Vikan - 02.07.1970, Blaðsíða 20

SVONA
ER
UNGA
FÓLKIÐ
að tala um að hér moraði allt í þessu. Ef maður ætl-
ar að græða sár þá á ekki að rífa ofan af því, heldur
að reyna að hlúa að því í rólegheitum — annars er
hætt við, eins og ég held að hafi skeð nú, að ígerð
komi í sárið.“
Áfengi kvaðst unga fólkið aðallega nota „til há-
tíðabrigða“ — og margir kvörtuðu sáran undan því
að þau ættu bágt með að hætta að reykja.
Hér eru nokkur svaranna:
,,a) Nei, ég reykti í sjö ár (13—20) en hætti, því
að það hefur slæm áhrif á líkamann.
b) Já, áfengi veitir bæði æðstu sælu og dýpsta böl.
c) Nei, ég hef ekki haft tækifæri til þess.“
,,a) Já, ístöðuleysi.
b) Já, einstaka sinnum til hátíðabrigða.
c) Já, Já, það var búið að tala svo mikið um þetta
að mér fannst ég verða að prófa það. Hitt er annað
mál að nú veit ég hvernig það er og þarf ekki að
reyna aftur — þó ég reikni með að gera það ein-
hvern tíma.“
,,a) Nei, slæmt fyrir líkamann.
b) Nei, slæmt fyrir líkamann.
c) Nei, heldur hengdi ég mig.“
engir enda langflestir í skóla, eins og áður hefur kom-
ið fram. Margir sögðust ekki hafa neinar tekjur, eins
og þetta svar ber með sér: „Hvaða tekjum?“ Annar
sagðist vilja „reyna að létta undir föður mínum með
skólagöngu mína“, og sá þriðji taldi að sínum tekjum
væri bezt varið með því að gera honum lífið „auð-
veldara og hamingjuríkara." Svo bætti hann við:
„Leyfi mér að tilfæra fornan, kínverskan málshátt:
Nota þú þriðjung tekna þinna í daglegar nauð-
synjar, geymdu annan þriðjung til elliáranna og gefðu
fátækum hinn þriðjung tekna þinna.“
45. Hversu mikla vasapeninga þarftu á viku?
Útkoman úr þessu var alveg geysilega misjöfn, og
notaði fólk allt frá 25 krónum upp í 2500 krónur á
viku. 19 þeirra sem spurðir voru gáfu ekkert ákveð-
ið svar — eða svöruðu út í hött, en hinir kváðust
nota 25 kr. (1), 100 kr. (5), 200 (12), 300 (13), 400
(15), 500 (19), 600 (4), 700 (7), 800 (4), 1000 (6), 1200
(1), 200 (2), 2500 (1) og jafnvel enga (1). Einn til-
tók að hann notaði nákvæmlega þrjúhundruð fimm-
tíu og fimm krónur og fimmtíu aura, annar kvaðst
nota lítið og sá þriðji of mikið. Ef við leggjum þetta
saman, þá komumst við að því að þetta unga fólk
notar samtals 46.880,50 kr. á viku!, og eru þá aðeins
taldir þeir sem gáfu einhver ákveðin svör.
„Afengi veitir 46. Telur þú að ungt fólk í atvinnu, sem hefur fæSi
béSðí æðstu sælu os húsnæði hjá foreldrum sínum eigi að greiða fyrir
dýpsta böl. já NEI óákveðið
107 2 6
í dag þykir slíkt alveg sjálfsagður hlutur, og skjól-
stæðingar okkar eru á sama máli — langflestir. Þó
ber að taka það fram að þeir tveir höfðu nokkurn
fyrirvara á „nei“-um sínum, eins og „ekki ef for-
eldrarnir eru nægilega vel stæðir fjárhagselga."
Einn sagði að það væri réttlátt „á sama hátt og það
er réttlátt að borga fyrir þann mat sem maður étur
á veitingahúsi," og annar sagðist halda að það myndi
auka við „ábyrgðartilfinninguna og er að auki alveg
sjálfsagt."
