Bjarmi - 01.11.1910, Blaðsíða 2

162
B JARMI
Jesús sé í heiminn kominn til að
frelsa synduga menn, þá segir hann
blátt áfram, að Jesús haíi aldrei tal-
að það. Auðvitað styrkir það mál-
stað hans, ef vísindamaðurinn hleyp-
ur undir baggann og kveðst geta »sann-
að« það, að Jesú haíi aldrei talað
það; það getur þá tekið af öll tví-
mælin.
Á svona löguðum grundvelli bygg-
ist nýja guðfræðin, sú, sem á að leiða
lœrðu mennina í allan sannleika.
Ekki vill þó liöfundurinn svifta ó-
lærðu mennina sinni trú; hann vill
að þeir trúi þvi, sem þeim hefir kent
verið, þó að það sé þvi sem næst
tómur tilbúningur eða skáldsaga; liann
vill ekki að þeir séu trúlausir, betra
telur hann, að þeir trúi því, sem rit-
að er, heldur en engu. Þess vegna
segir hann um blað vort: »Mitt álit
er það, að Bjarmi lali fyrir munn
margra, bæði í prestastéttinni og í
söfnuðunum, og eg tel það gott, því
að eg álít að hin stefnan (þ. e. nýja
guðfræðin) hefði orðið hættuleg fyrir
trúarlíf safnaðanna, ef enginn hefði
verið til andsvara opinberlega«.
Mikið, að hann skyldi finna það!
Auðsæasta hættan er lotningarleijsið
fyrir lieilagri ritningu, einkum meðal
æskulýðsins. Nýja guðfræðin er bú-
in að koma því inn hjá þeim alt of
mörgum, þó að ólærðir séu, að hei-
lög ritning sé ekki annað en ósam-
stætt þjóðsagnasafn frá löngu liðnum
öldum, vegin og léttvæg fundin af
vísindamönnum þessarar aldar.
Sumar þær skoðanir, sem ungir
menn gera sér nú á tímum, eru í
meira lagi fráleitar; þær stefna út í
fyrirsjáanlega vegleysu. En með hverju
á að sannfæra þá um, að þeir fari
villir vega, þegar búið er að stryka
út guðs opinberaða orð ineð vísind-
um?
Þessari spurningu beinum vér sér-
staklega til prestanna; þeim stendur
næst að svara henni.
Vitnisburður um biblíukrítikina.
Pontns Fahlbeck, sænskur prófessor,
kennari i ríkisrétti (í Lundi?) segir svo
um aíleiðingar biblíukrítíkurinnar:
»Nýju guðfræðingarnir hafa sökt sér
niður í að gagnrýna frumtexta biblí-
unnar, og sú gagnrýning þeirra miðar
að því að kollvarpa lútherskri trú og
jafnframl allri kristinni trú. Nýja
guðfræðin ryður sér til rúms í smá-
ritum og í fræðslu ungmenna, og af-
kristnar menn eigi síður en Darwins-
kenningin, þegar hún hóf fyrst sigur-
för sína, eða hver sem helzt önnur
nállúrufræðileg kenning. Sundurliðun
textanna leiðir það óhjákvæmilega af
sér, að alþýða manna og æskulýður-
inn efar alt, sem þar er ritað. Og
þá eiga þessir menn, sem enga vís-
indalegar hugsunarreglur hafa numið,
eigi ósligið nema eitt hænufet til al-
gjörðrar guðsafneitunar«.
Þessi vitnisburður kemur eigi frá
afturhaldssömum presti eða skóla-
kennara, prédikara eða bónda úrfiokki
leikmanna, heldur frá mikilsmetnum
háskólakennara. Illar alleiðingar henn-
ar sjá jafnt hálærðir sem ólærðir.
Ef einliver ritningarslaður eða ein-
stök vers virðast vera röng i nú-
verandi frumtextum eða þýðingum á
þeim, þá getur það stalað af rangri
afritun eða af því að réttum liljóð-
stöfum liefir eigi verið aukið í liinn
hljóðslafalausa hebreska lexta eða af
rangri þýðingu. Oflasl er oss sjálfum
um að kenna; vér lesum t. d. ritn-
inguna eigi nógu grandgæíilega eða
oss skortir gagngerða þekkingu á á-
standi fornaldarinnar, háttum, siðuin
og orðalagi. Því belur sem oss lær-