Nýtt kirkjublað - 15.07.1908, Blaðsíða 4
164
NÝTT KTRKTUBLAÐ
um trúbrögðin, vekja skilning manna, svo að þeir sjái hve
mikils virði trúin er fyrir einstaklinginn. —
Fyrir mitt leyti álít eg efann réttmœtan í tnibragðaefn-
um, eins og í öðrum efnum, þar sem ekki er fengin reynslu-
vissa fyrir sannleikanum. Svo kemur annar, og segir þetta
villu og guðleysi. Eg kippi mér ekki upp við það, og eg get
virt sannfæring lians. Sá er munurinn, að eg get rétt hon-
um höndina til bróðurlegrar samvinnu, en hann vill engin
mök við mig hafa, og álítur mig vera af öðru sauðahúsi.
Eg vil ekki stæla hann upp til ofsalegs mótþróa, vil tala með
stillingu og gætni, en halda þó fast við sannleikann.
Umburðarlyndi er afarnauðsynlegt, þar sem um trúbrögð
er að ræða. Afstaða vor til málefnisins sýnir oss bezt nauð-
syn umburðarlyndisins. Hér er að ræða um úrlausn þess
efnis, sem að líkindum verður jafnan að nokkru leyti í ó-
vissu.
Ef eg hefði verið vel settur, mundi eg hafa fengist tölu-
vert við bibliurannsóknir. En hvað getur maður gert uppi í
sveit í hálfgerðu basli og í illum og óhentugum húsakynnum?
Og það sem verst er, að hafa engan til að tala við, sem það
mál ber fyrir brjósti.
Ritgerðir séra Jóns Helgasonar um rannsóknir Gamla
testamentisins kveiktu hjá mér áhuga í þessu efni, en eg sat
nokkur ár ráðalaus og hugsi. Svo kom hér Þjóðverji einn,
prófessor. Við áttum tal um þetta efni, og hann benti mér
á aðgengileg þýzk rit, og síðan hefi eg lesið af kappi. Mér
finst að trúarlegur ábugi minn hafi vaxið en ekki þorrið við
þennan lestur. Efasjúkur maður hefi eg verið frá upphafi, en
nú virðist mér að trú mín hafi fengið ábyggilegri grundvöll.
Eiidæg leit sannleikans hefir hjúlpað mér út úr völundarhús-
inu. Skyldi ekki geta verið að svo væri um fleiri?
En þú spyr: Kemurðu með þessar nýju skoðanir þínar
í stólræðum þínum? Því má svara bæði neitandi og játandi.
Ekki má hneyksla, og skoðanir manna í þessum efnum eru
svo afarmisjafnar, að hér verður að fara vaidega. Eins er
hitt, að þekkingu útheimtist fil þess að gela réltilega metið
sannleiksgildi kenningarinnar. Það er nauðsynlegt að byggja
upp aftur um leið og rifið er niður. Það má ekki fara óðara
að því að rífa niður, en hægt sé að byggja af nýju. Hins