Sá þriðji sagði að það færi eftir „efnahag foreldr-
anna og kaupi afkvæmisins.“
47. Á hvern hátt telur þú tekjum þínum bezt varið?
í: Menntun .................................... 54
— Fasteignir ................................ 15
— Nauðsynjar ................................ 24
-— Bækur ....................................... 8
— Banka ..................................... 8
— Ferðalög .... 5
— Hljómplötur ................................ 4
— Arðbær fyrirtæki ........................... 3
— Allt gagnlegt .............................. 3
— Föt ....................................... 2
— Verðbréf ................................... 2
— Einhvers konar fjárfestingu . .............. 2
„Þetta húsnæðis-
kapphJaup er
búið að gera meira
illt en gott.“
20 VIKAN 27-tbl-
— Að gleðja mig og aðra ..................... 1
— Heimilið (þessi var gift) ............... . 1
— Tóbak og brennivín .................. • • 1
— Skemmtun ................................. 1
— Framtíðarundirbúning ..................... 1
Veit ekki..................................... 6
Nokkrir gerðu nánari grein fyrir þeim peningum
sem þau höfðu til ráðstöfunar — sem yfirleitt voru
48. Leggur þú fé á banka?
JÁ NEI ÓÁKVEÐIÐ
65 50
„Hvaða fé?“
,,í verðbólgua? Nei, takk, aðeins til geymslu í
stuttan tíma — það sem það er.“
„Já, en ég er búin að komast að því að það er tóm
vitleysa.“
„Ég á aldrei það mikið að það taki því að leggja
það á banka.“
„Nei, allt mitt fé og meira til fer í kostnað við skóla-
göngu mína.“
Þetta eru nokkur svaranna sem bárust, en það ber
að hafa í huga að þeir sem sögðust leggja fé á banka
tóku jafnframt fram að þar stæði það venjulega mjög
stutt við, enda væri það ekki heppilegur geymslu-
staður fyrir verðmæti.
í þessu tilfelli, sem öllum hinum, ber einnig að
hafa í huga að þeir sem svara eru fyrst og fremst
skólafólk; þeir sem eru komnir út í atvinnulífið eiga
mjög fáa fulltrúa í hópi þeirra sem spurðir voru. Og
fyrst komið er út í „generalíséringar" á annað borð
er ekki úr vegi að minnast á það að þó sé talað um
að ,,einn“ hafi sagt þetta eða hitt, getur eins verið
átt við „eina“.
49. Telur þú rétt að sem flestir eigi eigið húsnæði?
JÁ NEI ÓÁKVEÐIÐ
102 10 3
Eins og sjá má af tölum vilja flestir eiga sitt eigið
húsnæði — en það voru líka margir sem ásökuðu
eldri kynslóðina fyrir það að eltast eingöngu við ver-
aldleg gæði: Hús, bíl, frystikistu og sjónvarp. Eitt
svarið var á þessa leið:
„Nei, þetta húsnæðiskapphlaup er búið að gera
meira illt en gott. Það er ekkert sem mælir á móti
því að fólk búi í leiguhúsnæði þar til það hefur raun-
verulega efni á því að eignast eigið húsnæði."
Annar sagði að öll eign væri „þjófnaður", og sá
þriðji vildi koma hér á „leigukerfi svipuðu því sem
er í Svíþjóð."
Sá sem talar þó sennilega fyrir munn flestra lét í
ljós þá skoðun að vissulega ættu allir að eiga eigið
húsnæði. Þó svo væri að „veraldlegir hlutir skipti
minna máli en aðrir, hlýtur það að vera takmark hvers
einasta manns."
50. Álítur þú að ungu fólki sé nægilega auffvelt aff
stofna heimili, þar meff talið aff festa sér húsnæffi?
JÁ NEI ÓÁKVEÐIÐ
16 90 9
Af þeim 16 sem töldu að það væri nægilega auð-
velt, voru þrír sem sögðu það of auffvelt. „Mótlætið
skapar manninn“, sagði einn, „og reynslan er sú að