Fálkinn - 03.06.1960, Page 4

4
FALKINN
Sænski blaðamaðurinn og
ljósmyndarmn Sven Gillsater
hefur gert sér ferð til Java til
að athuga fuglalífið. Og á eyj-
unni Pulau Dua hefur hann
fundið „Paradís fuglanna“,
sem hann segir frá í þessari
grein.
KÓRALLAEYJAN Pulau Dua
sést varla á landabréfum, og
fæstir munu hafa heyrthana nefnda.
Pulau Dua þýðir ekki annað en
„eyja nr. 2“. Hún er tveggja tíma
siglingu frá Batanvík á Vestur-Java.
En þó hún sé ekki stór, hafast yfir
50.000 fuglar þar við. Þeir byggja
hreiður og unga út afkvæmum í
hinum lágu, krónubreiðu trjám á
eyjunni, sem mynda samanhangandi
flækju í 2—3 metra hæð yfir jörð,
og æti sitt finna þessir háfættu fugl-
ar í mýrunum.
Eyjan er aðeins tíu hektarar og
hæsti bletturinn á henni er aðeins
þrjá metra yfir sjó. Þar mun þétt-
býlasta fuglabyggð á hnettinum og
flestar fuglategundir samankomnir
á jafnlitlum stað.
Þegar sólin var að setjast bak við
eldfjallið Gunung Karang, inni á
meginlandinu, réru átta menn í
skrautlega máluðum bát fram hjá
hollenzku korvettunni, sem japansk-
ir ofurhugar sökktu á stríðsárun-
um. Bjöllur hringluðu í siglutoppin-
um og hópar af hegrum og ibis flugu
oddaflug yfir okkur, með fullan sarp
af góðgæti handa soltnum ungun-
um í hreiðrinu. Sumir voru einir
síns liðs. Það voru fuglar, sem lík-
lega höfðu verið að safna bygging-
DUA - PARADIS
FUGLANNA
arefni í hreiður inni á meginland-
inu og höfðu ginið yfir of miklu.
Græna trjákrónuhettan yfir Pulau
Dua leit út eins og snjóað hefði á
hana, þegar við lögðum að landi
við hólmann. Það voru bringurnar
á fuglinum, sem sköpuðu hvíta lit-
inn. Við urðum fyrir aðsúg af alls-
konar hegrum á leiðinni upp í kof-
ann, sem er á eyjunni; fyrir hvert
skref sem við stigum, flugu hundr-
Skeiðnefs-storkurinn er göfugasti
íbúi fuglaparadísarinnar.
uð fugla upp, en ungarnir teygðu
hausinn upp úr hreiðrunum. Kofann
hefur náttúrufriðunarfélagið byggt
— eyjan er alfriðuð — og hann ei
ekki stærri en svo, að það varð
þröngt um okkur, þegar allir voru
komnir inn með sitt hafurtask.
Við höfðum nóg að gera næstu
daga, að athuga allar þessar vað-
fuglategundir, sem maður hefur les-
ið um í dýrafræði og fuglabókum.
Þarna er turn, sem maður fer upp
í til þess að fá yfirsýn yfir þetta
fuglaríki, sem í mörgum greinum
svipar til mannlegs þjóðfélags.
Líklega verður maður að telja
skeiðarnefstorkinn konung þarna á
Pulau Dua. Við sáum ekki nema
ein hjón af þessari tegund, og þau
áttu hreiður inni í stórri breiðu af
hreiðrum hvítra íbisfugla, og virt-
ust hafa óþægindi af þeim. Kven-
fuglinn — eða drottningin — var sí
og æ að sperra fjaðraskúfinn, sem
hún hefur í hnakkanum, og hún hjó
nefinu í sífellu á bága bóga, til þess
að stugga nágrönnunum frá.
Tantalus-storkurinn mun mega
teljast aðals-stéttin þarna í hólman-
um. Af honum voru að minnsta
kosti hundrað pör, á víð og dreif.
Þessir óðalshegrar stóðu stundum
tíu saman í sömu stellingum, eins
og þeir væru að halda vörð, og langa
nefið, gult og rautt, vissi alltaf í
áttina til unganna, sem voru í
hreiðrinu, tveir eða þrír. Tantalus-
storkurinn er svipaður marabu-
storki, en ekki eins ljótur.
Næst kemur borgarastéttin: Purp-
urahegrinn, sem er svo hálslangur
og mjór, að maður hlýtur að vor-
kenna honum það. Og gráhegri og
silfurhegri, alltaf með hvíta bringu
og sómasamlega til fara. í þessum
flokki er líklega rétt að telja hvíta
í trjákrónunum sem hvíti íbisinn heldur sig i, er þröngt um íbúana, og það er furðulegt,að foreldrarnir skuli
þekkja ungana sína. — T. h.: Þarna á myndinni eru svartur íbis, kúhegri, nátthegri (lengst t. h.) og silfur-
hegri í sömu trjákrónunni, auk fjölda af smáfuglum, sem ekki sjást á myndinni.
Þetta er purpurahegri. Sá ætti bágt
ef fiskbein stœði þversum í háls-
inum á honum.
íbisfuglinn, þó að hann sé alls ekki
eins háttvís og hegrarnir. Þessi teg-
und er fjölmenn — skiptir þúsund-
um — og fuglarnir eru í húsnæðis-
vandræðum og verpa hver í ann-
arra hreiður. Og íbísinn er sóði,
hann er með matarleifar á löngu,
svörtu nefinu, og hálsinn er skít-
ugur. Og hann vílar ekki fyrir sér
að nota „hús“ nágrannans. Hann
hugsar vel um sín afkvæmi, en er
vondur við unga nágranna sinna.
Kannske hefði verið réttara að
nefna prestastéttina á undan borg-
arastéttinni. Prestarnir eru skarf-
arnir, og þeir hafa stofnað klaustur
í þéttustu trjákrónunum. Þeir eru
í gljáandi, blásvörtum hempum og
eru iðnir við að dorga eftir fiski,
og setjast svo upp á greinarnar á
eftir og sólbaka sig og melta matinn.
Bændastéttin er bæði stórbændur,
hjáleigubændur og húsmenn. Þar
skal fyrst telja svartbláan íbis, sem
efnir til hópferða á morgnana.
Nokkrir fuglar fljúga um hólmann
og kalla á þátttakendur, og þegar
allir eru mættir, flýgur hópurinn í
fylkingu til meginlandsins til þess
að ná sér í æti.
Til bændastéttarinnar verður litli
silfurhegrinn einnig að teljast, og
kúhegrinn með gula nefið og jörpu