Æskan - 01.04.1923, Side 6

30
Æ S K A N
gert sér í hugarlund, hver unaður
mér var í því fólginn, að geta kallað
á »mömmu«, meðan hún gat heyrt
til mín. En hvert á ég nú að kalla,
eða hvern get ég nú ávarpað orðun-
um elskulegu: »mamma mín?« (B.
var 17 ára, þegar móðir hans lézt).
B. átti 4 systkini, 2 bræður og 2
systur, og var hann elztur þeirra.
Afleiðing óreglu, í hverri mynd
sem er, er venjulega örbirgðin. Ög í
foreldrahúsum B. gerði hún brátt
vart við sig. Einkum gætti hennar
tilflnnanlega þegar afi B. var fallinn
frá, því að hann hafði styrkt heim-
ilið mikið, og reiturnar eftir hann
eyddust fljótt. Þó reyndi faðir B. að
hafa ofan af fyrir sér með tíma-
kenslu og því um líku. En það hrökk
skamt, þar sem óreglan var annars-
vegar, og margir voru munnarnir
heima fyrir.
En hann varð þess snemma var,
að Ludwig litli mundi vera söng-
gefinn, og að í honum mundi ef til
vill búa snillingur, — og gæti hann
gert úr honum undrabarn, á borð við
Mozart t. d., þá væri þeim öllum
borgið. Og varla mun Ludwig hafa
verið meira en liðlega þriggja ára
gamall, þegar faðir hans byrjaði að
kenna honum á hljóðfæri. Hann
byrjaði kensluna með lipurð, og ætl-
aði að láta kenslustundirnar vera
eins og leik. En brátt gerðist hann
óþolinmóður og þótti Ludwig sækj-
ast seint námið. Hélt hann honum
þá oft hálfa og heila daga við hljóð-
færið. Námsstundirnar urðu Ludwig
því oft sannar kvalastundir, — og
oft hafði hann staðið hágrátandi fyrir
framan hljóðfærið og verið að æfa sig.
Má geta því nærri, að hversu miklir
sem námshæfileikarnir hafa verið, þá
hefír slík harðneskja haft gagnstæð
áhrif því, sem til var ætlast, að
minsta kosti má telja vist, að þessi
kensluaðferð hafi tafið fyrir fram-
förum Ludwigs. Þó mun hann hafa
náð ótrúlega mikilii leikni á þessum
árum, því þess er getið, að hann hafi
leikið á piano á opinberum hljóm-
leikum í Bonn í marzmánuði 1778
(þá 7 ára gamall), og vakið mikla
undrun og aðdáun.
F*að bar ekki ósjaldan við á þess-
um árum, þegar faðir hans kom
heim um miðjar nætur með svall-
bræðrum sinum, að hann rak Lud-
wig litla fram úr rúminu fáklæddan,
og skipaði honum að setjast við
hljóðfærið, til þess að lofa félögum
sínum að sjá, hvílíkt undrabarn hann
væri búinn að gera úr honum.
En félagi Jóhanns einn, Tobias
Pfeiffer að nafni, mjög vel fær piano-
leikari, sem séð hafði meðferðina á
Ludwig litla og gramdist það, hve
faðir hans var harður við hann og
ósanngjarn, — kendi svo mjög í
brjósti um drenginn, að hann tók að
sér að kenna honum. Og varð sú
tilsögn Ludwig litla að margfalt
meira gagni. Og þakklátur var Lud-
wig þessum manni jafnan siðan, og
veitti honum seinna fjárstyrk, þegar
hann þurfti á að halda.
Pegar B. var 9 ára, fluttist Pfeiffer
frá Bonn; en hann var þá orðinn
þess fullviss, að í drengnum bjó
mikil listgáfa, og vildi gera sitt ýtr-
asta til þess, að ekki yrði að engu
það, sem hann hafði reynt að þroska
hjá honum. Kom hann honum fyrir
til náms hjá hirð-organleikaranum
von Eeden. En þessa kennara naut
B. að eins skamma hríð, og var hon-
um þá komið fyrir hjá öðrum organ-
leikara, Christian Gottlieb Neefe að
nafni. Var hann tónfræðingur góður
og tók að kenna B. hljómfræði og
tónsmíða-reglur (»komposition«), og
er auðséð, að Neefe þessi hefir haft
miklar mætur á B., og gert sér hinar