Vikan - 03.10.1940, Blaðsíða 6

6
VTKAN, nr. 40, 1940
320,0000 krónur hafði Jack London lagt í „Úlfahúsið", pegar það stóð tilbúið til íbúðar 18. ágúst 1913. Það kvöld vann Jack við bygginguna til
kl. 11. Stundu síðar stóð húsið í björtu báli. Ekkert vatn var í nágrenninu, og „höllin“ brann, svo að ekkert stóð eftir nema naktir steinveggirnir.
smámuna. Honum fannst bruni „Úlfahúss-
ins“ vera tákn þess, hvemig allt, sem hann
hafði lagt af mörkum til jafnaðarstefn-
unnar og bókmenntanna yrði að engu.
Hann eltist um mörg ár á þessum f jórum
dögum.
Hann sagði aftur við Fomi og Elizu, að
hann ætlaði að láta byggja ,,Úlfahúsið“
að nýju, og hann lét Fomi ryðja burt ösk-
unni úr rústunum og Elizu sjá um, að feld
yrðu fleiri rauðtré, svo að þau gætu legið
og þomað. Þegar blaðið „Cosmopolitan"
sýndi honum þá rausn, að senda honum
mánaðarpeninga hans, 2000 dollara, fyrir
fram, lét hann stækka vinnustofu sína, en
hún var orðin allt of lítil, og þar setti hann
skrifborð sitt, stálhólfin og spjaldskrár-
öskjurnar með frumdrögum að mörg
hundruð smásögum. Og þarna vann hann
þrjú síðustu ár æfinnar.
Þegar hann reið um á búgarðinum, gat
hann ekki varist að sjá, að verkamenn-
irnir vora hirðulausir og latir. Honum varð
það ljóst, að þeir litu á búgarðinn sem
duttlunga auðugs manns, sem þeir ekki
þyrftu að taka alvarlegar en bátasmiðirnir
höfðu á sínum tíma tekið „Snarken".
Handverksmönnunum stóð líka á sama,
hvort verk þau, sem þeir unnu, voru vel
eða illa af hendi leyst. Þegar hann vatt
sér af baki fyrir framan smiðjuna og at-
hugaði járningu á hesti, sem smiðurinn
hafði nýlokið við, tók hann eftir því, að
hann hafði skorið hálfan þumlung fram-
an af hófnum til þess að skeifan félli. Þeg-
ar hann fór yfir reikninga búgarðsins, og
fannst útgjöldin vera nokkuð há, fór hann
til bæjarins til þess að ræða um það við
kaupmennina. Þeir sögðu honum, að ráðs-
menn hans heimtuðu 20 aura í þóknun af
hverri krónu, sem þeir keyptu fyrir.
Árið 1900 hafði hann skrifað Önnu
Stransky: „Ég fæ ekki skilið, að mér geti
ekki þótt vænt um vini mína, þó að ég
fordæmi ýmsa galla í fari þeirra." Ást,
umburðarlyndi og örlæti voru hinir upp-
runalegu meginþættir í eðli hans; en þessir
eiginleikar áttu við sívaxandi erfiðleika að
etja. Hann bað einn af vinum sínum að
kaupa fyrir sig nokkra sterka vinnuhesta.
Vinurinn krafðist ómakslauna fyrir, sendi
honum þar að auki reikning fyrir útgjöld-
um og sendi honum loks tvo veika og hor-
aða hesta. Þegar Jack skrifaði, að hann
væri ekki ánægður með hestana, svaraði
maðurinn illu einu til.
Jack skrifaði aftur: „Þú breiðir þig út
í löngu máli um þínar særðu tilfinningar,
en hvað má ég segja? Af því að ég dirfist
að segja þér, að tveir vinnuhestarnir, sem
þú útvegaðir mér væru aðeins 1350 pund,
í stað þess að þú sagðir mér, að þeir væru
1500 pund, og að hinir tveir væru svo veik-
ir og af sér gengnir, að þeir væru ekki til
annars nýtir en til hænsnafóðurs, þá þyk-
ist þú vera móðgaður og berð þig upp und-
an því, að ég kalli þig svikara. Þú hefir
stungið peningunum ofan í holu, og nú
biður þú mig að koma og ná þeim upp.
Þú talar um særðar tilfinningar! Hvað
mörg hundruð dollara virði heldur þú, að
mínar særðu tilfinningar séu? Þarna nota
ég einu reiðu peningana, sem ég hefi, og
svo vantar mig hesta á búgarðinn.“
Þegar árið 1904, er félagi Jacks, Noel
blaðamaður, hafði verið atvinnulaus, hafði
Jack gefið honum leyfi til að búa til leik-
rit upp úr „Úlf Larsen“, og leyft honum
að fá tvo þriðju af því, sem hann hefði
upp úr leikritinu. Noel hafði selt þessi rétt-
indi fyrir 3500 dollara. Þegar Jack gerði
samning um að kvikmynda bókina, varð
hann að snúa sér til forleggjara síns, til
þess að fá þá 3500 dollara, sem þurfti til
að kaupa þessi réttindi aftur. Þar á ofan
kom Noel til hans og bað hann að leggja
peninga í „The Millergraph Company“,
sem hann hafði stofnað til þess að koma í
framkvæmd nýrri litprentunaraðferð. Jack
vildi ekki, að vantraust sitt til mannanna
næði of sterkum tökum á sér, og bað Brett
því um að borga Noel þessa 1000 dollara.
Þegar „The Millergraph Company“ þurfti
á enn meiri peningum að halda, tók Jack
4000 dollara lán út á hús Flóra, og skrif-
aði Noel: „Ég legg spilin á borðið og
treysti blint á vini mína.“ Félagið varð
gjaldþrota.
Dag nokkurn sagði Charmian, að sig
vanhagaði um 300 dollara. Jack hafði enga
peninga, en settist niður og skrifaði til
þeirra mörg hundruð manna og kvenna,
sem hann til samans hafði lánað meira
en 50,000 dollara, gegn loforði um að fá
það allt borgað aftur. Hann hafði 50 doll-
ara upp úr þessum skrifum. 1 fyrsta skipti
varð Jack London á að hugsa, hvort allir
vinir hans hefðu hann að fífli.