Kyndill - 01.03.1928, Qupperneq 3
„Sjá! Hin ungborna tíð vekur storma og stríð.“
K Y N D I L L
I. árgangur.
MALSVARI UNGRA JAFNAÐARMANNA
Marz 1928.
1. tölublað.
Sjá! Hin ungborna tíð.
Hér hefur göngu sína blað, sem á að vera
málsvari ungra jafnaðarnianna. Það er ekki
stórt eða fjölskrúðugt, en skoðanirnar, sem
í því birtast, eru sagðar af fullri meininigu.
Þær eTu eldheit áhugamál þeirra ungmenna,
er bera þær fram, og þeir munu alls staðar
þar, sem þeir koma fram með þær, segja
þær afdráttarlaust án þess að taka tillit tii
hvort þær særa eða koma við kaun íhalds-
kenjanna og kerlingabókamenningariinnar.
Hugsjónalaus ungmenni eru aumkutnarverð,
því þau munu ganga i svefni alt sitt líf. Þau
eru andlaus og rótlaus, flökta frá einu í
annað, alt l'íf þeirra er viltur flótti, og
sofandi berast þau eins og rekald á hafi
fyrir straumi og stormi. Aldrei er kallað á
þau, þvi þau eiga aldrei aðra köllun í líf-
inu en þá, að segðja magaran og klæða lík-
amann, þau vita lítið og vilja ekkert. Slík
ungmenni eiga ekki heima í herbú&um ungra
jafnaðarmanna, þvi þar verða allir að vera
vakandi og starfsfúsir, næmir fyrir hugsjón-
um og tilbúnir til að taka til starfa þegar á
þá er kallað. Ungir jafnaðármenn ætla sér
að skapa nýja og sterka hreyfingu meðal
íslenzkra æskumanna hreyfingu, sem
hefji þá til betri' menningar en sú er, sem
gegnumsýrir reykviskari æskulýð nú sem
stendur, en meginþættir hennar eru: vind-
lingar, „billiiard“-stofur og fótbolta-, hugsjón-
ir“. - Þeir vilja skapa þá menningu maði-
al hans, sem hamli gegn því rugli, sem troð-
ið er í barnsheilana. — Og viið vitum, að
okkur mun takast þetta — því jafnaðarstefn-
an er stefna framtíðarinnar, og við erum
hennar menn.
Við höfum valið nafnið „Kyndill“ á blað-
ið okkar vegna þess, að við viljum að okk-
ar hreyfing sé kyndill, er lýsi alþýðu þessa
lands fram yfir Ódáðahraun afturhaldsins
yfir í lönd sa'múðar o>g jafnaðarstenu.
Kyndill á að verða blað íslenzkra æsku-
Jriar.na, sem eitthvað hugsa og eitthvað vilja.
Hina getur félag ungra íhaldsinanna feirgið
og gefið út blað fyrir þá. (
Við tileinkum okkur kvæði Einars Bene-
diktssonar, og skoðum það sem orkt til
okkar.
Sjá! Hin ungborna tíð
Vekur storma og stríð —
legigur stórhuga dóminn á feðranna verk,
heimtar kotungum rétt
— og hin kúgaða stétt
hristir klafann af sér; hún er voldug
og sterk.
Nú er igrafinn sá lýður
frá liðinnl tíð,
er sig lægði í duftið og stallana hóf.
Nú er þroskaðri öld
eftir glapskulda gjökl
og nú gnötrar frá rótum hið aldraða
hróf.'
Æska og félagslíi
Vorboðar.
Fyrstu vorboðarnir í ríki oáttúrunnar eru
grösin og bló’min, er þau skjóta frjóöngum
jafnóðu'm og vetrarisa leysir af landinu okk-
ar — fslandi —. Þá er nýgræðiniguirinjn
gægist upp úr jarðveginum og heiðlóan
syngur fyrstu vorsöngvana sina kætast allir,
þvi að sól og sumar nálgast.
I tilverunni er sífeld framrás, þróun úr
éinu í annað. Alt, sem lifir á sitt söguupphaf
og sinn endir, en þó er líf-ið í sjálfu sér1
eilíft. Grösin, sem skrýða jörðina í sumar,
fölna og virðast deyja út við næstu vetrar-
ko'mu. En þrátt fyrir hin ytri- dauðamörk^
leynisl líf með gróðurkjarnanum, og Ieysist
úr læðingi, er vorið kemur að nýju.
