1. maí - Reykjavík - 01.05.1934, Side 3

fimmtíu punda byrði, og fór venjulega fjór-
tán langar ferðir á dag,
Þessi skýrsla nær ekki langt aftur í tím-
ann, en hún er eitt af þeira mörgu vitn-
um, sem hægt er að leiða til þess að sanna
það sem var og að hið batnandi ástand
vinnandi stétta er þeirra eigin verk,. og
ef þær glæpast til að láta ræna sig nokkr-
um réttindum, þá er myrkur og þjáning
miðaldanna skollið yfir, fyr en nokkurn
varir.
1. maí er hátiðisdagur verkalýðsins um
allan heim. Á þeim degi minnist verka-
lýðurinn hins liðna og horfir til hins nýja.
Pram undan eru tveir vegir, vegur sósía-
lismans og vegur fasismans, vegur blessun-
Hvev ber ábyvgðina?
Ósannindi kommúnista um jafn-
aðarmenn Austurríkis verða bezt
hrakin með eftirfarandi harma-
sögu.
— Hin stórkostlega saga jafnaðarmanna-
f'oring jans K o I o m á n W a 11 i s ch, sem
nýlega var tekinn af lífi í Austurríki. —
Éftir Naomi Mitchison.
Ég- hefi verið á helgum stað, troðið á
vígðri mold. Ég hefi verið á stað, sem er
helgur í augum þúsunda nú þegar, og
verður helgur í augum miljóna manna í
framtíðinni.
Ég hefi staðið meðal vina og félaga við
gröf Ivolománs Wallisch, í hlýju og björtu
marzveðri í litla kirkj ugarðinum í Leoben,
með snævikrýnd fjöllin að baki, og iðu-
flauminn í jakafullri ánni, sem framhjá
rennur, í eyrum mínum.
Ég ætla að segja ykkur söguna af
Kolomán Wallisch, eins og hún er sögð í
Leoben, Bruck og Grag; á þá leið, sem
ar og vegur bölvunar. Nokkrir flokkanna
sem leika þar á milli eru sí og æ að benda
á spillingu þingræðisins og allt hið illa
sem því fylgi.
Sannleikurinn er nú sá, að þing þjóð-
anna sem ennþá halda við lýðræðið, er
hinn rétti spegill, sem hver þjóð getur
skoðað sig í. Svona erum við, og eg sé
enga skynsamlega ástæðu sem mælir með
þvi, að fela sitt rétta andlit.
Á þessum degi, 1. maí, á eg enga ósk
betri en þá til handa verkalýðnum í þessu
landi, en að hann megi standa sem ein
órjúfanleg fylking um hagsmunamál sín.
Verði svo, er sól framundan en myrkur að
baki. Gudm. Pétursson.
henni er hvíslað munn frá munni um allt
hið socialistiska Austurríki.
Sunnudaginn, sem Wallisch var svikinn,
og náðist uppi í fjöllunum eftir harðan
leik, bárust fréttirnar til námamanna,,
bænda og verkamanna, að foringinn, er
þeim hafði þótt svo vænt um, og sem
gengið hafði fram fyrir skjöldu þeirra
bæði í blíðu og stríðu, væri á leiðinni til
dauða síns.
Hann var fluttur til Leoben, fjötraður í
reipum, með 60 lögreglumanna vörð í
líring um sig. Paula kona hans var með
honum.
Klukkan tvö daginn eftir byrjaði réttar-
lialdið.
I miðju fangelsinu er opinn garður, og
strax á mánudagsmorgun, áður en réttar-
haldið byrjaði, var farið að leita tilboða
í gálgabyggingu, en það vildi ekkert fé-
lag í Leoben bjóða í verkið, svo fangarnir
voru látnir vinna að gálgasmíðinni.
Þann sama dag kom böðullinn Spitzer,
ásamt tveimur aðstoðarmönnum sínum,
8