Bjarmi - 15.01.1936, Blaðsíða 2

6
B J A R M I
Þeir tímar, sem vér nú lifum
á, eru að mörg-u leyti miklir um-
brotatímar. Á öllum sviðum
mannlífsins má sjá breytingar
og umrót. Vér, sem ungir erum,
sjáum þess glögg ínerki í um-
hverfi voru, og þeir, sem eldri
eru, sjá þess enn betur merki,
Ekki hvað sízt hafa þessi um-
l>rot náð til hins andlega lífs.
í'jölda margar nýjar stefnui’
hafa risið upp. Sumar hafa
hjaðnað brátt aftur, en aðrai
hafa náð mikiUi útbreiðslu og
eru enn að breiðast út. Þær hafa
risið upp við hlið eldri stefn-
anna og surnai* þeirra eldi'i
liafa meira eða minna mótast af
þeim nýju, aðrar runnið saman
við þær og enn aðrar orðið und-
ir í samkeppninni og dáið út,
Kristindómurinn hefir ekki
farið varhluta af þessari »sam-
keppni«. Það hafa komið upp
margar stefnur, sem hafa kost-
að kapps um að útrýma honum
og talið hann óþarfan og jafn-
vel skaðlegan. Þær hafa komið
fram í nafni »vísinda« og
»mannúðar« og ekki farið dult
með afstöðu sína til kristindóms-
ins.
Vér þekkjum þær undir
sauðagæru mannúðarinnar hjá
þeim, sem tjá sig berjast fyrir
hagsmunum öreiganna, en taka
í staðinn frá þeim það, sem oft
er síðasta athvarf þeirra, já,
cina athvarf. Vér þekkjum þær
líka að nokkru hjá þeim, sem
tjá sig af sannleiksást berjast
gegn kristindóminum, sem svo
átakanlega standi í gegn sann-
leikanum. Þessir menn og marg-
ir fleiri hafa til skamms tíma
verið mjög háværir í baráttunni
gegn kristindóminum. 1 flestum
löndum starfa þeir eftir föstum
reglum í skipulögðum félögum.
Leynt og ljóst spúa þessir guð- |
leysingjar áhrifum sínum út yf-
ir heiminn, —- Kristnir menn
i öllum löndum hafa fengið op-
in augun fyrir þeirri hættu, sem
frá þeim stafar og búizt til
varnar. Langan aldur hefir ■
þessi stefna verið við lýði, en al-
drei hefir hún haft sig svo mjög
í frammi sem nú á dögum. Er, |
samt sem áður hefir henni ekki
enn tekizt að undiroka kristin-
dóminn, jrrátt fyrir ósvífnar
fullyrðingar og mannleg »rök«.
Kristindómurinn lifir enn og er
fjölmörgum fátækum og að-
þrengdum huggun og stoð og
fjölmörgum sannleiksleitand>
sálum sannleikurinn og lífið. Og
jafnvel frá höfuðstöðvum þess-
arar stefnu, Rússlandi, berast
fréttir um stórfelda sigra krist-
indómsins á myrkrinu. og lyg-
inni.
Þannig reiðir krist'ndóminum
af í Jjessári baráttu. Það sým'r
sig enn, að hann er lff og sann-
leikur og hefir í lrjónustu sinni
það vopn, sem sigrast á hinum
harðvítugustu fjandmönnum og
leggur þá að velli og hina sterk-
ustu verju, til að verjast högg-
um þeirra,, sem sé: .sverð andans,
sem er Giiðs orð, og skjöld tríi-
arininar. (Ef. 6, 10. 17.)
Hið opinbera guðleysi er að-
eins ein af þeim stefnum, sem
mikið ber á nú á síðari árum.
