Fálkinn - 25.06.1954, Qupperneq 14

14
FÁLKINN
Lárétt skýring:
1. dönsk ey, 4. taka litaskiptum, 10.
fæða, 13. aðför, 15. hefðarfólk, 16.
njósnarstarfsemi, 17. konungur gyð-
inga, 19. velkt, 21. bjargfugl, 22. mán-
uður, 24. kyrrt, 26. hreppur á Suðv.i.,
28. ferhend skepna, 30. draumur
vinnuþrælsins, 31. fræðimaður, 33. fé-
lag, 34. ílát, 36. skammstöfun, 38. þeg-
ar, 39. þrumuklerkur, 40. liersveit, 41.
afgangur, 42. eidfæri, 44. veiðisvæði,
45. frumefni, 46. úrgangur, 48. lialda
á liaf, 50. hraði (barnamál), 51. að
auðmanna hætti, 54. grasafræðingur,
55. fúamýri, 56. tala, 58. gróðurblett-
ur, 60. útflúr, 62. glæstur, 63. bóigna,
66. kvenmannsnafn, 67. afskipti, 68.
vöndull, 69. fat.
Lóðrétt skýring:
1. fugl, 2. upphaf (alda), 3. þar sem
stutt er milli bæja, 5. forskeyti, 6.
ending, 7. i viðurnefni Frakkakon-
ungs, 8. málmur, 9. barði, 10. persóna
í útvarpsbarnasögu, 11. eftirgrennsl-
an, 12. í uppliafi mannanafna, 14. upp-
haf sönglags, 16. sögulietja, 18. herra-
mannsmatur, 20. afrek, 22. fugl (þf.),
23. íþróttasamband, 25. ótrauð, 27.
varnarlína, 29. lofa, 32. ósjálfbjarga,
34. þjóðhöfðingi, 35. máttlaus, 36. ber,
37. drottinn, 43. Ég bið að heilsa, 47.
STRASBOURG. Frh. af bls. 5.
búar komu aldrei aftur úr herferðinni
gegn Rússum.
VERÐMÆTI GLATAST.
Strasbourg varð að kaupa freisi sitt
dýru verði. En þrátt fyrir skothriðina
á borgina mun sjaldan hafa verið bet-
ur fagnað nokkrum manni en franska
hernum undir forustu Lcclerc er hann
tók Strasbourg 23. nóv. 1944! Og þó
höfðu 12.000 hús eyðilagst i skothríð-
inni og 1200 manns beðið bana.
Þvi miður eyðilögðust mikil menn-
ingarverðmæti líka. St. Jeanskirkjan
frá 15. öhl gereyðilagðist og sönm-
leiðis gamla tollbúðin frá 1350. Enn-
fremur tvær aðrar kirkjur, Etienne
frá 12. öld og St. Madeleine, sem er
nýrri. „Le Chateau Roban“ sem talin
var frægasta byggingin í borginni,
næst á eftir dómkirkjunni, eyðilagðist
líka. Þetta var gamalt biskupssetur
sem Gaston-Maximilicn kardínáli lét
reisa á 18. öld, og þar voru geymd
öll mestu listaverk borgarinnar. Húsið
hlíð með berjalautum, 48. efni, 49.
þykir vænt um, 50. taug, 52. blaða-
maður, 53. skinn, 54. liríð, 57. vesæla,
58. félag, 59. hratt, 60. tré, 61. verkur,
64. mælir, 65. einliver.
LAUSN Á SÍÐUSTU KROSSGÁTU.
Lárétt ráðning:
1. lem, 4. blávatn, 10. bök, 13. Irak,
15. Idaho, 16. gina, 17. torrek, 19. slát-
ur, 21. skol, 22. nag, 24. öfug, 26. út-
lendingur, 28. nös, 30. Níl, 31. tál, 33.
el, 34. ost, 36. vek, 38. ká, 39. yfirtak,
40. gagntak, 41. pu, 42. fyl, 44. flá,
45. fa, 46. uss, 48. þus, 50. hin, 51.
Mökkurkálfi, 54. bági, 55. líf, 56. ilma,
58. dúnurt, 60. æðanna, 62. írar, 63.
