Vikan


Vikan - 05.10.1967, Qupperneq 45

Vikan - 05.10.1967, Qupperneq 45
Eldhúsbord á elnum fæti STALHÖSG'OGN meira golf pláss ■ létt ■ gott verf ■ allar gerflr og stærfir ■ ■ stólar bekkir kollar ■ ■ greifsluskifmálar ■ betra ad sitja betra ad hreinsa betra ad rada vid Cdinstorg sími 10322 hefur verið þýtt eftir hana á ís- lenzku. Síðari hluta ævinnar átti hún við fátækt að búa. Syni sína báða missti hún úr berklum, er þeir voru að hefja lífsstarf sitt, eftir að hafa hiotið ágæta mennt- un. Dætur hennar giftust báðar, og eru ættir frá þeim. Um nókk- urra ára skeið átti hún heimili í Þýzkalandi, Sviss og ítalíu og vann að ritstörfum og hélt heim- ili fyrir son sinn, er nam verk- fræði. — Síðustu 20 árin átti hún heima í Höfn. Árið 1856 sagði hún í bréfi til vinkonu: ,,Ég á óskir, sem aldrei geta rætzt; brostnar vonir; vax- andi efasemdir; kröfur, sem kalla mig æ; en það er orðið langt síð- an sálarfriður hefur kvatt dyra hjá mér, og hans má ég enn lengi bíða, um það hef ég öruggt hug- boð.“ — Henni hlotnaðist hann löngu síðar. Á áttræðisafmælinu 3. júní 1899 var henni sýnd margs kon- ar virðing. Skáldastyrks hafði hún þá notið um nokkur ár. — Mikið hóf var haldið henni til heiðurs, og sjálfsagt hafa hennar gömlu augu glaðzt við að líta þá miklu prósessíu pótentáta lista og vísinda, sem heiðraði hana með návist sinni. Frændþjóðirn- ar þrjár veittu henni heiðurs- merki úr gulli. — Hún ofmat aldrei skáldgáfu sína, Norður- lönd hafa eignazt meiri skáld- konur, en hún mun einn fjölþætt- asti og merkilegasti persónuleiki þeirra kvenna, sem sett hafa svip sinn á andlegt líf á Norðurlönd- um. Engin kona hafði nánari kynni af merkisberum norrænn- ar menningar en hún. — Það hefur verið sagt, að hún hafi „verið á brúðarklæðum ævina alla, ímynd kvenlegs yndisþokka og ásthneigðar.“ — Þegar hún var nokkrum mánuðum yfir átt- rætt, sendi Björnson henni ljós- mynd af sér sunnan úr löndum. Aftan á hana skrifaði hann 1 jóð, og lýsir hann þar skapgerð henn- ar fagurlega, segir, að hamslaus- ar ástríður hennar, sárar og sæt- ar, hafi með aldri og þroska um- breytzt í vísdóm, góðvild, fegurð: Fra smerteskriket til eldskovsflammen til visdom blev det, til godhed glev det, til skönhed blev det alltsammen! Nokkrum mánuðum síðar höfðu Bj örnsonshj ónin viðdvöl í Höfn á heimleið til Noregs. Þau óku auðvitað til frú Thoresen, sem tók þeim með hlýju, en báð- um þótti skrýtið, að hún minnt- ist ekki aukateknu orði á erind- ið, sem Björnson hafði ort til hennar. Svo kom að kveðjustund- inni. Frú Karolina var komin af stað niður þrepin, er frú Thore- sen kippir Björnson hvatlega inn fyrir dyrastafinn aftur eitt and- artak og hvíslar í eyra honum: „Takk fyrir ljóðið!“ Öll þúsundljósin á altari þess- arar konusálar loguðu enn! Þau hjónin kímdu oft að þessum at- burði og þótti nokkurs um vert, hve kvenlegir eiginleikar voru fylgispakir gömlu konunni, að eldar afbrýði og ásthneigðar skyldu loga svo glatt, að hún gerði sér í hugarlund, að Björn- son ætti enn leyndarmál með henni á laun við eiginkonuna. Þegar frú Jakobína Thomsen endursendi frú Thoresen bréf þau, sem farið höfðu á milli hennar og Gríms, ritaði hún ekkjunni þakkarbréf. Þar segir m. a.: „Með angurværum huga las ég þau, því að þau kölluðu fram í hugskotið minningar frá þeim tíma, er ég enn stóð mitt í lífs- ins hörðu raun og vissi í sann- leika ekki, hvern enda hún mundi fá. Nú er stríðinu lokið! Ég er nú á átfræðasta árinu, og gröfin bíður hins göngumóða ferðalangs. ... Dr. Grímur Thomsen var í sannleika stórgáfaður og eftir því sérstæður persónuleiki. Æskuhrifning mín af honum var mikil, kæra frú! Og mér veitt- ist sú hamingja, að minn ágæti eiginmaður tók fullan þáft í að- dáun minni, er hann kynntist honum. Og nú vil ég kveðja yð- ur! Drottinn gefi yður sól og frið á ævikvöldi yðar. Með virðingarfyilstu og hjart- anlegustu kveðjum. Yðar Magdalena Thoresen." Lengi hafði hún óttast, að hún héldi ekki andlegum kröftum til hinztu elli. En hún þurfti ekki að taka undir með fornvininum Björnson: „kan ej længer vejde mine tankers flok“. Hún hélt óskertum sálarkröftum til loka- dægurs. Síðari hluta marzmán- aðar árið 1903 er hún venju frem- ur máttvana, svo að hún fer í rúmið, og laugardaginn 28. sama mánaðar fjarar líf hennar út í hljóðlátri ró, eins og þegar sól- bjartur dagur hverfur inn í húm- ið. — Hún taldi sig þrátt fyrir allt hafa lifað sólbjartan ævidag. Grímur bóndi á Bessastöðum á brjóstmynd af frú Thoresen. Hún er stofuprýði. Hún brotnaði af slysni á elliárum hans. Þá opn- aðist fylgsni hjartans andartak: „Svona fer allt, sem mér þykir vænt um,“ skrapp út úr honum. . . . aldrei deyr, þótt allt um þrotni endurminningin þess, sem var. Betra að koma fram í sjónvarpi Framhald af bls. 10. — Nei, þvert ó móti. Mér per- sónulega finnst miklu betra að koma fram I sjónvarpi. Þegar ég var þulur hjá útvarpinu var maður oft einn í klefa með einum magn- araverði. Mér fannst ég alltaf vera einn og yfirgefinn og alveg bjarg- arlaus, ef eitthvað kom fyrir. Þegar maður kemur fram í sjónvarpinu sér maður hins vegar heilan her af tæknimönnum allt í kringum sig, og það verkar vel á mig. Það getur verið að ég sé einn um þetta, en mér finnst betra að koma fram í sjónvarpi en útvarpi. 40. tw. VIKAN 45

x

Vikan

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vikan
https://timarit.is/publication/368

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.