Fálkinn - 12.11.1954, Síða 4

4
FÁLKINN
FRAMHALDSGREIN.
„Hans himneska hátign"
Japanskeisari
Hirohito er orðinn fullvalda keisari aftur og les brosandi friðarsamning-
inn milli U.S.A. og Japans, sem hefir verið undirskrifaður eftir sjö ára
liernám.
MIKIÐ UNDUR!
Fyrir nokkru gerðist fáheyrður at-
burður i Janan. Hrein bylting, svo
ósennilegur því að liann hafði aldrei
gerst í sögu Japans áður: Nagako, „hin
góða dóttir“ — keisaradrottningin —
hafði látið sjá sig á almannafæri —
ein síns liðs!
Alein, eða sama sem ein, því að ekki
voru aðrir með henni en mágkona
hennar, Chichibu prinsessa, önnur
mágkona, Takamastu prinsessa, þrett-
án ára dóttir hennar sem heitir Suga-
nomiya og ung frænka drottningar,
Fumiko Hagashikuni, fyrrv. prinsessa.
Þær höfðu allar verið í Hibya-leik-
húsinu, sem stendur 200 metra frá
keisarahöllinni, og hlustað á franska
píanóleikarann Alfred Cortor, sem
hélt hljómleika til minningar um
látnu drottninguna Tomoko.
Hljómleikarnir vöktu fögnuð, pían-
istinn hlaut mikið klapp og var kall-
aður fram hvað eftir annað. Drottn-
ingin sat brosandi allan timann og
klappaði eins ákaft og hinir. Það var
eins og hún í hrifningu sinni „upp-
lifði“ að verða eitt með þegnum sínum.
Hún var einkar fallega klædd, í rauð-
um, sandelviðarlitum silkikímonó,
öllum útsaumuðum krystantemum-
blómum og englavængjum úr gull-
þræði.
Þegar liún var komin lieim í höllina
aftur hafa þau eflaust verið ánægð
bæði, keisarinn og hún, yfir því að
nú liefði hún i fyrsta sinn komið á
almannafæri án þess að vera sjálf
miðdepillinn eða að þurfa að leika
guðdómlega veru eða „skugga hinnar
upprennandi sólar“. Vafalaust hefir
hún heldur ekki farið dult með að
hún hefði gaman af að „slá sér út“
oftar, ef hún fengi leyfi til þess.
En þetta er auðvitað ósk, sem ekki
verður veitt. Allt verður að vera í
gömlu skorðunum. Keisarafrúin i
Japan á að vera fjarlæg og engum fært
að nálgast hana. Samtalið sem fór
milli hennar og saumakonunnar henn-
ar dagnn eftir, sýnir það:
„Kýs liennar volduga hágöfgi, henn-
ar óforgengilega hátign þetta bláa efni
fremur en það græna?“
Keisarafrúin kinkar kolli.
„Vill hennar eilífa viska, liennar
lýsandi réttlæti, tilkynna sinni auð-
mjúku ambátt hvort hún á að sleppa
gömlu tískunni og sauma samkvæmt
tísku vesturlanda?“
Drottningin kinkar kolli aftur.
„Gæti hennar geislandi ljómi, henn-
ar óforgengilega viskudís hugsað sér
þetta sem skraut?“ spyr saumakonan
og réttir fram ljómandi fallega knippl-
inga.
HLUTVERK VÖKUKONUNNAR.
Hans himneska hátign, Hirohito
keisari Japans liefir lengi þjáðst af
kláða í hárinu, og einu sinni nálgað-
ist herbergisþjónn lians hann til að
reyna að lina þjáningarnar með því
að nudda liársvörðinn. En keisara-
drottningin var á verði. Gat dauðleg-
ur maður leyft sér að koma nær en
á þetta lögskipaða sex skrefa færi og
snerta við syni gyðjunnar Amateratsu,
gyðju hinnar upprennandi sólar?
Aldrei! Það er lilutverk drottningar-
innar einnar að lina þjáningar „hins
æðsta allra drottna“. Engir aðrir mega
snerta við keisaranum, jafnvel læknar
hans verða að nota hanska ef þeir
eiga að snerta á honum.
Að vaka yfir keisaranum — það er
hlutverk Nagako drottningar. Hún
hefir gert allt sem vænst var af henni.
Hún liefir átt sjö börn, og af þeim
lifa fjórar stúlkur og tveir piltar. Hún
hefir alið nýjan guð, en svo breyttist
veröldin og hún varð móðir dauðlegs
manns, þó að svo sé að sjá, sem Akihito
ríkiserfingi verði tignaður eins og
guð, eins og fyrirrennarar lians, þegar
hann sest í hásæti feðra sinna. Hún
sættir sig við það, á sama hátt sem
hún hefir sætt sig við alla duttlunga
örlaganna áður. Nagako — „hin góða
dóttir“ — möglar aldrei.
Hvað svo sem skeður þá þarf
drottningin aldrei að hafa frumkvæði
að neinu sjúlf. Hún þarf ekki að
kunna neitt eða vita neitt. Hún má
ekki eiga neinar óskir, og liún hefir
engan vilja. Hún getur ekki liugsað um
börn sin á sama hátt og aðrar mæður.
