Vörður - 20.06.1925, Blaðsíða 4

4
V Ö R © U R
R e i ð t ý g i
margar gerðir, þar á meðal liiiakkar svo traustir, að
tekin er ÍO ára ábyrgð á virkjunum.
SpaÖahnakkar, aljárnaðir,
Handvag'iiar, liestvagnar, aktýgi, llstivagna-
aktýgi. — Alt af liestu gerö.
Allskonar ólar og lausir hlutir til söðla- og aktýgjasmíða
er ávalt fyrirliggjandi. — Beisli, töskur, svipur, keyri,
ístöð, beislistengur margar tegundir o. fl., o. fl.
Ennfremur tjöld, vagna- og fiskyfirbreiðslur og efni í
þessa hluti.
Landsins stærsta og fullkomnasta fyrirtæki í þessari
grein. — Sívaxandi viðskifti sanna að hvergi er betra að
gera sín viðskifti en í »Sleipni«.
Aðgerðir fljótt og vel af liendi leystar.
Vörur sendar gegn eftirkröfu hvert á land sem er.
Sími Í546. — Símnefni »SLEIPNIR«
Laugaveg 74. — Reykjavik.

Nýkomnir
Ijiiioleum-gólídiikar og Vaxdákar
Aí nýjustu gerð. Veröiö eins og áður mjög I6gt.
Hjörtur Iínnshon
Austurstræti 17.
þeim er bent að. Ber því að ó-
merkja þau og láta gagnáfrýj-
anda sæta sektum fyrir þau sam-
kvæmt 219. gr. hegningarlag-
anna.
Sömuleiðis eru álalin þessi
ummæli á bls. 55 í ritinu Versl-
unarólagið:
sÞessi reikningsaðferð, sem
Landsverslunin hefir notað, þarf
ekki að vera gerð í sviksamleg-
um tilgangi, og fráleitt er að svo
sje hjer, en hún getur þó fætt af
sjer sviksemi annara. Aðrir geta
auðveldlega bygt uppgerð sína
á reikningi Landsverslunarinnar,
og þannig falið skuldaupphæðir
í bili, er reikningurinn er gerð-
ur upp, og flutt þær yfir á næsta
ár. Sjóðþurð má t. d. auðveld-
lega fela á þennan hátt. Og það
má gera það í stærri stíl. f*að
má fjölga viðskiftamönnum,.sem
eru svo góðsamir að kvitta skuld
31. des., þótt hún sje ekki greidd
fyr en árið eftir. Og eftir þessu
og engu öðru af líku tagi verð-
ur að líta, ekki einungis hjá
Sambandiuu, heldur og hjá kaup-
fjelögum, sem versla beint við
Landsverslunina, eða aðra, sem
haga kunna reikningsfærslunni
á likan hátl«.
»í nmmælum þessum felast
dylgjur um að aðaláfrýjandi
muni ef til vill nota til blekk-
ingar slíka reikningsfærslu við-
skiftamanna sinna, sem lýst er
næst á undan hjá Landsverslun.
Ber að ómerkja þessi ummæli
og láta gagnáfrýjanda sæta sekt-
um fyrir þau samkv. 219. gr.
hegningarlaganna«.
Ummæli þau sem ómerkt voru,
án sektar, hirðum vjer ekki að
greina. Pau voru enn mein-
lausari.
Ef ummæli þau, sem Bj. Kr.
er sektaður fyrir, væru borin
buðu neyðinni byrginn og hjeldu
trygð við forna siði og trú, Og
þeir hafa einmitt haft öll skil-
yrði til þess að geta bjargast í
lengstu lög úti á Herjólfsnesi,
því það lá út við hafið og þar var
gott til fiskiveiða. En grafarann-
sóknirnar sýna greinilega, að
lífskjör þessara síðustu norrænu
Grænlendinga hafa farið hríð-
versnandi.
Mjer viröist það fyllilega ó-
hugsandi, að meiri hluti nor-
ræna kynsins hafi ekki, eftir
að bústofninn tók að minka og
engin ráð voru til að auka
hann, tekið upp lifnaðarháttu
Eskimóa, þegar sýnt var hve
þeir sköruðu fram úr til hvers
konar veiða á sjónum, svo á-
gætan útbúnað sem þeir höfðu.
Áreiðanlega hafa það einkum
verið hinir hygnustu, sierkustu
og ötulustu, sem það hafa gert.
Þegar þeir áttu ekki annars
úrkost en að velja milli banns
kirkjunnar og lífsins, þá hafa
þeir kosið hið siðara. En þegar
þeir höfðu tekið upp lifnaðar-
háttu Eskimóa og lært af þeim,
þá hafa þeir líka blandað blóði
við þá og í næsta ættlið hafa
börnin verið Eskimóar og talað
eskimósku, eins og nú á tímum
jafnan verður þegar Danir og
Eskimóar giftast. Eftir nokkra
mannsaldra hefir svo hið nor-
ræna ætterni gleymst að fullu
og áhrif hinnar norsk-islensku
menningar hafa smám saman
máðst út.
saman við allan óhróður Tim-
ans um hann, þá mundi bert
verða hve háum sektum blaðið
hefði getað búist við, ef Bj. Kr.
hefði kært sig um að elta ólar
við það.