öfugt, 66. gang, 67. sið, 68. skarfar, 69.
róa.
Lóðrétt ráðning:
1. lít, 2. Eros, 3. Markús, 5. lík, 6.
Á. D., 7. vanadis, 8. A. H., 9. tos, 10.
biturt, 11. önug, 12. kar, 14. krot, 16.
gáfu, 18. ellistyrkir, 20. lögreglulið,
22. NNN, 23. gil, 25. gneypur, 27.
flákann, 29. Ölfus, 32. ákafi, 34. orf, 35.
tal, 36. vaf, 37. kná, 43. Þuríður, 47.
smánað, 48. þul, 49. SKF, 50. himnar,
52. ögur, 53. flag, 54. búri, 57. annó,
58. dís, 59. tök, 60. æfa, 61. Aga, 64.
fa, 65. G. F.
varð fyrir fjórum sprengjum árið 1944,
en var endurreist svo fljótt að árið
1949 gat Evrópuráðið haldið fundi
sina þar.
Einn af síðustu dögunum sem
Þjóðverjar héldust við í borginni lentu
tvær sprengjur á dómkirkjunni. Þær
féllu báðar á þakið yfir kórnum og
sprungu þar, en ekki niðri i kirkjunni,
svo að spellin af þeim urðu lítil.
Strasbourg-dómkirkjan er mikið
furðuverk. Ilún stendur á liæð og sést
þvi víðs vegar að. Framkaflinn er
líkastur víravirki þótt úr steini sé og
óvenjulega mikið skraut i kirkjunni
að innan. Hún cr byggð úr rauðum
sandsteini úr Yogesafjöllum og þvi
miklu léttara yfir lienni en byggingum
úr gráum eða dökkum steini. Þó að
stíllinn virðist gotneskur þá er kirkj-
an þó upprunalega gerð í romansk-
fornþýskum stíl en skreytingin er að
miklu leyti gotnesk.
Það er ekki Rínarfljót, sem gert
hefir Strashourg að stórborg heldur
111, sem fellur að heita má jafnhliða
með Rín og gegnum borgina. Stras-
bourg er mikilvæg hafnarborg þó að
hún standi langt inni í landi. Það er
talið að meira vörumagni sé skipað út
og inn í Strasbourg en í Bordeaux og
nærri þvi eins miklu og i Marseille!
Skýringin er sú, að Rín er ekki skip-
geng stórskipum lengra en upp á móls
við Strasbourg. Þarna er vörunum
því umskipað milli hafskipa og fljóta-
bátanna, sem ganga víða um Norður-
Frakkland, og eins til flutninga um
Rín-Rhone-skurðinn til Sviss og suður
að Miðjarðai'hafi.
Ymsir borgarhlutar hafa tekið al-
gerum stakkaskiptum síðan í siðustu
slyrjöld. Þar hafa risið upp nýtísku
verslunarhús og gistihús á rústunum
eftir stríðið. í stað gömlu íbúðarhús-
anna eru komnar funkishallir og ný
smábýlahverfi.
En í gamla bænum, kringum dóm-
kirkjuna er gamli stíllinn ráðandi enn.
Þar eru gömlu húsin, múruð upp í
binding, krár og veitingaliús með
blómakössum undir gluggunum, og þar
eru göturnar lagðar steinbnullungum
svo að hávaðinn er mikill hvenær sem
hestvagn ekur um. Maður er kominn
nokkur hundruð ár aftur i tímann
þegar komið er inn í þessar þröngu
götur. Allt i einu kemur maður inn
á torg sem sýnist lokað svo maður
verður að leita fyrir sér til að finna
smugu að komast um til að geta hald-
ið áfram.
Fyrir stríðið voru öll gatnanöfn í
Strasbourg bæði á þýsku og frönsku.
Á hernámsárunum tóku Þjóðverjar
burt öll frönsku skiltin og fólk sem
hét mjög frönskulegum nöfnurn, fékk
skipun um að taka sér önnur nöfn,
dálítið þýskulegri.
