Vikan - 07.02.1956, Blaðsíða 5

mér að þú ættir að þekkja hana. (Hún horfði
blíðlega á Olgu). Já, mér finnst rétt að segja
þér hana. Dag nokkurn fór Xavier út, til að . . .
kaupa skartgrip, sem átti að vera gjöf til unn-
ustu hans . . . skartgrip, serii Elena hafði mikla
ágirnd á.
— Hálsfesti úr tópösum?
— Já, svaraði gamla konan þreytulega. —
Hálsfesti úr tópösum. Ég veit ekki hvað gerðist
þegar hann kom heim. Ég var ekki heima og
hof ekki getað komizt að því. Síðar hefur mér
skilizt, að Xavier hafi hlustað á samræður Elenu
og Andrésar, án þess að þau vissu af honum.
Hann var alveg frávita . . . svo að hann sleppti
sér alveg og gerði hræðilegt, vitfyrringslegt
glappaskot.
Olga hlustaði með opinn munn. Hún vissi ekki
hvort gamla konan gerði sér grein fyrir því,
hvílíkan áhuga hún hafði fyrir orðum hennar.
— Hann lét sem hann hefði ekkert heyrt
og bauð Elenu út að aka í bílnum sínum . . .
Minningin um þetta bar gömlu konuna ofur-
liði og hún huldi andlitið í höndum sér.
— Hann olli viljandi slysi, því hann vildi deyja
og draga Elenu í dauðann með sér.
Olga lét sig falla niður á stól. Hún var búin
að gleyma öllu öðru, stefnumótinu við Paul,
öllum þcim þjáningum, sem hún var búin að
þola, öllu!
— Af einhverri kaldhæðni örlaganna slapp
Elena ómeidd úr slysinu og giftist Andrési. En
Xavier meiddist hættulega.
„Allt í einu var allt tapað. Konan, sem ég
elskaði og hljómlistin líka,“ hafði hann sagt.
— Fingurnir á honum voru stífir . . . og þar
af leiðandi gat hann ekki leikið á fiðluna framar.
Hann lá lengi í rúminu, um það bil eitt ár. Eftir
það virtist hann sætta sig við þetta. Sætta sig
við hjónaband Elenu og Andrésar, á ég við. En
ég vissi, að hann mundi aldrei gleyma því. 1 stað
ástar kom hatur. Innibyrgt hatur, sem hann elur
enn með sér. Skilurðu hvílíkur harmleikur þetta
er, væna mín?
Olga reyndi að koma jafnvægi á tilfinningar
sínar, þvi hún var öll í uppnámi, þegar hún
kom út á götuna, eftir að hafa róað móður
Xaviers eftir beztu getu.
Loksins kom hún auga á Paul og virti hann
undrandi fyrir sér, því hann kom henni svo ein-
kennilega ókunnuglega fyrir sjónir. En sú til-
finning hvarf um leið og þau fóru að tala saman.
— Þú lítur betur út í dag, elskan. Hvar viltu
borða ?
Þau fóru inn í veitingahús, sem listamenn
sóttu, í miðri borginni. — Þér mun áreiðanlega
geðjast að heimilinu okkar í Bandaríkjunum,
elskan. Á hverjum degi eru á borðum maís-
kökur og eplaterta. Við höfum hesta og stóran
hund: Grovenor. Og líka kýr . . . Heldurðu að
þú getir orðið hamingjusöm þar? spurði hann
og það brá fyrir kvíða í röddinni. —- Þú ert
kannski búin að fá nóg af því að lifa í fásinn-
inu?
— Mér mun líða vel hvar sem er, ef ég er
með þér, Paul. Ég skrifa þér fljótlega. Og þú
verður að skrifa mér frá París. Ég segi þér frá
öllu .... sem viðkemur okkar máli. Ég ætla
að ræða við Xavier . . . Ég hugsa að þetta
fari allt vel.
Tíminn leið með ótrúlegum hraða. Olga vildi
fylgja Paul út á flugvöllinn og þau komu við á
hótelinu til að sækja farangurinn. Úti á flug-
vellinum stóðu þau og virtu fyrir sér flugvélarn-
ar og farþegana, sem komu og fóru.
