Eg keypti blóm í New York
og þriðju nöttina sem við vorum á
sjónum læddist ég út á þilfarið og
fleygði blómunum í sjóinn.
„Vertu sæll, Harry — ástin mín!“
Rósirnar flutu dálitla stund, svo sá
ég þær ekki framar.
Fjörlutíu ár eru liðin siðan „Titan-
ic“ fórst. Nú er ég 63 ára og timinn
læknar öll sár. En skelfingarnóttin 15.
apríl 1912 liefir brennt sig svo inn í
meðvitund mdna, að ég sé hana fyrir
mér jafn glöggt og hún hefði verið
í nótt sem leið.
E N D I It.