Nú sjást ekki nema frönsk götu-
skilti. Þýska er ekki kennd í barna-
skólunum lengur og ef þessu heldur
áfram verður Strasbourg al-frönsk
borg von bráðar.
Hvað framtíðin ber í skauti veit
enginn. En fari svo að Bandariki Ev-
rópu verði einhvern tíma til, er ekki
ósennilegt að þessi gamla horg við
111 verði sambandshöfuðstaður — höf-
uðborg Evrópu!
LITLA SAGAN. Frh. af bls. 11.
næmdist hann allt i einu fyrir framan
hana og horfði á hana. — Eruð þér
laus og liðug í kvöld? spurði hann.
— Já, ég er það, flýtti hún sér að
segja. Það var heppilegt að hún skyldi
vera búin að fá nýja kjólinn sinn.
— Þér hafið alltaf verið svo vin-
gjarnleg og nærgætin við mig, hélt
hann áfram. — Þess vegna sný ég
mér til yðar núna. Þér vitið ef til vi'l,
að ég er ekkill, og að ég á litla dóttur.
Hafið þér gaman af börnum, ungfrú
Berg?
— Já, ég blátt áfram elska börn, ef
það er það, sem þér viljið vita vissu
yðar um, áður en .... Hún þagnaði
allt i einu til að athuga málið. Það
var sjálfsagt ofdirfska að fleygja sér
í fangið á honum og segja honum, að
hún gæti eklci hugsað sér neitt yndis-
legra en að ganga litlu telpunni haris
í móður stað ....
— Já, datt mér ekki i hug, heyrði
hún hann segja. — Það er venjulega
bústýran mín, sem hugsar um barnið,
þegar ég er ekki heima. En því miður
er hún veik núna, — og af því að mér
finnst að ég þekki yður svo vel, datt
mér í hug hvort þér gætuð ekki komið
heim til nún og setið lijá henni Evu
Bilaframleiðendur í Ameriku eru
ekki sérlcga bjartsýnir á framtíðina,
þó að aldrei hafi viðskiptaveltan orð-
ið ineiri hjá þeim en á siðasta ári. Það
er bílaframleiðslan í Evrópu, sérstak-
lega sú enska, sem þeir óttast sam-
keppni frá. — Á árinu 1953 framleiddu
Bandaríkjamenn 6.165.000 farþegabila
og 1.205.000 vörubila. Árið 1950 var
framleiðslan ineiri, yfir 8 milljón lúl-
ar, en verðið var lægra. Á þessu ári
gera amerísku bílasmiðjurnar ráð
fyrir að salan verði 600.000 vögnum
minni en í fyrra. Og þó verður enn
ir.eiri áhersla lögð á auglýsingar og
sölumennirnir látnir ganga á náms-
skeið til þess að læra að tala enn bet-
iir fyrir vörunni. Slórar snúðjur slá
sér saman lil að gera framleiðsl-
una ódýrari. Chryslersmiðjurnar hafa
keypt stærstu yfirbyggingaverksmiðju
Bandarikjanna fyrir 75 milljón doll-
ara. Og Kaiser-Frazer liafa keypt
smiðjur Willys-Overland í Tolcdo, en
selt General Motors smiðjur sínar i
Ohio. Og smiðjum Nash og Iludson
verður Hklega slegið saman.
ÞAÐ ER ÞORANDI ENNÞÁ. — Þessi
afríski leóparði er aðeins tvcggja ára,
svo að enn þorir gæslumaðurinn hans
að kemba honum. En þess verður
væntanlega ekki langt að bíða, að
vörðurinn hætti sér ekki inn í búrið.
í Hyde Park má oft sjá ameríska sjó-
liða vera að iðka kúlnaspil í mestu
alvöru. Þeir eru að æfa sig undir
kappmót, sem átti að halda upp úr
páskunum.
litlu nokkra tíiua í kvöld. — Ég þarf
nefnilega að fara i samkvæmi —. ég
ætla að halda trúlofunargildi. — Og
viljið þér svo sjá um, í fyrramálið,
að þessi fregn komi um það í tveimur
stærstu blöðunum — trúlofunardálk-
inum? *