Hún fær ekki að tala við þjóna sína
eða aðra. Og þó lnin mætti það þá
getur hún það ekki þvi að hún talar
ekki sama mál og þeir. Peningar
þekjast ekki i meðvitund Nagako, hún
hefir aldrei keypt sér nokkurn hlut
sjálf. Hún veit ekki einu sinni hvað
orðið „að eiga“ þýðir.
Tilvera Nagako drottningar er í því
fólgin að brosa, taka þátt i trúarat-
höfnum eins og sýningargripur, taka
á móti liyllingum þegnanna, vera hlé-
dræg, elta hinn goðumborna eigin-
mann sinn niðurlút og í hæfilegri
fjarlægð og láta sem liún heyri ekki
athugasemdirnar um að hún sé orðin
full digur ..... Að afmá sjálfa sig,
vera ekki neitt — það er skyldustarf
Nagako drottningar.
NAGAKO OG BÖRNIN.
Nagako drottning i Japan fæddist
ö. mars 1903 og var elsta dóttir Iíuni
prins Kuniyoshi (þ. e. hins eilífa).
Hún menntaðist sex ár i aðalsbarna-
skóla. En þegar lnin var að komast
í efsta bekk fréttist að hún mundi
eiga að verða drottning í Japan. Upp
frá því fékk hún sérstaka menntun,
og árið 1918 fékk hún nafnið „Hin
útvalda prinsessa krúnunnar“. Árið
1922 giftist hún Hirohito krónprinsi,
elsta syni Taisho keisara. Og á jóla-
daginn 1925 varð hún drottning og
ambátt keisarans, sem rikja skyldi á
„öld hins lýsandi friðar“.
Magako eignaðist fyrst fjórar stúlk-
ur: Shigeko-nomiya (Sólargeisii hall-
arinnar), Hisa-nomiya (Von hallar-
innar), sem dó þegar hún var eins
árs, Faka-nomiya (Dúfa hallarinnar)
og Yori-nomiya (Ljósálfur hallarinn-
ar). Og loks eignaðist hún tvo drengi:
Akihito og Yoshi-nomiya. Og eina
telpuna enn: Suga-nomiya.
Árin liðu og drottningin drap tím-
ann með því að yrkja 31. vísorða
kvæði og sitja tímunum saman i te-
samkvæmum.
VERÖLDIN í RÚSTUM.
Svo kom önnur heimsstyrjöld-
in. Nagako klæddist kímono úr
khaki-efni til að gefa öðrum
gottfordæmi í 'sparnaði Hún flutti
úr höllinni í lítið sumarhús og
kom ekki aftur til Tokio fyrr en
sumarið 1945. Höllin var í rústum og
drottningin og keisarinn leituðu liælis
í gömlu bókasafni og neituðu því að
höllin yrði endurreist fyrr en byggt
hefði verið yfir húsnæðisleysingjana.
Þarna liýrðust þau og horfðu upp
á að það sem hafði verið heimur þeirra
fyrir stríðið hvarf smátt og smátt. Því
að setuliðsstjórn bandamanna hafði
svipt hér um bil 10.000 prinsa, prins-
essur og stórhöfðingja metorðum
þeirra og ákveðið að þeir skyldu vera
venjulegir borgarar. Þetta ákvæði var
tekið inn i stjórnarskrána frá 1946,
en hún er kölluð „Mac Artliurs-lög“.
Þrír bræður keisarans fengu þó að
lialda tigninni, en eignir þeirra voru
teknar af þeim.
Hirohito keisari varð öreigi, því að
samkvæmt 88. grein nýju stjórnar-
skrárinnar skyldi allt, sem taldist
eign keisarafjölskyldunnar framvegis
verða eign ríkisins. Var gerð skrá um
eignir keisarans og töldust þær 30
milljón dollara virði, mest jarðir og
skógar. Af öllu þessu hélt keisarinn
ekki öðru eftir en lausum aurum og
persónulegum munum.
Á öllum sviðum féll hin gamla ver-
öld þeirra í rúst. Keisarinn varð venju-
legur dauðlegur rnaður og varð að af-
neita goðsögninni um guðlegan upp-
runa sinn. Um skeið virtust meira að
segja horfur á að hann yrði látinn
svara til saka sem striðsglæpamaður.
Og nú varð ógerlegt að halda hinar
gömlu trúarhútíðir framar, þvi að
gömlu guðirnir, sem taldir voru for-
feður keisarans, voru bannaðir.
Keisarafjölskyldan reyndi að fylgj-
ast með viðburðunum úti í heimi.
Ákveðinn tími á hverjum degi var
ætlaður til blaðalesturs, en sannast
að segja skildi fjölskyldan ekki fylli-
lega það sem hún las, því að gaman-
semin í greinunum fór fyrir ofan garð
Keisarafjölskyldan. Frá vinstri: Suga-nomiya prinsessa, Akihito krónprins,
Yoshi-nomiya prins, keisarinn og Nagako drottning.