Málið flullu bæði fyrir undir-
rjetti og Hæstarjetti þeir Björn
P. Kalmann af hálfu Sambands-
ins og Jón Ásbjörnsson fyrir Bj.
Kr. Stóð sókn og vörn í Hæsta-
rjetti yfir á þriðja dag og er
það einsdæmi hjer.
Heimamentun,
hnignun hennar og
viðreisn.
Erindi flutt á fundi U. M. F.
»Tindastóll« á Sauðárkróki 3. maí s. 1.
Framh.
Tillögnr.
1. grein. Samkvæmt lögum er
Alþingi semur og samþykkir
skal rikisstjórnin skipa 2 menn
i 7 manna nefnd, er hafi það
starf með höndum, að dæma
um þær bækur allar, sem bók-
salar og aðrir stærri bókaútgef-
endur gefa út. í nefnd þessa,
sem kalla mætti »bókadóm-
nefnd«, skulu þessir 4 menn
vera sjálfkjörnir: Landsbóka-
vörðurinn, ritstjóri Skírnis, nor-
rænuprófessorinn við Háskól-
ann og forseti Pjóðvinafjelags-
ins. Og oddamaður sje valinn
af Háskólaráði Islands.
2. grein Nefndinni skal skylt
vera, að veita bókaútgefendum
leiðbeiningar um val útlendra
bóka til birtingar á íslensku og
gera það jafnt óbeðin, sem beðin.
3. grein. Öllum bókaútgefend-
um skal boðið, að senda Bóka-
dómnefndinni eitt eintak af
hverri bók, sem þeir láta prenta.
Auk þess eitt eintak til Þjóð-
vinafjel. og annað til Skírnis
(eða Bókm.fjel.).
4. grein. Tvisvar á ári skal
nefndin senda álit sitt um út-
gefnar bækur, frumsamdar og
þýddar, til ríkisstjórnarinnar, og
skal það álit innihalda ítarJega
skrá yfir þær bækur, sem nefnd-
in mælir með til kaupa og lest-
urs fyrir einstaklinga og lestrar-
fjelóg. Einnig skal nefndin mæla
sjrrstaklega með þeim bókum,
sem að hennar áliti ættu að
»komast inn á hvert heimilk.
5. grein. Úr ríkissjóði skal
verja 30 þúsundum króna á ári
til framkvæmda þessu máli. Skal
verja 20 þús. krónum til að
selja bestu bækurnar svo ódýrt,
að ekki verði almenningi um
megn að kaupa þær.
10 þús. krónum skal varið
til verðlauna handa þeim út-
gefendum, sem gefa út jlestar
góðar bœkur, að álit dómnefnd-
ar. Og skal veita þrenn verð-
laun þannig: 1. verðiaun 5000
kr. 2. verðl. 3000 kr. 3. verðl.
2000 kr. Nefndin dæmir um
hverjum verðl. beri að útbýta.
Skal hún, auk þess sem áður
er getið, miða það álit sitt við
innihald bókanna, málið á þeim,
pappír og prentun. Og höfuð-
áherslu skal hún leggja á, að
fræðibækur sjeu hlaðnar góðum
myndum, eftir föngum, og Ioks
sje höfð hliðsjón af stærð bók-
anna.
6. grein. Ríkisstjórnin lílbýlir
svo verðlaunum eftir áliti og til-
lögum Bókadómnefndarinnar og
birtir svo skrá þá, sem áður
umgetur yfir bestu bækurnar,
í tveim hinum helstu blöðum
landsins og í tímaritunum Skírni
og Eimreiðinni. Framhald,
Margeir Jónsson.
t
Jón Jacolison
fyrv. yfirlandsbókavörður and-
aðist á heimili sínu hér í bæ
18. þ. m. Hafði hann átt við
vanheilsu að búa síðustu mán-
uði. — Verður þessa þjóðkunna
merkismanns nánar minst í
næsta blaði.
Maginis Sigurðsson
bóndi á Grund í Eyjafirði and-
aðist 18. þ. m. Var hann einn
hinn merkasti bóndi á Islandi
og mun hans verða nánar
minst í næsta blaði.
Magnús Guðmundsson ráðherra
kom heim á miðvikudag, eftir
að hafa haldið leiðarþing víðs-
vegar í Skagafirði.
Matthías Þórðarson jjjóðmenja-
vörður er farinn utan til þess
að sækja fornfræðingafund, sem
haldinn verður í næsta mánuði
í HelsÍDgfors.
