Heimilisblaðið - 04.08.1894, Page 7
HElMlLISBliAÖIÖ.
63
fyrir þess konar hugvitssmíðar. Þyrftum vjer þeirra þó
við engu siður en aðrir, og framar þó miklu að því leyti
til, sem oss er flestum menntuðum þjóðum fremur fram-
fara vant.
ÞrAtt fyrir þetta uppörvunarleysi af hálfu löggjafar
og landsstjórnar hefir þó við borið endrum og sinnum,
að hjerlendir menn hafa gert mikilsverðar og nytsamleg-
ar umbætur á vinnutólum. Eru »hinir skozku ljáir«, sem
svo eru nefndir, þeirra langmerkilegust. Hafa þeir unn-
ið íslenzkum bændum ómetanlega hagsmuni. Þeir eru,
eins og kunnugt er, að þakka hinum góðfræga, mikla
nytsemdarmanni, Torfa skólastjóra Bjarnasyni í Ólafsdal;
en fyrir lagaleysi hjer og óhappatilvik hefir allur gróði af
sölu þeirra lent í höndum útlendra auðmanna.
En ekki er nóg með það, að lög vor styðja ekki liót
æskilegar og mikilsverðar vinnutólaumbætur, lieldur gera
strjálar og örðugar samgöngur og innanlandsverzlunar-
kreppa það að verkum, að þó að upp komi einhver þess-
kyns nýjung á einhverjum stað, þá líða stundum mörg
ár áður en hún berst í önnur hjeruð, jafnvel næstu sýsl-
ur, hvað þá heldur um land allt. Deyfð og framtaks-
leysi mun og valda þar nokkru um. Mun mega nefna
eigi allfá dæmi þessu til Sönnunar, ef vel er leitað.
Ritstjóri þessa blaðs rak sig á eitt í sumar á ferð
vestur í Dölum. Þar hafði trjesmiður einn, þjóðhagi og
hugvitsmaður, Guttormur Jónsson (prófasts Guttormsson-
ar) frá Hjarðarholti, gert fyrir 1—2 árum þá urnbót á
hverfisteinsumbúnaði, að ekki þarf nema 1 mann til að
leggja á, hvaða eggjárn sem er, smátt eða stórt, og að
það er meira að segja mjög liægt verk. Hverfisteininum
er snúið með tveimur sveifum, sinni hvoru inegin, og með
fótunum, — maðuriun stígur sína tótafjölina með hvorum
fseti, eins og rokk, en situr á pallfjöl yfir öðrum enda
hverfisteinsstokksins. Fótafjöl til að snúa hverfisteini
mun að vísu hafa þekkzt áður á stöku stað, en ekki
uema ein, öðru megin, sem er miklu ófullkomnara, bæði