Kristindómurinn þarf í raun og
veru ekki að óttast jjað sérstak-
lega nú, því að reynslan hefir
sýnt, að fyrir }>ví hafa flestir
kristnir menn opin augun. Og
ef guðleysinu er mætt, af hálfu
kristindómsins, með þeim vopn-
um, sem hann hefir yfir að ráða
og jjeim krafti, sem í' honum býr,
þá þarf ekki að spyrja að úr-
slitum. —
En auk þess hafa komið fram
f.iölda margar aðrar stefnur á
þessum tímum. Ég ætla mér
ekki að fara að rekja afstöðu
jjeirra til kristindómsins ná-
kvæmlega að Jjessu sinni. Sum-
ar jjeirra taka greinilega afstöðu
til kristindómsins en sumar j
ekki. Sumar eru trúarbrögð, '
aðrar ekki,
Vorir tímar eru oft nefndir
tímar vísindanna, Menn rann-
saka og rannsaka, finna ein
sannindi í dag, önnur á morg-
un, en þriðja daginn stendur
ekki steinn yfir steini af því,
sem nú er bezt vitað. Svo óð- 1
fl.uga breytast viðhorfin. Hinir
lærðustu menn skrifa bækur
um ým.s viðfangsefni og rekja
jjau út frá vísindalegu sjónar-
miði En eftir nokkur ár verða
jjeir að taka sér penna í hönd
aftur og lýsa því yfir, að flest
af |jví, sem áður var »sannað«
só nú úr gildi fallið vegna nýrra
»sanna,na« og fjví með, að jjetta I
sc eðli hinna sönnu vísinda. Það j
má vel vera satt. Ég geri ekki !
kröfu til að vera talinn með vis-
indamönnum og get því ekki svo
vel um það dæmt. En til eru
jjeir menn, sem telja |jað, að vís-
indin hafi hrakið kristindóminn.
T’að er rangt. Þau hafa hrakið
sjálf sig, en kristindómurinn
stendur óhaggaður. Sannir vís-
indamenn gera heldur ekki
neina kröfu til Jjess að útrýma
kristindóminum í nafni jjeirra.
Sú krafa er sprottin frá þeim,
sem ginið hafa við nokkru úr
vísindunum sem átyllu fyrir
fyrirframmyndaðri skoðun á
kristindóminum, en eru sjálfir
engir vísindamenn og kunna eigi
með þau að fara. Hin sönnu vís-
indi raska engu í kristindómin-
um og viðui'kenna vanmátt. sinn |
á þeim sviðum, sem hann nær
yf'ir.
Nú hefi ég lauslegt nefnt tvær
stefnur, sem oft eru taldar ein-
kenna vora tíma. Sumir telja,
að frá jjeim stafi kristindómin-
um mikil hætta. Það er satt, ef
þeim er eigi mætt á réttan hátt
af hálfu kristindómsins.
Guðleysið er óviðráðanlegu r
fjandmaður, ef jjví á að mæta
með mannlegum vopnum. En ef
því er mætt með lífi og krafti
kristindómsins, þá mun enn fara
eins og ávallt fyrr í mannkyns-
sögunni, að kristindómurinn
mun lifa.
Vísindin eru hættuleg krist-
indóminum, ef jjeim er hleypt
inn á hans svið, En ef hvoru
fyrir sig er haldið aðskildú á
sínu sviði, vísindunum á því
mannlega en kristindóminum á
því trúarlega, þá mun allt vel
fara.
Þessar tvær stefnur eru ekki
trúarbrögð. En á vorum tímum
úir og grúir af fjölda stefna,
sem eru ný trúarbrögð. Marg-
ar Jjeirra eru upprunnar einmitt
nú á síðustu áratugum, en aðr-
ar hafa lifað lengur í ýmsum
rnyndum, Þessar stefnur hafa
ýms nöfn og telja sig geta leyst
kristindóminn af hólmi. Sameig-
inlegt jjeim öllum er Jjað, eins
og margir hafa áður tekið fram,
að |>ær eru viðleitni mannsins
sjálfs, til Jjess að komast í sam-
félag við Guð, en j>ær reikna
ekki með hinu mikla. djúpi, sem
staðfest er mili Guðls og manns-
ins, syndinni, og enginn maður
af eigin rammleik kemst nokkru
sinni yfir. Með öðrum orðum.
Þær ætla sér það, sem ómögu-
legt er- -
Frá jjessum trúarbi ögðum
getur kristindóminum stafað
mikil hætta. Þjónar kristindóms-
ins verða að hafa vakandi augu
svo ekkert úr þessum stefnum
nái að draga úr opinberunar-
mætti hans. Kristindómurinn er
híð gagnstæða við þessi trúar-
biögð. Hann krefst ekki af
vianninum Iress, sem ómögulegt
er, jjví það sem fyrir mönnunj
var ómögulegt jjað gjörði Guð
(Róm, 8, 3.). Með öðrum orðunr
kristindómurinn er leit Guðs að
manninum. Mesta hættan fyrir
manninn er það, að hindra þessa
leit Guðs, en það gera svo marg-
ir með því t. di. að leita þar, sem
Guð er ekki að finna!