Vestmanneyjaspítalinn. Nú er
verið að byrja á byggingu hans
og stendur Páll Lárusson trje-
smiður hjeðan úr bænum fyrir
verkinu.
Skáldin Einar Benediktsson og
Einar H. Kvaran voru kjörnir
heiðursfjelagar í Bókmentatje-
laginu á aðalfundi þann 17. þ. m.
17. júni var hátíðlegur haldinn
hjer í Rvik með svipuðu móti
og undanfarin ár. Lúðrasveitin
skemti á Austurvelli frá kl. 31/2
—4l/a, en þá var gengið í skrúð-
göngu suður að leiöi Jóns Sig-
urðssonar. Par talaði hinn nýji
dómkirkjuprestur, sira Friðrik
Hallgrimsson. Er hann maðnr
prýðilega vel máli farinn. íþrótta-
menn lögðu blómsveig á leiði
Jóns Sigurðssonar, en að því
búnu var haldið suður á íþrótta-
völl og hófst þar lcnattspyrnu-
mót íslands. KI. 8 söng karla-
kór K. F. U. M. í barnaskóla-
portinu. Um lcvöldið var dans-
leikur í Iðnaðarmannahúsinu. —
Á Akuregri var dagurinn hátíð-
legur haldinn með skrúðgöngu
um aðalgötur bæjarins, og tóku
flest fjelög þátt í henni undir
fána sínum. Því næst hófust
ræðuhöld á Oddeyrartúni, töl-
uðu þeir Steingr. Jónssou bæjar-
fógeti, Björn alþm. Líndal,
Ragnar Ólafsson o. fl. Þá voru
íþróttir sýndar og unað við
margskonar skemtun fram yfir
miðnætti. Ágóðinn af hátíða-
höldunum nam um 3000 kr. og
rennur* hann í heilsuhælissjóð
Norðlendinga. — Á ísafirði var
vígsla hins nýja spítala höfuð-
viðburður dagsins. Flutti land-
læknir Guðm. Björnson snjalla
ræðu og sagði sögu spítalamáls-
ins. Spítalinn hefir kostað 280
þús. kr. og verður þar rúm fyrir
50 sjúklinga.
Jón Þorláksaon ráðherra hefir
síðast talað' á þjóðmálafundum
á Breiðumýri, Húsavík og Ak-
ureyri og hvarvetna verið tekið
með miklum fögnuði að því er
símfregnir herma. I dag talar
hann á fundi á Blönduósi, en á
morgun hittast þeir á fundi á
Sveinsstöðum í Húnaþingi —
fjármálaráðherra, Pórarinn á
Hjaltabakka, Jónas jrá Hriflu og
Trgggvi Pórhallsson.
Skaðabætur. Stóra norr. rit-
símafjelagið hefir greitt Birni
Ölafssgni simritara á Seyðisfirði,
sem vikið var þar frá starfi í
fyrra, 12000 kr. skaðabætur í
viðbót við 2500 kr., sem áður
voru greiddar.
Studentagarðurinn. Þeir bræður
Kjartan Gunnlaugsson kaupm.,
Karl bókari Guðmundsson og
Lúðvik Guðmundsson stud. theol.
hafa á afmælisaegi móður sinn-
ar, frú lngveldar Kjartansdóttur,
31. f. m. ákveöið að gefa Stúd-
entagarðinum 5000 kr., eða verð
eins herhergis, sem bera skal
nafn hennar.
Atlmgasem<1. j
I 10. tbl. »Varöar« þ. á., er
grein með fyrirsögninni »Leik-
fjelag Akureyrar«. Er þar vel
og maklega minst starfsemi fje-
lagsins og ýmsra leikenda á
Akureyri. En úr því fjelagsins
var minst opinberlega á annað
borð, finst mjer að rjett hefði
verið að geta herra Hallgríms
Valdemarssonar, bróður leik-
konunnar ágætu, Margrjelar
Valdemarsdóttur. Að vísu hefir
hann aldrei leikið sjálfur, en
eftir að Margrjet systir hans
byrjaði að Ieika, hafði hann
mikil afskifti af flestum leik-
sýningum bæjarins og studdi
með ráði og dáð að framförum
í leiklistinni. Hann er einn af
stofnendum »Leikfjelags Akur-
eyrar«, heíir tekið mikinn þátt
í stjórn þess og framkvæmdum
og varið kröftum sínum því til
stuðnings og eílingar á ýmsan
hátl.
P. J. Á.
Fru Lauridsens Skole
Husholdningsseminariet
Ankerhus
Sorö, Danmark,
tekur ungar stúlkur til náms,
hvort sem þær ælla sjer að
verða kenslukonur síðar, eða
taka einungis þátt í venjulegum
5 mánáða námskeiðum, sem
hefjast í maí og nóvember.
Nánari upplýsingar veiltar
þeim, sam þess óska.
Prentsmiðjan Gutenberg.