Bjarmi - 15.10.1910, Side 1
BJARMI
KRISTILEGT H E I M I L I S B L A Ð
IV.
Reyhjavik, 15. október 1910.
20.
nSaniileikurinn nmn gjöra gðnr frjálsan. Jóh. 8, 32.
Hvernig fer, ef - ?
Hvernig fer, ef sambandi rikis og
kyrkju verður slitið, eins og nú standa
sakir?
Nú er þessi spurning tekin að vakna
hjá vinuin kyrkju og kristindóms.
Og það er gott; hún þurfti að vakna,
þó að fyr liefði verið.
Og hvi spyrja vinir kyrkjunnar
fremur nú en áður?
Af því að nú er þeim að verða
ljóst, að það nær engri átt lengur,
að telja alla landsmenn lil evangelisk-
lútherskrar kyrkju. Til þess eru trúar-
skoðanirnar orðnar alt of skiftar.
Þeim er nú að verða Ijóst, að það
er ekki annað en sjónhveríingaleikur
að vilja láta svo sýnast, að hér sé
um kyrkjulega einingu að ræða meðal
allra landsmanna, og að sú blekking
er sannri trú og siðgæði til niður-
dreps.
Pess vegna spyrja þeir? Þeir sjá,
að svo búið má ekki lengur standa;
þjóðin er stödd i hættu, einkum æsku-
lýðurinn, eí eigi verður bót á ráðin.
Og önnur ból sýnist eigi liggja nær
en að slíta sambandi ríkisins og
kyrkjunnar.
Hvernig fer þá?
Spuroingunni verður að sjálfsögðu
svarað á marga vegu, en vér svörum
á þessa leið:
Ef sambandinu verður bráðlega
slilið, þá er víst, að evangelisk-lúthersk
kyrkja verður áfram bér á landi; en
munurinn verður sá, að lnin verður
fámennari, þvi að þá greinasl þeir
smám saman frá henni, sem ekki
heyra lienni til í trúarlegu tilliti, og
þá fer hún að geta borið nafn með
réttu, og þeir, sem ekki geta aðhylst
trú hennar, koin þá líka fram í sinni
réttu mynd og undir réttu nafni.
Hrœsnin getur þá ekki þrifist lengur.
Með þessu móti verður all trúarlíf
þjóðarinnar heilbrigðara og sannara,
og þá ber alt líf hennar að öðru
leyti blæ af því.
Og þá hlýtur líka að lifna yfir allii
kristílegri starfsemi.
Prestarnir, einkum hinir yngri,
kvarta oft yfir því, hvað þeir eigi
örðugt með að koma á kristilegri
starfsemi meðal safnaða sinna, eins
og nú standa sakir; allar tilraunir í
þá átt dofna fljótt eða deyja út aftur.
Enginq vafi á því, að skiftar trú-
arskoðanir safnaðarmeðlimanna valda
miklu um þelta, og ef til vill mestu.
Einn rítur það niður, sem annar
byggir upp, af því þeir eru eigi sam-
huga og fullán trimad vantar milli
þeirra.
Ef þeir einir ynnu saman, sem
væru í einum anda og með einni trú,
þá væri nokkuð liægra um hönd að
starfa; þá yrði margfalt meira unnið
af fámenni, en áður af fjölmenni.
Retra er fylgi en fjölmenni.
Við því má búasl, að söfnuðirnir
yrðu sumstaðar fámennir fyrst fram-
an af, því að margir myndu þá »yfir-
gefa sinn söfnuð«, sem ekki eru