Ljósberinn - 14.06.1930, Blaðsíða 4
188
LJÖSBERINN
peir hafa rótað upp, svo að hreint sé
og pokkalegt í kring um híbýlin peirra.
Aðrir gera turna og hvelfingar yíir jarð-
fylgsni sín af hagleik miklum. Og enn
aðrir gera kúlumyndaða hauga og efst
í toppinum á peim er dálítil smuga;
par fara peir inn í býli sitt.
Á Norðurlöndum eru pessar sívölu
maura-keilur alkunnar. Pað eru híbýli
skógarmauranna rauðu. Keilur pessar
eru hlaðnar upp af blendingi af furu-
njólum, trjáílísum, purru laufi, fræhylkj-
um og öðru slíku. Oft standa pessar
keilur eða púfur margar saman, fram
með einhverri skógargötunni eða frain-
ræsluskurði. Sumar keilurnar eru í smíð-
um og alpaktar maurum, sein eru pá í
óða önn að smíða pær. Aðrar eru miklu,
miklu eldri og hrörlegri; og valda pví
áhrif loftsins. Pær keilur eru fullsmíðað-
ar og geta sumar peirra verið allgainlar.
Sumar pessar maurapúfur geta verið
metri á hæð og hálfur annar metri að
pvermáli, eru pá margar kynslóðir bún-
ar að byggja ofan á neðstu hæðina.
Um allar pessar púfur liggja ótal
gangar; liggja að pcim fjöldi dyra og
innst inni liggur svo gangurinn niður í
hýbýlin neðan jarðar. Jarðhýsi pessi
eru hin eiginlegu hreiður mauranna, par
eru gangar og syllur og kimar og lengst
niðri er rúmgóður salur.
í hitabeltinu í Ameríku eru maura-
keilur pessar feikna umfangsmiklar. Ef
rigningar ganga og jarðvegurinn verður
mjúkur af vatninu, pá kemur pað fyrir,
að hestar og múldýr hlaupa alveg á
kaf í maurapúfur pessar.
Maurategund ein í Texas í Banda-
ríkjunum grefur púfuna sína 4—5 metra
niður í jörðina, og gangarnir par niðri
geta hæglega verið 20—40 metrar á
lengd.
Yanalega býr ein mauraættkvísl í
hverri ’púfu. En stundum standa margar
púfur sainan og mynda heila uiaura-
byggð, sem tengd er sarnan með heilu
gangvegakerfi neðanjarðar. Frh.
-----•><=><•—--
Þjófasamsærið.
Maður nokkur átti hund og tvo ketti.
Seppi var svo gamall, að hann var orð-
inn bæði illa lyntur og lævís.
Einusinni kvartaði eldabuskan yfir pví
við frúna, að pað væri eitt og annað
að hverfa af eldhúsborðinu; var hún
viss um, að einhver af pessum premur
skepnuin hlyti að vera völd að stuldin-
urn og hafði lnin sérstaklega grun á
seppa, honum Bósa gamla. Reyndar gat
hún ekki skilið, livernig hann færi að
pví, pví að hann væri orðinn allt of
gamali og stirður til að stökkva upp á
borðið, jafnvel pótt hann færi upp á eld-
hússtólinn fyrst, til að gera sér liægra
fyrir; en svo var hann ekki hávaxinn
eða hálslangur, að liann gæti náð í góð-
gætið af gólfi neðan.
Húsbóndinn var nú samt fastráðinn í
að hafa upp á pjófnum. Eldhúsborðið
stóð milli tveggja glugga og alveg and-
spænis pví voru dyrnar að gangi, sein
lá inn í borðstofuna og hinar stofurnar.
Húsbóndinn setti nú ýinsar matvörur á
borðið og setti svo tvo diska með mat
handa peim á mitt borðið; brýndi hann
nú fyrir heimilisfólkinu að koma ekki
inn í eldhúsiö, fyrr en hann kallaði. Peg-
ar seppi og kettirnir voru kornnir utan
um diskana sína, læddist liúsbóndinn
út í garðinn, og nain staðar við einn
gluggann, og gat séð inn um hann allt
sem gerðist par inni, pó að enginn sæi
neitt til hans.
I3egar allt var orðið kyrrt og hljótt,
laumaðist Bósi að hurðinni, gægðist upp