Er vér sjáum isa og snjó leggjast eins
og helmöru á jörðina á hverju hausti, og
ef vér vissum ekki af reynslu, að sumar og
vetur skiftist á, þá myndum vér ekki trúa
því, að mörunni létti af Oig aftur yx/i lif-
andi gróður .Þannig er um mannlífið. Vor
mannlífsins er bernsku- ag æsku-árin. \'etur
þess er ellin. Vér skiljum ekki eilífð lífs-
ins, en seranilsga er svo mikið samræmi
í gervallri núttúrunni, að svipað sé uni þró-
un mannsins og gróður jarðar, sem felst í
síendurvöktu jurtalífi.
Veturinn er hvíldartimi í riki náttúrunnarí
En hulin lífsöfl vinnia þann tíma að undir-
búningi vorsins. Gróðurinn, sem kominn er
á skeiðsenda lífs sms, sér nú um það, að
lífsfrjó sitt deyji ekki eilífum dauða til þess
að það geti skapað líf næstu vorboða.
Elli mannlífsins er að nokkru leyti hvíldar-
tími þess, er slitið hefir kröftum í líísbarátf-
unni, og að mörgu leyti sambærileg við
veturinn úti í náttúrunrai. En hlutverk manns-
ins er ekki að fullu lokið í ellinni. Ellin
færir hlutverk lífsins í æðstu merkingu í
hendur þeirrar kynslóðar, er við tekuiy
Gaimla kynslcðin hefir að mestu leyti hlaup-
ið lífsskeið sitt. Þó ber hún enn að miklu
leyti ábyrgð á komandi kynslóð. I eilinni
á hún að gera sitt til þess, að hinir unjgu
taki við hlutverkum sínum í þjóðféiaginu
með lifandi áhuga og skilningi á þýðingu
þeirra. Bezt getur hún það með þvi að sýna
næman skifning á nýjurn hugsjónum og á-
hugamálum æskulýðsins. Henni ber hciiög
skylda til þess að hlúa að öllu því, sem
•líklegt er til þess að skapa lífsskilyrði fyrir
gróður vorsins í mannlífmu — æskunni.
Hugsjónasnauð æska er lítils virði og spáir
iíllum örlögum þsirrar ]ijóðar, er hún telst
til. Slik æska er sem kalblettur í líftúni
þjóðarinnar, þar sean enginn gróður fær
þrifist.
Jafnaðarstefnan felur i sér fagrar og
göfugar hugsjónir. Hún er í raun og veru
hiran sanni lifandi kristindómur. Hún vill
gera líf manna betra og kristilegra en það
hefir verið og er enn.
Fyrir því eru það sannnefndir vorboðar í
íslenzku þjóðlífi, að nokkrir ungir menn og
uragar stúlkur hafa bundist samtökum til
þess að efla og auka viðgang þeirrar stefnu.
Árni Ágústsson.
Ungmenni.
Það er sagt að æskulýðurinn sé misjafnj
Sumir vilja eitthvað, aðrir vilja ekkert eða
vita ekkert hvað þeir vilja. Sumir geta ýmis-
legt, aðrir geta ekkert nema eytt peningum
foreldra sirana.
Sumir lesa þar til þeir eru þrjátiu ára,
til þess að geta þá fengið góða eða slæma
einkuun, aðrir hafa einmitt þá gleymt öllu
því, er þeir lærðu í æsku.
Sumir byrja að vinna, þagair þeiir eru 10
ára, flestir þó þegar þeir eru 14 ára, aðrir
byrja eiginlega ekki á neinni vinnu áður en
þeir deyja, og hafa því til einskis fæðst.
Þetta nær til karfmanna, en það nær þó
aðallega tiil kvenna. Á engu sviði er stétta-
mismunurinn eins mikill eins og milli al-
þýðukvenna og yfirstéttarkvenna. Þó vinnu-
aðferðir séu mjög misjafnar miilli kaillmanna,
þá vinna þó flestir þei|r,ra eittlwrtð, sem
kailað er vinna. En svo er það ekki nteð
kvenfólk yfirstéttarinnar. Flestar liifa þær ein-
göngu á annara hjálp fxá þvi þær fæðast,
182008