Dvöl - 01.03.1909, Blaðsíða 4

12
E) V0L.
Hinum megin grafar.
Eftir Elizabeth Stuart Phelþs.
Lauslega þýtt úr ensku.
(Framli.).
Svo voru aðrir, sem voru meira hrifnirafhá-
rauðu litunum, og jafnvel af skarlatslitunum;
Sumir aptur á móti af fínu millilitunum, i
hverjum voru litir sólarinnar, og svo af öðrum
litum sem voru aðeins dauflega sýnilegir en ekki
sjáanlegir.
Undursamlegar litbreytingar voru settar saman
við. Þeir litir lutu sínu lögmáli, áttu sína slrengi,
sína samhljóðun og sín hlutföll, sína framleiðslu,
sín umtalsefni og sitt skraut. Sérhver samsetning
átti sína skýringu, og liið æfða auga tók á móti
henni, á h'kan hátt og hið æfða eyra iekur á móti
söng og hljómleik. Skilningarvitin komust við en
skilningurinn var víðlækur. Fullkomin samblönd
un eins litar viðannann var sýnileg augum vorum.
Óútmálanleg í pörtum, og mikilfengleg sem heild.
Nú var eins og við sjálf sætum þarna um-
kringd af litum — flygjum svo í kring um hnött-
inn með hinum titrandi geislabrotum. Nú var eins
og við sykkjum í einhvern væran dvala við ein-
hvern friðandi litblæ; nú var eins og við drykkj-
um af litunum; svo, eins og okkur væri að dreyma
um hann, og við findum til hans — þreifuðum á
honum; þá var eins og vér heyrðum til hans. Við
vorum eins og flutt inn í hjarta þessarar list-
ar; inní dulræni júníhiminsins, og inní grasblaðið,
bláklukkuna, roða barnskinnanna, aftansólargeisl-
ann, snjódrífuna í ljósaskiftunum. Eplablómið
sagði okkur dulmál sitt, dúnninn á dúfuhálsinum
sitt, og plóman, roðinn i róbinsegginu og ástríðu-
blómið sitt launmál. Einhver blær af öllum þess-
uin litbrygðum mintu á sig.
Það verður að takast til greina að eghefeinu
sinni áður drepið á regnbogann sem eg sá skömmu
eftir að eg kom inn í nýja lífið, hann kom mér
þá til að spyrja sjálfa mig um, hvað margskonar
geislar mundu sjást í hans liimneska prisma.
Er eg gætti nákvæmlega að samhljóðuninni
varð eg sannfærð um að hinir margvíslegu litir
yfirgengu, spursmálalaust, þá sem við höfðum séð og
þekkt ájörðinni. Indversku augníræðingarnir höfðu
raunar lengi staðið fast á því að þeir sæju fjórtán
litbreytingar í augasteininun (prism); þetta var
draumur dulspekinnar, sem tneð óhæfu mörgum
lærdómsgreinum þykist hafa gagnrínt megineðli
sálarinnar, svo að hið algenga lögmál náttúrunn-
ar gefi sig undir vald hans. Sérfræðingar i lækn-
isfræði höfðu líka talið oss trú um, að lögmál
sjónarinnar fælu í sér nauðsynina lil annara lita,
fyrir utan þá sem vér yrðum varir við; þetta er
staðhæfing þeirra listamanna; en á fremur heima
í ímynduninni, en dýrkarar sannreyndarinnar hafa
ennþá ekki lyft þeim sannleika svo hátt að hægt
sé að átta sig á honum.
Nú hafði eg vissulega sannleikann fyrir mér.
Litir — sem einkis málaraburstar liöfðu þekkt og
einkis skálds ímyndun liafði komist nærri — léku
sér á ljósfræðislegum æðum. sem voru frábærlega
vel lagaðar til að veita áhrifunum móttöku, og
sem komust að þeim skilningsvitum sem voru
gædd hæfilegleikum til að skifta þeim á þann
hátt sem mannlegt málfæri gefur mér ekkert tungu-
tak á að lýsa. Þegar við héldum heim eftir sýn-
inguna undraði eg mig yfir hve friðsöm áhrif þessi
geðshræring hafði á okkur. Með mestu rósemi
horfði eg i kring um mig yfir hið friðsæla land.
Mér fannst að eg vera fær um að leysa af
hendi sérhver skylduverk, og vera nógu sterk til
hvers sem vera skyldi. Mig langaði að lifa ennþá
heilagra lífi —ennþá óeigingjarnara lífi. Egóskaði
hjartanlega að geta tekið ennþá innilegri þátt i á-
nægjunni sem við höfðum notið, með einhverri
veru, sem ekki hafði notið hennar. Eg hugsaði
um fólk sem ekkert vissi — um fáfræðinga sem
þurftu ennþá að menntast og fræðast, svo þeir
gætu tekið þátt í liinum margvislegu hærri ánægj-
um, Eg hugsaði um veikt fóllc, sem hafði í öllu
sínu jarðnéska lífi verið sjúkir, og sem voru nú
svo nýlega dánir — og sem nú lifðu frjálsu lífi.
Eg óskaði að eg liefði leitað uppi suma af þeim,
og haft þá með mar á sýninguna.
Þetta var óvanalega fagurt kvöld á þessu sæla
landi. Eg skemmti mér við hið margbreytta út-
sýni eins og eg var vön að gjöra niðri á jörðinni.
Eg hafði gaman af að liorfa langt, og eg sá al-
staðar frið og framför. Börnin voru fagnandi að
velta og leika sér, líkt og á jörðinni. Ungt fólk
gekk hlæjandi tvent og tvent eða i hópum. Hið
stirkara, eldra fólk, menn og konur, var að starfa
að einliverju eða það hvildi sig við dyrnar á þægi-
legu heimkynnunum sínum. Óumræðilega hérað-
ið — hæðir og vötn, blöstu við framm undan
bústöðum mannlegu veranna. Hvergi var nein
nepja; hvergi tár eða ólundarsvipur, vansköpun,
vanmáttur eða slæmar tilhnegingar. — Enginn
galli var sjáanlegur á myndinni.
Eg vil biðja þá af hinum heiðruðu kaup-
enduin, Jóns biskups Arasonar, sem ekki hafa
ennþá gert mór reikningsskil, að gera það sera
fyrst, nú þegar hann er allur kominn út.
Svo vil eg mælast. til hins sama við þá sár-
fáu sem ekki hafa greitt andvirði 8. árg. Dvalar.
Útg.
Söluturninn annast um útsendingu
Dvalar, en vanti nokkurn af kaupendum hennar
blöð úr 8. árgauginum eru þeir vinsamlega beðn-
ir að snúa sér til útgefandans með það, nr. 36
Laugaveg.
Útgefandi: Torfhildnr Þorsteinsdóttir Uolm.
Prentsmiðjan Gutenberg.