Bjarmi - 01.02.1947, Blaðsíða 4

4
B J A R M I
Út
nr mijr.
Li i
num.
Eftir IJXO AXEI SMIX
Því næst gengur liann að huff-
aluxanum. Hann heggur höfuð-
Ið af honum með nokkrum kröft-
ugum höggum. Blóðið spýtist á
jörðina, og þar er það hulið
mold.
Síðan heyrist stutt skipun
prestsins á ný:
— Myndið fylkingu!
Það er nú orðið áliðið dags
og slutt þar til dimma tekur.
Höfuð huffaluxans er sett fyrir
framan leirlíkanið á vagninum.
Öðrum framfæti hans er stung-
ið í munninn. Því næst er hann
ristur á kviðinn og innýflin tek-
ín út. Fórnfæringarpresturinn
heggur tönnum sínum í lifur ux-
ans og ber hana þannig í fylk-
ingunni. Hann vefur hluta af
þörmum dýrsins um háls sér.
Blóð og meltingarvökvi drýpur
niður líkama lians og setur ó-
hugnanlegan svip á liann, þar
sem Iiann gengur fremst í fylk-
ingunni, með sinn manninn við
hvora hlið. Þeir teyma hann með
digrum reipum, sem iiafa verið
fest um mitti honum. Ilann hopp-
ar sitt á hvað, eins og liann sé að
stæla herdans tryllts ills anda.
Annar maður kemur á eftir
með blóðstokkinn hrísgrjónin.
Hann býr til litlar kúlur úr þeim
og fleygir einni slíkri kúlu að sér-
hverjum húsdyrum. Á eftir Iion-
um er teymdur vagninn með leir-
líkaninu og uxahöfðinu á. Því
næst kemur „hljómsveit", sem
leikur tryllingslcga á hljóðfæri
sín, og aftast kemur fólksfjöld-
inn.
Fylkingin er marga klukku-
tíma að ganga nokkrum sinnum
fram og aftur um horgina. Há-
vaðinn og köllin verða æ tryllings-
Iegri. Það er orðið dimmt, þegar
komið er aftur til hofsins. Þar er
nokkur hluti fórnardýrsins soð-
inn, og afgangurinn er brenndur.
Öskunni er siðan skipt niður á
fólkið, sem bíður með mikilli á-
kefð. Síðar meir á að nota ösk-
una sem lyf við sjúkdómum, sem
lcoma kunna.
Fjöldi kvenna hera fram soð-
in hrísgrjón ,og áfengja dryklci
til miklu fórnarmáltíðarinnar,
sem nú á að fara fram með áköf-
um trumbuslætti og trylltum
dansi.
Pahbi tekur i handlegg mér og
segir:
— Nú verður þú að fara heim,
drengur!
Ég malda í móinn, þvi að ég
vikli gjarna fá að sjá þann liluta
fórnarhátíðarinnar, sem fara
átti fram að næturlagi. Og mörg
af hinum börnunum í bænum
virðast eiga að fá að vera með.
En pabbi er ákveðinn, og ég verð
að hlýða. Ég gæti ef til vill læðzt
út á eftir, liugsa ég. En það áform
fór út um þúfur, þvi að pabbi
kom sjálfur heim skömmu síðar.
Ég bað um að fá að fara út aðeins
svolitla stund, en pabbi þver-
neitaði.
— Það ráða engin lög né regl-
ur í bænum í nótt, sagði hann.
Ifver og einn gerir nákvæmlega
það, sem hann langar til. Bæði
karlar og konur verða svo tryllt
af hljóðfæraslættinum, dansin-
um og áfenginu, að þau vita ekki,
hvað þau gera.
Eg lá lengi vakandi og hlustaði
á ákafan trumbusláttinn og
þenna æsandi ófögnuð og var að
vella því fyrir mér, hvort þessi
trylltu hátíðahöld gætu í raun og
veru hægt burtu refsidómi. En
fólkið sagði, að svo væri. Og því
trylltari sem fórnarhátíð var, því
meiri velþóknun liefðu guðirnir
á henni. Ef hátíðirnar væru mjög
trylltar kæmu þeir sjálfir og
tækju þátt í þeim og nytu þján-
inga fólksfjöldans.
Eftir miðnætti fóru lætin að
minnka, og mér tókst að sofna.