— Ég er alveg eyðilagður yfir að þurfa að
skilja þig hér eftir. Það veiztu, er ekki svo?
Skilurðu mig? Mig langar til að taka þig með
mér núna . . . en allir þessir smámunir, sem
svo fullt er af í lífi okkar, ráða meiru . . .
Olga andvarpaði og sagði: — Já, allir þessir
smámunir í lífinu.
— En ég kem aftur til að sækja þig. Því lofa ég.
Strax og þú gefur mér bendingu um það. Og
þú getur notað ávísunina, sem ég fékk þér, hve-
nær sem þú þarft á peningum að halda.
Fraviliald á bls. 18.
Þegar við lekum á skólakennarann
ÞÝDD SMÁSAGA
SÆLL, Albert, sagði ég um leið og ég
kom inn í veitingastofuna á gaml-
árskvöld. — Hefurðu verið að horfa á
bálið ?
Það kom fyrirlitningarsvipur á Al-
bert og hann hvolfdi í sig bjórnum úr
glasinu sínu, áður en hann svaraði. —
Þessi bál eru ekkert í samanburði við
það sem þau voru í gamla daga. Þá var
nú eitthvað um að vera! Ég man sér-
staklega eftir einu gamlárskvöldi, þeg-
ar ég var smástrákur. Þá kom Siggi,
skólabróðir minn, til mín, þegar ég var
að fara heim úr skólanum . . .
Og hér fer á eftir það sem gerðist,
samkvæmt frásögn Alberts . . .
— Halló Albert! Ætlarðu að gera
eitthvað sérstakt á gamlárskvöld ? sagði
Siggi undirfurðulega.
— Nei, bara að horfa á álfabrenn-
una. Ekkert annað!
— Ekkert varið í það, sagði Siggi.
— Komdu, ég skal sýna þér nokkuð.
Svo tók hann í ermina mína og dró
mig með sér inn í kjarrið. Þar leit
hann vandræðalega í kringum sig,
beygði sig svo niður að holu og dró
upp trékassa. Ég varð að lofa að segja
engum frá þessu, áður en hann opnaði
kassann. Hann var fullur af sprengi-
efni. Það hljóta að hafa verið upp und-
ir 50 kínverjar og alls kyns sprengjur
í kassanum.
— Hvar hefurðu fengið þetta, Siggi
spurði ég.
— Safnaði mér fyrir því, svaraði hann
stuttlega. Ég trúði honum ekki, en
vissi að tilgangslaust væri að spyrja
aftur.
Siggi vildi gera svo mikið úr öllu.
Hann svalaði því ekki forvitni minni,
fyrr en hann var búinn að koma kass-
anum aftur fyrir á sínum stað og láta
mig elta sig langa leið.
— Sérðu húsið þarna? spurði hann
þá. Skólahúsið blasti við okkur með
áföstu íbúðarhúsi kennarans. Það stóð
afskekkt, nokkurn spöl frá þorpinu.
Engum okkar geðjaðist að gamla skóla-
kennaranum. Hann var reglulegur harð-
stjóri, sem stjórnaði börnunum með
löngu priki og jafnvel stundum með
þunga göngustafnum sínum.
— Hvað ætlarðu að gera, Siggi ?
hvíslaði ég fullur eftirvæntingar.
Hann kvaðst ætla að ráðast á hús-
ið með flugeldum og sprengiefnum á
gamlárskvöld. — Ég ætla að gera
gamla svíðinginn viti sínu fjær af
hræðslu, tautaði hann.
Ég varð alveg agndofa yfir þessari
dyrfsku, en samt sem áður fannst mér
hugmyndin ákaflega snjöll.
— Má ég vera með, Siggi ? spurði ég.
Hann kinkaði kolli og við fórum að
bollaleggja hverja við ættum að taka
í félag við okkur. Siggi áleit bezt að
við yrðum aðeins fjórir, einn fyrir
framan húsið, einn við bakhliðina og
aðrir tveir sinn hvoru megin. Þá gæt-
um við allir í einu fleygt logandi kín-
verjum inn um gluggana, þegar einn
okkar gæfi merki. Við völdum Jakob
og Jóa.
