Æskan - 01.09.1962, Side 21
GÁTUR
1. Hvað er það, sem ])ú lief-
ur á hægri hendi, livort
sem ])ú ferð frá austri til
vesturs eða vestri til aust-
urs?
Hvað hétu uxar kóngs í
liöllu, þeir liétu á öllu og
af öllu?
3. Hvað mörg manna- og
bæjarnöfn eru á sjálfskeið-
ingnum?
Svör eru á btaðsíðu 171.
Veiztu allt þetta?
Eilíf bölvun hvildi yfir
japönskum kattamorðingja og
fjölskyldu hans hér áður fyrr,
l>egar kettir voru svo sjaldgæfir
að aðeins keisaraf jölskyldan
hafði ráð á að hafa þá.
„Kattaveðlilaupabraut" er til
j Englandi. Hver köttur eltir
mús, er gengur fyrir rafmagni,
á 200 m braut.
Fyrr á öldum var það siður i
Indlandi að jafna deilumál
l'jóða og ættflokka í milli með
l>ví að láta tvo góða skákmenn
ui' flokki hvorrar þjóðar fyrir
sig heyja tafleinvigi. Með þessu
sparaðist mikill herkostnaður.
Mörgæsin, sem lifir á suður-
heimsskautslöndunum, gelur
stundum vegið yfir 50 kg. og
ei' stærsti fugl í heimi. Hún
getur auðveldlega slegið menn
U1 jarðar.
Forn-Persar voru hinir fyrstu
til þess að koma á hjá sér eins
honar póstsamgöngum. Fóru
‘iðandi menn um allt ríkið og
tluttu hoð og tilkynningar, sem
t'itaðar voru á stein eða málm.
i'etta var á 6. öld fyrir Krists
l>urð.
Indverskar dansmeyjar hefja
’uám sitt 5 ára gamlar. 12 ára
uð aldri hafa þær leyfi til þess
uð koma fram opinberlega, ])ó
ehki nema i viðurvist sérstakra
l'eiðursgeta, sem kennari vel-
Ul' Sumir indverskir dansar
eru i því fólgnar að hreyfa ein-
Ul|gis höfuð og handleggi.
„Já, mér fellur það illa, Eðvarð. Mig langar svo til að
vera auðsveip og góð, en ég er svo óhamingjusöm.“
„Það er nokkuð snemmt fyrir mig að heyra slíkt, Klaral"
Hann dró móður mína að sér, hvíslaði einhverju að
henni og kyssti liana. Ég sá, að móðir mín lagði hand-
leggina um hálsinn á honum, og ég var alveg sannfærður
um, að hann gat fengið hana til alls, sem hann vildi.
„Farðu nú bara niður, Klara. Svo komum við Davíð
á eftir!“
Þegar móðir mín var farin, sneri Murdstone sér að
Peggotty.
„Heyrðu," sagði hann. „Veiztu, hvað liúsmóðir þín
heitir?"
„Ó-já, svo lengi er hún nú búin að vera húsmóðir
mín, að ég ætti að minnsta kosti að vita það,“ anzaði
Peggotty.
„Gott, en þegar ég kom upp stigann, heyrði ég, að
þú nefndir hana nafni, sem hún heitir alls ekki! Hún
liefur nú tekið upp nafn mitt, og það vona ég, að þú
munir framvegis! Svona, farðu nú!“
Peggotty fór án þess að anza honum, og við urðum
einir eftir.
Murdstone lokaði dyrunum á eftir henni og kom svo
aftur að rúminu.
Hann þreif liarkalega í axlirnar á mér, kippti mér
fram úr rúminu og stillti mér fyrir framan sig.
Hann mælti ekki orð af vörum, en starði í augu mér.
Ég nötraði af hræðslu, en leit þó ekki undan, heldur
starði eins fast í augu hans og hann í mín.
„Jæja, Davíð, nú -ætla ég að tala dálítið við þig!
Hvernig heldurðu, að ég fari að, ef ég verð að fást við
svona þrákálf?"
„Það veit ég ekki.“
„Ég lem hann, skilurðu það!“
Ég lieyrði, hvernig hjartað barðist í brjósti mér, en ég
leit ekki niður fyrir mig.
„Ég lem hann, þangað til hann veinar og engist fyrir
fótum mér! Þó svo ég verði að lemja hvern blóðdropa
út úr skrokknum á honum, þá skal hann þó verða að láta
undan! . . . Hvað er þetta, sem er framan í þér?“
„Það eru óhreinindi," anzaði ég.
Murdstone vissi alveg eins vel og ég, að það voru
rákir eftir tár, og það var líka það, sem hann vildi fá
mig til að kannast við, en þó að hann hefði lamið mig
ein tuttugu högg, hefði ég ekki svarað öðru en því, sem
ég sagði.
„Hana, farðu nú og þvoðu þér!“ sagði hann og benti
mér á þvottaskálina. Ég Iilýddi, því að ég sá á svip hans,
að ef ég gerði það ekki, mundi hann ekki hika við að
slá mig niður.
Þegar ég hafði þvegið mér, tók liann í hönd mér og
leiddi mig niður í dagstofuna.
Hvar er storkurinn á myndinni?
Grammófónninn.
Árið 1892 fann Edison upp
liljóðritann. Með lionum cr tal,
söngur, hljóðfærasláttur og
margt fleira teldð á plötur. Á
hljóðritanum byggist grammó-
fónninn. Þegar talað er eða
sungið inn á plötu, er það gert
í nánd við tæki, sem kallast
hljóðnemi. Hljóðneminn tekur
við hljóðöldunum, sem verka
með aðstoð rafstraums á álvald,
sem á er beitt nál. Undir nál-
inni er vaxlmðuð zinkplata, sem
snýst. Nálin sker gormlaga
rispu í plötuna. Dýpt og hreidd
rispunnar breytist eftir styrk-
leika liljóðsins, sem hljóðnem-
inn tekur á móti. Eftir þessari
plötu eru gerðar eftirmyndir i
ehonit. Þegar leikið er á
grammófón, dregst nál eftir
gormlínunni. Platan i liljóðdós-
inni sveifiast fram og aftur i
samræmi við hreyfingar nálar-
innar og framleiðir liljóðöldur
mjög líkar þeim, er hljóðnem-
inn tók á móti, þegar frum-
platan var gerð.
Olíulampinn
— hringbrennari með glasi er
fundinn upp af svissneskum
manni, Argand að nafni, árið
178(5. Og eftir nærri heila öld
lagði lampinn svo af stað til
Islands.
185