Ég vaknaði um morguninn við
hávaðann í jarðarfarartrumhun-
um, sem fóru fram lijá. Einka-
sonur óhamingjusömu fjölskyld-
unnar var borinn burt til lík-
brennslunnar. Seinna heyrði ég
mismunandi kveinstafi fyrir ut-
an dyrnar, frá syrgjendunum, cr
fóru fram lijá.
— Sonur minn er sjúkur, þyrm
þú oss, almáttuga gyðja! Dóttir
mín hefir fengið bólur, snú reiði
þinni burt frá oss, ó, gyðja!
heyrðist aftur og aftur.
Þegar ég kom út á veröndina,
var nágrannakona ein þar fyrir
og var að tala við mömmu. Konan
virtist vera mjög ill og æst.
— Ef ég vissi bara, hvaða mað-
ur hefir gert það, æpti hún og
kreppti hnefana, um leið og hún
stappaði með berum fótunum í
jörðina, þá mundi ég neyða hann
til þess að kvænast stúlkunni.
— En hverjum sagðir þú, að
stúlkan væri trúlofuð? spurði
raamma.
— Ríka olíukaupmanninum.
Hann er að vísu orðinn gamall og
á tvær eldri eiginkonur fyrir, en
hann vildi líka fá unga stúlku.
Og svo fékk hann augastað á
dóttur okkar. Og það var mjög
hentugt fyrir okkur, því að það
var ódýrt að gifta stúlkuna hon-
um. En, æ, nú er allt ónýtt vcgna
þess, sem bar við í nótt.
— Þegið um þennan atburð, þá
kemst hann aldrei á snoðir um
hann, sagði mamma.
— O, það berst út, svaraði ná-
grannakonan áhyggjufull. Þcgar
Firéttabréí.
Reykjavík, 24. jan. 1947.

I
Vegna þess, að þú hefir margkvart-
að undan því í bréfum þínum, að við,
tiér í Reykjavík, segjum ykkur úti á
landi ekki nógu mikið frá starfinu,
ætla ég ekki að láta hjá líða að birta
þér Jielztu fréttirnar, sem ég held, að
þú liafir ánægju af. Þær verða i þvi
formi, sem þú lielzt vilt. Ég skrifa þér
bréf.
Dagana 12.—19. þ. m. höfðum við
ánægjulega kristniboðsviku í Betaníu,
húsi kristniboðsfélaganna. Sóknin var
mjög svo góð. Öll kvöldin, ncma það
fyrsta, var svo margt, að margir stóðu.
Ræðumenn á samkomunum voru þeir
síra Jóhann Hannesson, Ólafur Ólafs-
son, síra Sigurjón Árnason, Gunnar
Sigurjónsson ög ég. Á hverju kvöldi
voru tveir dagskrárliðir, frásaga og
hugleiðing. Tvö kvöld sýndi Ólafur
kvikmyndir frá kristnihoðsstarfinu á
Indlandi og í Kína. Síðara kvöldið
(föstud.) var svo margt fólk, að út
úr flaut. Það kvöld, og þriðjudags-
kvöld, talaði amerískur sjóliðsforingi,
Narramore að nafni. Það er trúaður
maður um þritugt, sem leggur mikla
áherzlu á að vinna aðra fyrir Drottin.
Það var til gleðiauka á samkomum
þessum, eins og reyndar fleirum, að
(i—8 félagssystur úr K.F.U.K. aðstoð-
uðu með söng og gitarleik, En eins
og þú veizt er jietta mikið sama fólkið,
sem styrkir kristniboðið og er i K.F.
U.M. og K., þótt einstaka sé aðeins á
öðrum staðnum. Unga fólkið hefir líka
meiri áhuga fyrir kristniboði nú, en
nokkru sinni áður.
Á samkomunni á laugardag voru
frjálsir vitnisburðir. Það var góð stund.
Á sunnudag var gjöfum til starfsins
veitt móttaka og komu kr. 3630. Seinna
bættust 670 krónur við í þrennu lagi,
þar af 500 i einu, og gáfust þvi alls kr.
4200.
Við erum ákaflega þakklátir Guði og
glaðir yfir þcim góða anda, sem rikti
á samkomum þessum. Við erum þess
fullvissir, að þær liafa orðið til bless-
unar.
