Bjarmi - 15.12.1916, Page 12

188
BJARMI
»yfirnáltúrlega« í þýskum kenslubók-
um, er vjer neyðumst tiP) að nola
við kensluna í guðfræðisdeild Háskól-
ans. Eigi alllítil tortrj'gni kemur þar
í ljós gagnvart sumum frásögum n.
testam. (bæði um Jesúm sjálfan og
postula hans), er jeg hefi sannfærst
um fyrir þekking mína á sálarrann-
sóknunum, að er ástæðulaus og sprolt-
in af því, hve efnishyggjuvísindin hafa
náð djúpum tökum jafnvel á guð-
fræðingunum«. í einum fyrirlestrinum
nefnir höf. ýmislegt, sem nýju guð-
fræðinni er talið til gildis, en bætir
svo við öllu meiru um ókosti hennar,
t. d. þessu: »Samt finst mjer jeg víða
hafa orðið þess var, að nýju guð-
fræðinni hafi ekki tekist að gjöra
trúna eða kristindóminn að öðru eins
hjartans máli mannanna og hann
áður var mörgum«. . . . »Jeg er sár-
liræddur um það, að eigi krislindóm-
urinn aflur að ná föstum tökum á
hugum almennings, þurfi eitthvað
meira til þess en þýska guðfræði«.
. . . »Jeg tala út frá reynslu sjálfs
mín. Nýja guðfræðin kann að full-
nægja höfðinu að ýmsu leyti, en ekki
hjarla mínu. t*að segir sig hungri og
þyrsti eftir einhverju meiru og æðru«.
. . . »Þar (í þýsku guðfræðinni) kenn-
ist ekki í lofti klukkuliljóð frá æðri
lieimum« (sbr. bls. 64 og 65).
Þessi og önnur svipuð ummæli, —
sem Bjarmi er alveg samdóma, þrátt
fyrir allan antxan ágreining, koma
óþægilega við veikustu hliðar nýguð-
fræðinga vorra, og verður fróðlegt að
sjá, hverju þeir svara þeim.
IX.
Jólablað
fjelagsins »Stjarnan í austri«
1916. Ritstjóri Guöm. Guð-
mundsson skáld. 92 bls. Verð
50 a.
Undarlegt er mannsbjartað og fá-
1) Leturbreyting vor. — En hver »neyð-
ir« hann til þess?
tækleg hafa jólin verið þeim áður, ef
jólagleði kristinna manna vex við þá
trú, sem hjer er á ferð. Er hún um-
búðaminst í fyrirlestrinum: Mann-
kynsfræðarinn, eftir C. W. Leadbeater,
»annan verndara« »Stjörnunnar í
austri«, þann sama og rekinn var um
liríð úr guðspekisfjelaginu fyrir só-
dómistiskar syndir. Þar segir svo
(bls. 74 og n. bls.):
Hvíta bræðrafjelagið stýrir ger-
vallri framþróuninni á linettinum.
Það skiftist í ýmsar deildir; eina
þeirra mætti nefna trúar- og fræðslu-
máladeild. Yfirráðandi hennar er
nefndur mannkynsfræðari, þó »ekki
altaf sama guðmennið«. Nýr fræðari
kemur með hverjum þjóðstofni, alls
»7 á hverju tímabili«. Og hver þeirra
fæðist eða kemur til jarðar hvað eftir
annað.
Sá næstsíðasti var Búddha. Hann
kom sem Zaraþústra með Persum,
Hermes með Egyptum, Orfevs með
Grikkjum og síðast Búddha með Ind-
verjum. Svo »yfirgaf liann þenna
hnöll og valdi sjer annað slarfsvið«
— máske »á annari stjörnu«. Þá tók
Kristur eða Maitreya við, segja guð-
spekingar. Hann sendi meðal annars
Confusíus, Lao-tse og - Pyþagóras (með
Pyþagórisku-setninguna?) til jarð-
rikis. Sjálfur fæddist hann fyrst aust-
ur á Indlandi og bar þá nafnið Sliri
Krishna. í næsla skifti tók liann sjer
bólfestu »öðru hvoru« hjá »lærisveini
sínum« Jesú frá Nasaret. Annars á
Hvíta bræðrafjelagið lieima, eða að
minsta kosti fræðslumála- eða trú-
málastjórinn, og Pyþagóras sálugi,
upp í Himalayafjöllum, og þangað
svífur frú Annie Besant, Leadheater
og aðrir merkustu dulspekingar á
nóttunni til að fá frekari fræðslu. —
Má vera að einhverjir íslendingar sjeu
í þeim næturferðum, þótt þess sje
ekki gelið!!!