Innan kristindómsins ber
einnig á ýmsum nýjum stefn-
um. Þær eru einu nafni nefnd-
ar róttækar guðfræðistefnur,
svo sem hin svonefnda ný-guð-
fræði og aðrar »frjálslyndar«
stefnur. Þeim er það sammerkt,
að þær setja manninn sem æðsta
úrskurðarvald í stað opinberun-
ar Guðs í orði hans. Þeir búa
sér til hver fyrir sig ákveðna,
eða óákveðna, guðshugmynd,
sem þeir kalla svo, og hefla svo
af Guðs orði það, sem Jjeir telja
ekki geta samrýmzt guðshug-
mynd sinni. Þannig eyðileggja
jjeir mesta fjársjóð kristninnar
og hennar beittasta vopn!
En innan um allt |jetta lifir
samt gamli kristindómurinn, hið
nítján hundruð ára gamla fagn-
aðarerindi, sem |jó alltaf er nýtt.
I hinu grugguga öld.uhafi nú-
tímans rennur enn hinn silfur-
tæri straumur Guðs opinberun-
ar. Enn berst að eyrum vorum
vitnisburður þeirra, ungra og
gamalla, sem hafa með fögnuði
vatn ausið af lindum hjálpræð-
isins. Guð lifir og Orð hans er
ennþá beittara hverju tvíeggj-
uðu sverði og betra hverju
græðslulyfi. Það starfar enn þar,
sem það fær að starfa, og flyt-
ur syndurum fyrirgefningu
Guðs náðar. Þetta er leyndar-
dómurinn í kristindóminum og
meðan hann er ekki í burtu tek-
inn, er sigurinn hans.
Stefnurnar berjast um yfir-
ráðin í heiminum, en þær fá al-
drei útilokað kristindóminn. Ot-
an frá verður hann aldrei lagð-
ui' að velli!
En er honum þá engin hætta
búin? Jú, mikil hætta. Þótt ut-
a,n frá verði hann aldrei unn-
inn, þá getur hættan, sem
kann að veikja .hann, komið
innanað, frá þeim, sem eiga að
vera jjjónar hans. Ef frá hon-
um er tekið vopnið, þá fellur
hann. Ef þjónar hans beita ekki
sverðinu eða gera það bitlaust,
þá er dauðinn vís.
Þetta er hin mikla hætta á
vegi kristindómsins og mér ligg-
ur við að segja eina hætta.
Kirkjumál þjóðar vorrar virð-
ast nú í mikilli niðurlægingu
fljótt á litið, þótt glögg vormerki
sjáist víða. En eitt getur bjarg-
að og aðeins eitt,'og það er Guðs
orð.
Vilhelm Beck, hinn mikli
vakningaprédikari Dana, sagði
eitt sinn í ræðu á umræðufundi
um trúmál í Kaupmannahöfn:
»Leggist á kné fyrir Bibliunni,
])rófessorar!« — Ég vil taka méi'
]>au orð í munn og segja við
meðlimi hinnar íslenzku kirkju:
>:Á kné fyrir Biblíunni!«
Ástr. S.
Brezka og erlenda Biblínfélagi'J
fœrir stöðngt út kvíarnar. í septeni-
ber í hittifyrra tilkynnti félagið að
þýðingu Biblíunnar á Tibetsku vœri
lokið, og hefði félaginu verið afhent-
ur síðasti hluti handritsins. Arið 1905
var byrjað á ])ýðingunni og voru ]>á
þýddar 1. og 2. Mósebók. 1913 var
Nýja-testainentið þýtt, 1930 Kon-
unga og Kroniku-bækurnar. Tibetsk-
ui prestur hefir aðallega unnið að
þýðingunni.
Síðan þessi fregn kom er kunn-
ugt um að Biblían hefir verið þýdd
á tvö önnur tungumál, sem hún hefir
ekki verið til á áður. Annað þeirra
ér talað af 150.000 manna þjóðflokki
sem býr syðst i Abessiníu. Hlutar úr
Biblíunni hafa verið þýddir á mörg
ný tungumál.