Þú hefðir sjálfsagt haft ánægju af
því að fá að vera á fundi, sem Skógar-
menn K.F.U.M. héldu miðvikudaginn
22. jan. Hann var fyrir eldri Skógar-
menn þ. c. yfir 14 ára. Fyrst var les-
in saga og þar næst sýndur kvikmynda-
])áttur. Að lionum loknum var okkur
boðið í annan sal, þar sem við drukk-
um „standandi kaffi eins og lijá kóng-
inum.“ Að drykkju lokinni fórum við
aftur inn í fundarsal. Tveir Skógar-
menn sungu tvísöng. Þá var orðið gefið
frjálst og fengum við margt yndis-
legt að hcyra, sem gladdi lijartað. Það
er alltaf hrífandi að heyra unga menn
tala um náð Drottins og lofa liann, af
því að þeir hafa fundið liann. — Síra
Friðrik lauk svo fundi með Guðs orði
og bæn.
Þetta eru lielztu fréttir héðan, að
þessu sinni. Sira Jóhann Ilannesson
fór til Vestmannaeyja í gær og verð-
ur þar hálfan mánuð. Við Gunnar för
um líklega upp á Akranes nú um mán-
aðamótin og höldum þar samkomu-
vikn, ef Guð lofar. Ég vona, að þú
takir þann þátt i starfinu, sem ]>ú get-
ur, með fórn og hæn.
Kær kveðja

liann fær að vita, hvað borið hef-
ir við, tekur hann hana ekki, þó
að það séu nú aðeins tvö ár þang-
að til hún ætti að flytja inn á
lieimili hans.
— Ef til vill var það einhver af
guðunum, sem tók liana, sagði
mamma íbyggin á svip. Ef til vili
jafnvel einhver mikill guð, þar
sem hún var svona mikið sködd-
uð.
— Þú hefir rétt fyrir þér, þú
hefir rétt fyrir þér! lirópaði ná-
grannakonan og létti auðsjáan-
lcga mikið. Það var einhver guð.
Það skal ég segja oliukaupmann-
inum, þá þorir liann ekki annað
en taka stúlkuna til sín.
Nágrannakonan dró slæðuna
fyrir andlit sér og lagði strax af
stað til húss olíukaupmannsins.
Ég snéri mér til mömmu og
spurði:
— Hvað hefir komið fyrir?
O, ekkert sérstakt, svaraði
mamma kæruleysislega. Þau eiga
átta ára gamla stúlku, eins og þú
veizt. Hún var úti í nótt á hátíð-
inni eins og margir aðrir. En um
morguninn fundu þau hana með-
vilundarlausa fyrir utan dvrnar.
Og það blæddi mikið úr henni.
6.
ÞRÆLALÍF.
Bólusóttargyðjan liélt áfram að
æða í bænum okkar heilan mán-
uð eftir þetta, þrátt fyrir fórnina
miklu og trylltu fórnarhátíðina.
Aftur og aftur heyrðust dunurn-
ar í jarðarfarar-trumbunum og
líkfylgdirnar sáust fara með
kveinstöfum og hávaða til lík-
brennslustaðarins. Þeir, sem ekki
dóu af sjúkdóminum, fengu óaf-
máanleg ör gyðjunnar þrýst á
andlit sín.
En hvorki ég né pahhi urðum
veikir, gagnstætt því, sem húizt
var við. Vissulega voru einnig
aðrir, sem losnuðu við sjúkdóm-
inn. En fyrst og fremst hefðum
við átt að verða fyrir reiði gvðj-
unnar, þar sem við höfðum vald-
ið dauða þjóns hennar.
En hættan vofði stöðugt yfir
okkur, að upp um okkur kæmist.
Ég varð því glaður, þegar skól-
inn átti að byrja mánuði seinna,
og ég mátti flytja til borgarinnar.
Fyrst í stað geðjaðist mér alls
ekki að skólanum né að borg-
inni. Það var bæði þreytandi og
leiðigjarnt að sitja kyrr á mold-
argólfinu í skólastofunni marga
tíma í einu dag hvérn, til þess
að rcyna að læra að lesa og skrifa
þctta undarlega pírumpár, sem
kallað var bókstafir. Ég hefði
heldur viljað fara út í frumskóg-
inn með steinslöngu og hoga og
örvar, til þess að veiða villifugla.
En smám saman vandist ég skóla-
lifinu og tíminn leið.
Ritstjórn: ÁstráSur Sigursteindórs-
son, Bjarni Eyjólfsson, Gunnar Sigur-
jónsson. — Áskriftargjald kr. 10.00 á
ári. Gjalddagi 1. júni. — Afgreiðsla:
Þórsgötu 4. Simi 3504. Pósthólf 651.
Félagsprentsmiðjan h.f.