Vikan - 04.11.1971, Síða 34

efni til þess. Á OL 1932 voru
Tolan og Metclafe t. d. ekki
valdir í sveit Bandaríkjanna,
þó að þeir væru án vafa beztu
spretthlauparar landsins.
í boðhlaupinu sýndi Djessí
stórkostlegasta hlaup á beygju,
sem sézt hafði. Bandaríkja-
menn hlupu á fjórðu braut, en
ítalia og Kanada á fimmtu og
fjórðu. Hann þaut fram úr
ítalanum Mariani og Kanada-
manninum Richardson og var
langfyrstur við fyrstu skipt-
ingu. Metclafe jók enn forskot-
ið og þeir Draper og Wykoff,
sem áður höfðu hlotið tvenn
gullverðlaun í boðhlaupi á OL,
sáu til þess, að sveit Bandaríkj-
anna setti nýtt heimsmet, tím-
inn var 39,8 sekúndur. ítalir
voru í öðru sæti á 41,1 sekúndu.
En Djessi var ekki ánægður,
—Var mamma þín ekki heima,
elskan?
hann hélt því fram, að hann
og Metcalfe hefðu náð enn betri
tíma, ef þeir hefðu hlaupið 200
m hvor.
Fyrir þetta hlaupt hlaut
Djessí fjórðu gullverðlaunin, til
þess tíma hafði aðeins einn
maður hlotið slíka sæmd á ein-
um Olympíuleikum, Finninn
Paavo Nurmi.
Þegar Djessí Owens hljóp
var hvert skref, sem hann tók,
fágætlega fjaðurmagnað, og
hver hreyfing líkama hans eins
lipur og létt og hann væri að
leika sér, en ekki að keppa.
Sérhvert kapphlaup hans var
eins og áreynslulaus skemmti-
ganga, hann kom næstum bros-
andi að marki, rétt eins og hann
ætti þraut sína eftir óleysta.
Öllum íþróttasérfræðingum bar
saman um, að Djessí væri ekki
aðeins fljótasti maður heims,
heldur væri honum léttast um
hlaup allra þeirra spretthlaup-
ara, sem um væri vitað.
Djessí Owens var á ýmsan
hátt ímynd hins sanna íþrótta-
manns. Framkoma hans öll bar
vitni um glæsimennsku og
háttprýði. Hann fagnaði vel-
gengni keppinauta sinna, hjálp-
aði þeim og leiðbeindi, leið-
rétti galla þeirra og afsakaði
mistök. Þegar Þjóðverjinn Lutz
Long náði sömu stökklengd og
hann á OL ‘36, var Djessí fyrsti
maðurinn, sem gekk til hans,
tók brosandi í hönd hans og
óskaði honum til hamingju.
Hann átti ekki til mont eða
dramb. Einkenni hans voru al-
úð, einlægni og bros. Brosandi
skrifaði hann í þúsundir vasa-
bóka fyrir börn og fullorðna,
brosandi stóð hann og sat fyrir
hjá ljósmyndurum og brosandi
veifaði hann til mannfjöldans,
sem hyllti hann, hvar sem hann
kom.
Hann hafði til að bera fyrir-
mennsku og persónuleika um-
fram flesta keppinauta sína. Og
það er þetta, sem mest er um
vert. Afrek er því aðeins hægt
að meta, að það sé unnið af
drengskap og glæsileik, af
mönnum, sem meta manngildi
sitt og persónuleika meira en
metorð, lof og hylli. Einn þess-
ara manna var Djessí Owens,
hann var hin sanna fyrirmynd
— maður með heilbrigða sál í
hraustum líkama.
FLÓTTINN
FRÁ RÓDESÍU
Framhald af bls. 7.
um ferðinni áfram. Við höfum
fengið með okkur poka með
mat. Um miðjan daginn er
gróðurinn orðinn þéttari. Það
er orðið erfitt að komast áfram.
Við erum steinuppgefnir. Við
tökum hvíld. Fólk sést ekki, en
hinsvegar morar hér allt í öp-
um, undarlegum fuglum, eðl-
um og slöngum.
