Verði ljós - 01.06.1899, Side 5
85
fulls losað sig við það, eða skilið, að kirkjau gæti án þess verið; þess
vegna íor svo, að þegar þeir voru orðnir viðskila við hinn rómverska
páfa, þá myuduðu þeir sér pappírs-páfa eða ritningar-páfa; en auðvitað
mátti hann ekki vera skeikulli en hinn hafði verið, og þess vegua
gripu þeir til liinnar gömlu, gyðiuglegu innhlásturskenniugar.
En nú er ekki lengur þörf á neiuum páfadómi í kirkjunni, livorki
óskeikulum rómverskum páfa né ritningarpáfa, því að kirkja vor hefir
öðlast fullau skilning á því, að Jesús Kristur, stofnaudi hennar og ó-
sýuilega höfuð, er það algildi, sem dugir að eilífu, að hann einn er
gæddur þeim óskeikulleika, sem vörður hius guðdómlega sannleika
lilýtur að hafa til að bera, en frá honum aftur, sem er „kjarui og
stjarna11 hinnar helgu bóknr, öðlast hún það algildi í öllum sáluhjálpar-
efuuin, sem vór kristnir menn eignum henni. Yér skulum því ekki
gera úr ritniuguuui aunað eu það, sem hún er og sjálf vill vera. Haíi
drottinn gefið oss liana i þeirri inynd og með því suiði, sem vér nú
eigum hana, hefir haun einnig vissulega ætlast til þess, að hún skyldi
viuna verk sitt í heiminum eins og hún er, og vér getum óhræddir treyst
þvi, að hún muui ekki siður vinua verk sitt í heiminum hér eftir en
hiugað til, enda þótt vér hættum að skreyta liaua láusfjöðrum, liættum
að eigna henni eiginlegleika, sem ekki tilheyra heuni. Hitt verður
aldrei annað en vituisburður um vautraust og — mér liggur við að
segja —- virðingarleysi fyrir „bók bókanna“, þessari hinni dýrmætustu
gjöf, sem drottinn hefir gefið kirkju siuui „til lærdóms, til áminniugar,
til viðreisuar, til uppeldis í réttlæti". —
En sé það skylda vor við ritninguua sjálfa, að vér gjörum ekki úr
henni annað en það, sem hún er og sjálf vill vera, þá er það ekki síður
skylda vor við kristindóminu, liiua kristilegu lifsskoðun, sem
vér viðurkenuum sem sannleikann til sáluhjálpar, að vér í þessu tilliti
sem öðru beygjuni oss fyrir saunleikauum. Vér gerum kristindóininum
alls engau greiða með því að fælast ljósið, vera hræddir við saunleikanu,
enda þótt vór verðum i eiuhverju að breyta skoðuuum vorum vegna hius
nýja, sem saunleikurinn kann að leiða í ljós. Kristindómurinn hefir
góða sögulega samvizku, hanu er í engu tilliti ljósfælinn. Houum stend-
ur euginn stuggur af söunum vísindum eða sannleiksleit mannlegs auda,
þar sem saunleikaus er leitað eiugöngu vegna saunleikans sjálfs, því að
sem hiuu alfullkomni saunleikur er haun þess jafnan fullviss, að manu-
legar rannsóknir muni aldrei fá í ljós leitt neinn þann saunleilsa, er ekki
geti til fulls samrimst honum. Þess vegna horfir kristindómurinn lika
rólegur og áhyggjulaus á allar vísindalegar rannsóknir og þá einnig á
þær, ersnerta eðliog uppruna ritningarinnar. Ættum vér þá ekki að gera liið
sama? Jú, vissulega! En með því að fyllast æðru og kvíða, hvenær sem vór
sjáum einhver af hinum gömlu virkjum hryuja í rústir fyrir ranusóknum
vísiudanna, þá sýnum vór að eins með því vantraust á þessari lífsskoðuu,