Vikan - 24.10.2000, Síða 16

ÉG RAK DÚTTUR MÍNA Á DYR
Ég man alltaf eftir því þegar ég leit Kiöru, elstu dóttur mína, fyrst augum. Ég var ung móðir og hafði
hlakkað mikið til þess að eignast mitt fyrsta barn. Auðvitað fannst mér hún fallegasta barn í heimi og
ég hlakkaði til þess að fylgjast með henni vaxa úr grasi.
Móðir mín er geðfötl-
uð og þegar ég var
að alast upp var ég
tekin með reglu-
legu millibili af heimilinu og
komið fyrir í fóstur hjá vanda-
lausum tímabundið. Sú reynsla
gerði það að verkum að ég var
stöðugt í leit að öryggi. Ég gekk
ung ( hjónaband og var ekki
nema átján ára þegar ég eign-
aðist Klöru. Barnæska mín varð
til þess að ég var harðákveðin í
því að sjá til þess að börnin mín
fengju að alast upp við öryggi.
Fyrsti bresturinn kom í þá
ákvörðun þegar ég skildi við
manninn minn en þá var Klara
tveggja ára. Hann var óreglu-
maður og passaði ekki inn í
myndina sem ég hafði gert mér
af framtíðarheimilinu þar sem
hamingjaogöryggi réðu ríkjum.
Lífið í sveitinni
Tveimur árum síðar hitti ég
seinni manninn minn. Hann var
bóndi og við mæðgurnar flutt-
um til hans í sveitina. Árin liðu
og við eignuðumst fjögur börn.
Seinni maðurinn minn tók
Klöru eins og einu af sínum
börnum og var henni mjög góð-
ur. Hún var líka \ ágætu sam-
bandi við pabba sinn, seinni
konuna hans og börnin þeirra
tvö.
Það er því ekki hægt að segja
annað en að Klara hafi alist upp
við góðar aðstæður, ástúð og ör-
yggi og hún varð hvers manns
hugljúfi. Hún var skapgóð,
greind og efnileg; lítil, grann-
vaxin og dökk yfirlitum. Allir
sem komu á heimilið höfðu orð
á því hvað hún væri falleg og
yndisleg. Hún var yngri systk-
inum sínum góð, lék við þau og
gætti þeirra meðan ég sinnti
óteljandi skyldustörfum bónda-
konunnar. Ég var þess fullviss
að spennandi framtíð biði
Klöru. Hún var mörgum góðum
hæfileikum búin, einhvern tíma
myndi hún þroska einhvern
þeirra og búa sér gott líf.
Fyrstu vísbendingar
Þegar Klara var fjórtán ára var
ráðist í það verkefni að leggja
nýjan veg í gegnum sveitina og
vegavinnumennirnir urðu kost-
gangarar okkar. Ég hafði gripið
það tækifæri fegins hendi til
þess að drýgja tekjurnar. Eina
nóttina vaknaði ég upp, gat ekki
sofnað aftur, og fór fram í eld-
hús til þess að fá mér eitthvað
að drekka. Á leiðinni fram í eld-
hús leit ég inn til barnanna
minna. Þegar ég kom inn í her-
bergi Klöru sá ég að rúmið
hennar var autt. Ég átti alveg
eins von á því að hitta hana fyr-
ir í eldhúsinu en þar varenginn.
Ég leitaði um allt húsið en að
lokum varð ég að viðurkenna
fyrir sjálfri mér að Klara væri
ekki heima. Eftir langa og erf-
iða bið sá ég hana laumast inn
um útidyrnar. Hún viðurkenndi
að hún hefði varið nóttinni með
einum kostgangaranna og við-
urkenndi að hann væri ekki sá
fyrsti sem hún hefði heimsótt.
Þessa nótt talaði ég alvarlega
við dóttur mína og áður en hún
fór að sofa lofaði hún mér bót
og betrun. Á þeirri stundu
renndi mig ekki grun hversu
margar andvökunætur ég átti
eftir að eiga Klöru vegna.