Allan þennan dag og nóttina
með finnst okkur sem við sé-
Um inn gengnir í vondan
draum. En við lifum nóttina af,
og þegar við um morguninn
komum ó þjóðvegi ákveðum
við að hætta á að reyna að
þumla til Beira. Við höfum
heppnina með okkur. Eftir
nokkra stund ber að gamlan
og hrörlegan vörubíl, og situr
roskinn herramaður undir stýri,
svartur. Hann stöðvar þennan
safngrip sinn svo ískrar og
hvín í hemlum og við setjumst
inn hjá honum. Karlinn talar
hrafl í ensku og ætlar til Beira.
Við kveðjum hann í þeirri
borg miðri og fáum okkur her-
bergi á ódýru, sóðalegu hóteli,
þar sem við reynum að flikka
unn á okkur. Svo förum við út
og borðum og kaupum dálítið
af fötum í staðinn fyrir drusl-
urnar, sem fyrir skömmu voru
sæmileg föt en hanga nú naum-
ast utan á okkur. Þessi við-
skioti gleypa obbann af farar-
eyrinum, en við verðum að
vera sæmilega klæddir til að
hafa einhverja möguleika á að
komast lengra.
í hafnarhverfimi eru þessir
venjulegu barir og krár á
hverju götuhorni, ásamt til-
heyrandi mýgrút af alfonsum,
mellum, smáþjófum og sjó-
mönnum. Við leitum að vöru-
flutningaskipi með skipstjóra,
sem ekki er of forvitinn. Við
erum reiðubúnir að vinna fyrir
ferðinni til Evrópu. Það tekur
á taugarnar að ganga um og
spyrjast fyrir, því að hér er
margt um óeinkennisklædda
lögreglumenn og bresku vega-
bréfin okkar eru fölsk.
Viku síðar sitjum við svart-
sýnir yfir bjór á knæpu einni
í hafnarhverfinu. Þá skálmar
inn rauðbirkinn gamall sjóræn-
ingi með gráan hárflóka og í
fötum krumpuðum og stífum
af sjávarseltu. Augun eru fljót-
andi af langvarandi og mikilli
viskíneyslu. Þessi gamli sjóari
sest við barinn og pantar ó-
blandað viskí og engan ís.
Þegar hann hefur slokað í sig
helminginn úr glasinu snýr \
hann sér að okkur, segjandi á
ensku:
— Halló drengir! Hvernig
gengur það!
Við gefum okkur á tal við
„sjóræningjann". Gætum við
farið á sjóinn með honum?
— Well, ég er með dall sem
á að fara vestur um Afríku og
koma við hingað og þangað. Ég
get brúkað tvo röska stráka á
borð við ykkur. Þið fáið mat,
dekk yfir höfuðið, fría ferð,
ekkert kaup. Ókei?
Hann er eins og einn af gömlu
þrælaskipstjórunum afturgeng-
inn. En við tökum tilboðinu og
Harry, en svo heitir karlinn,
býður okkur upp á viskí. Það
kemur í ljós að hann ætlar alla
leið til Kanaríeyja, og það hent-
ar okkur ágætlega. Þegar við
segjum honum að við eigum
engar sjómannsbækur en að-
eins bresk vegabréf öskrar
hann af hlátri.
— Eins og ég fari að gruflá í
því! Til hvers fjandans á mað-
ur að vera að ganga með ein-
hver firn af þessum skeinis-
panpír á sér!
Hann er óragur, grófur, lík-
lega hálfklikkaður og fullur —
en vingjarnlegur!
Fyrir hádegi daginn eftir för-
um við um borð í skip Harrys.
Það er tvö þúsund smálesta
ryðkláfur. Fljótandi líkkista og
fáni Panama á stöng, fyrir
þægilegheita sakir. Dallurinn
virðist kominn að því að detta
í sundur og ég giska á að hann
hafi verið byggður í upphafi
aldarinnar. Fyrir utan okkur og
Harry eru fimm manns um
34 VIKAN 44. TBL.