Kirkjublað - 15.01.1934, Page 3

KIRKJ' UBLAÐ
15
Og ég fyrir mitt leyti efa ekki að útbreytt kirkjublað og
kirkjuþingshugmynd Gísla Sveinssonar sýslumanns mættu
hér miklu um þoka.
II
Ég ætla nú að snúa mér að þvi, að reyna að berja
niður þá meinloku, hjá hveijum sem hún er, að áhrif kirkj-
unnar hafi verið og séu aðeins á vissum sviðum þjóðlífs-
ins. Og gegnir auðvitað sama máli um ályktunina, sem af
þessu er dregin, að með þvi að leggja niður kirkjuna,
sem sýnilega og lögverndaða stofnun, sé svo að segja sam-
stundis hægt að taka fyrir áhrif hennar, að sínu leyti eins
og þegar vél er stöðvuð.
Þetta er sannast að segja tóm vitleysa, hver sem
kann að segja hana.
Vér, sem nú lifum í landinu, allir sem einn, getum
ekki fremur talað um kirkjuna eins og einhverja óviðkom-
andi stofnun, en blómið fengi sagt það-um jarðveginn,
sem það sprettur upp af, að hann komi því eiginlega ekk-
ert við. Og þótt gert væti ráð fvrir þeim möguleika, að
kirkjan væri afnumin að lögum og engir játuðu lengur
kristna trú, myndi þjóðfélagið um ófyrirsjáanlega langan
tima — já alveg til endaloka, bera merki um áhrif kirkj-
unnar, enn frekar en eyðitúnið um áhrif ræktunarinnar.
Vér skulum átta oss á þessum sannleika.
Vér íslendingar höfum búið að kristninni'svo að segja
jafnlengi og þjóð vor hefir verið til, flestar stórþjóðirnar í
nágrenni voru miklu lengur, einstaka vestrænar þjóðir allt
að helmingi lengur. Allan þennan tíma höfum vér Evrópu-
menn nálega ekki haft af öðrum trúarbrögðum að segja
né annari menning en þeirri, sem að mestu leyti er hreinn
ávöxtur kristinnar trúar, því ég verð að taka það skýrt
fram, að þeir, sem ætla sér að aðskilja trú og menning, hugsa
sér jafn óframkvæmanlegt verk og að skilja stofn og grein-
ar. Siðir og menning eru æfinlega sýnilegir og óhjákvæmi-
legir ávextir trúarbragðanna.
Þar sem vér höfum búið svo lengi að kristninni bæði