Við létum enga aðra vita um þetta
og fannst við vera reglulegir samsæris-
menn, þegar við hittumst eftir kennslu-
stundirnar og stungum saman nef jum.
Tíminn leið ákaflega hægt. Loks kom
þó hið langþráða kvöld og til allrar
hamingju var ekki rigning. Þetta var
stjörnubjart og kyrrlátt kvöld. Allir
þorpsbúar streymdu út á engið, þar sem
búið var að safna stórum bálkesti. All-
ir nema við, sem læddumst í gagnstæða
átt.
Þegar við vorum komnir á áfanga-
stað áttaði Jói sig á því, að hann hafði
gleymt eldspýtunum, svo að Siggi varð
að senda hann til baka eftir þeim.
Meðan við biðum, heyrðum við fóta-
tak í nánd við okkur, en við sáum ekk-
ert annað en bjarmann frá bálinu í
fjarska.
Þegar Jói kom aftur, tók ég mér
stöðu og hafði ekki augun af hálfopn-
um glugga, sem ég átti að kasta kín-
verjum inn um. Mér var þungt um
andardráttinn og óskaði þess af heilum
hug, að kennarinn væri þeim megin í
húsinu, en ekki í framstofunni, eins og
helzt leit út fyrir.
Allt í einu heyrði ég spóavælið í
Sigga, kveikti í snatri í kínverjanum
og kastaði honum inn um gluggann.
Það gerðu hinir líka og nú heyrðust
brak og brestir innan úr húsinu.
Ég ætlaði að fara að kasta öðrum
kínverja, þegar ég sá að fótur kom út
um gluggann og síðan heill mannslík-
ami. Um leið og hann lenti á jörðinni,
birtist önnur mannsmynd.
— Siggi! Jakob! Þjófar! hrópaði ég
og hljóp af stað á eftir mönnunum og
lét sprengjurnar dynja á þeim. En þeir
voru of fljótir að hlaupa, svo brátt
voru þeir horfnir.
— Og þannig fór þetta prakkara-
strik okkar, lauk Albert máli sínu. —
Við komum í veg fyrir þjófnað í skóla-
húsinu. Enda hefðum við ekki getað
hrætt gamla skólakennarann hvort sem
var, því hann var að horfa á bálið og
ekki heima.
I
UM leið og ég ók út úr þorpinu morg-
uninn eftir, ákvað ég að líta á
gamla skólahúsið. Það reyndist vera
snoturt lítið hús. Ég ætlaði að fara að
stíga aftur upp í bílinn, þegar ég sá
skilti á veggnum. Á því stóð: Endur-
byggt eftir bruna 1880.
Þegar ég ók í burtu, gat ég ekki stillt
mig um að efast um að Albert hefði
í raun og veru lokið sögu sinni.
VEIZTU?
1. Hver var fyrsti landlæknir á Islandi?
2. Hvað eru 30 mörg % af 50?
3. Hver var það, sem gaf skipun um að drep-
in skyldu öll sveinbörn í Betlehem, tveggja
ára og yngi'i?
4. Eru allir þeir, sem hafa kosningarétt,
kjörgengir ?
5. Hvaða kona hefur hlotið heimsfrægð fyrir
að halda veizlur i nafni annarra og fyrir
annax'ra fé?
6. 1 hvaða synfóníu notaði Beethoven kór?
7. Eftir hvei'n er ljóðið „Drink to Me Only
with Thine Eyes“ við lag, sem ýmsir ísl.
textar eru sungnir við (t. d. Kvöldið er
fagurt . . .)?
8. Hvað heitir syðsti oddi Afi-íku?
9. Hvei’s konar skepna er andanefjan?
10. Gáta: Hjá sængum víða situr ein,
sú fram skottið býður,
frískar ýta, flámynt gein,
fögur á allar siður.
Sjá svör á bls. 18.
5