Skílnaður
Hjónaband mitt gekk ekki
vel, innst inni hafði ég aldrei
elskað manninn minn en þótti
ákaflega vænt um hann. Þótt
lífið í sveitinni væri ekki dans
á rósum, veitti búsetan þar
börnunum öryggið sem var mér
svo mikils virði. Auðvitað
dreymdi mig stundum
dagdrauma og velti því þá fyrir
mér hvort ég fengi einhvern
tíma að upplifa raunverulega
ást. En öryggi barnanna var í
mínum augum mikiivægara en
ástarævintýri og þess vegna
þraukaði ég áfram í hjónaband-
inu. Ég vissi að ég gæti aldrei
séð ein fyrir börnunum og kom-
ið þeim til náms. Ég held að ég
geti sagt með góðri samvisku að
þau hafi aldrei orðið vör við ann-
að en að hamingja ríkti á heim-
ilinu.
Klara hélt sig á mottunni og
næturævintýrin með kostgöng-
urunum heyrðu sögunni til.
Þannig liðu árin og að lokum
urðu börnin uppkomin og fóru
í nám og störf út um hvippin
og hvappinn. Ákvörðun mín um
að skilja við manninn minn eft-
ir sautján ára hjónaband og
flytja til Reykjavíkur kom líkt og
af sjálfu sér í framhaldi af því.
Ég var búin að skila mínu hlut-
verki með sóma, nú var komið
að mér að njóta lífsins.
Ertiðleikar Klöru
Það kom fljótlega í Ijós að sú
yrði ekki raunin. Fyrr en varði
var ég aftur komin í hlutverk
uppalandans, komin með litla
stelpu inn á heimilið sem skorti
öryggi í tilverunni. Klara hafði
fetað í fótspor mín og var ekki
gömul þegar hún varð mamma.
Munurinn á okkur mæðgunum
var hins vegar sá að Klara hafði
í fyrstu ekki hugmynd um hver
faðirinnvar. Eftir mikil leiðindi,
blóðprufur og fleira í þeim dúr
var loks hægt að kveða upp dóm
um faðernið. Þannig komst ég
að því að dóttir mín hafði tekið
upp fyrri hætti og virtist ekki
hafa nokkurn snefil af siðferð-
iskennd þegar karlmenn voru
annars vegar. Klara hafði beð-
ið mig að leyfa þeim mæðgum
að búa hjá mér meðan hún leit-
aði að húsnæði og mér fannst
það alveg sjálfsagt. Hún var sú
eina af börnunum mínum sem
hafði ekki sýnt nokkurn áhuga
á framhaldsnámi þótt hún væri
sú sem hafði mestu námshæfi-
leikana. Þaðvarðtil þess að hún
átti erfitt með að fá góða vinnu
og þvældist á milli vinnustaða.
Hún gerði stuttan stans á hverj-
um stað og alltaf var það ein-
hverjum öðrum að kenna. Ým-
ist var yfirmaðurinn heimskur
eða starfsfólkið lagði hana í ein-
elti. Einsoggefur aðskilja hafði
hún litlar sem engar tekjur og
það endaði með því að ég sá fyr-
ir okkur þremur af laununum
mínum. Þær litlu tekjur sem
Klara vann sér inn endrum og
eins fóru í skemmtanir og
áfengi. Það teygðist stöðugt
meira á dvöl mæðgnanna sem
átti í fyrstu aðeins að vera tíma-
bundin.
Síðasta tækífærið
Líf ið var satt að segja orðið að
martröð. Ég vann myrkranna á
milli og sá að mestu ein um Hel-
enu litlu. Svo var ekki að sjá að
Klara sæi nokkuð athugavert við
það. Oft dauðlangaði mig að
kasta henni á dyr en mátti ekki
til þess hugsa hvað yrði þá um
ömmustelpuna mína. Þegar
Helena var orðin þriggja ára fór
pabbi hennar að hafa meiri
samskipti við hana og þar eign-
aðist hún góðan bakhjarl. Hann
var fljótur að átta sig á ástand-
inu og lét foreldra sína vita. Þau
búa úti á landi en næstu mán-
uði heimsóttu þau Helenu í
hvert sinn sem þau komu til
16
Vikan