Verði ljós - 01.04.1901, Side 4
52
þrótfc og hamingju. Og ekki tekur betra við, ef ekki er til neinn per-
sónulegur guð, eða einungis þessi draumaguð algyðistrúarinnar. Ég fæ
ekki betur séð, en að takmark lifsins hlyti að verða það, að gjöra sem
allra fyrst enda á þvi, því að það vantar þá það, sem veitt getur til-
verunni gildi. Ég er ekki í neinum vafa um, að þeir menn eru til,
sem ímynda sér, að þeir geti þannig lifað hamingjusömu lífi. Sérstak-
lega mun þá vera að finna meðal æskulýðsins, sem með eldmóði fleygir
sér yfir sórhvert það viðfangsefni, er fyrir honum verður, og tileinkar
sér með hjartans ánægju sigurvinningar mannkynsins, en svo fer um
síðir fyrir allflestum sannkærum mönnum, að vonbrigðin koma fyr eða
síðar yfir þá eða systir þeirra: uppgjöfin.
Þeir menn eru reyndar til, sem ætla, að hægt sé að komast í lífs-
samfólag við hinn persónulega guð án kristindóinsins, Og vafalausteru
þeir margir, sem hafa reynt það í fullri alvöru. Eu gleymum því eigi,
að guð er heilagur og hreiun. Gleymum því eigi, að óhreinar hugsanir,
hverju nafni sem nefnast, hvaða eðlis sem eru og á hvaða stigi sem er,
ríða í bága við eðli hans, sem er heilagt og hreint. Sé persónulegur
guð til, þá heimtar hann af oss, að vér sóum hreinir, svo sannarlega
sem heilagleiki hans sættir sig ekki við hinn minsta blett eða lýti.
Eyrir því eru það sönn orð í bréfinu til hinna Hebresku, þar sem sagt
er: „Skelfilegfc er að falla í hendur hins lifanda guðs11. Þess vegna
virðist kristnum manni það svo eðlilegt og auðskilið, að eigi hann að
komast í hið rétta samfélag við guð, og geta komið hreinn og lýtalaus
fram fyrir hásæti hans, þá geti þetta því að eins orðið, að hið undur-
samlega eigi sér stað, að annar, sem sjálfur er heilagur og saklaus,
taki á sig syndabyrði vora; og það er frelsarinn, hann sem sagði:
„Enginn kemur til föðursins nema fyrir mig“.
En þá segja meun aftur : Kristindómurinn getur ekki verið sann-
leikur, með því að hann gerir út af við gleðina. Væri þessi ákæra á
rökum bygð, þá væru dagar kristindómsins taldir. Menn segja, að
kristinn maður hljóti að verða áhugalaus um þetta líf, að ef til vill sé
það að eins umhugsunin um annað lif og þráin eftir þvi — eða hræðsl-
an við það — er knýi manninn til að beygja knó fyrir guði, en að öll
tiivera kristins manns sé frásneydd allri gleði. Þetta er stakasti mis-
skiluingur. Miklu fremur verð ég að halda fram hinu gagnstæða: Það
eru andstæðingar kristindómsins, sem líta augum svartsýninnar á hina
jarðnesku tilveru; það eru einmitt þeir, sem ekki geta fundið gleðina
hér. Ég minnist þess berlega úr mínu eigin lifi, hvernig tilhugsunin
til þess fékk á míg, að ef til vill kynni þó, þegar öllu væri á botninn
hvolffc, einhver guð að vera til, er bæði væri upphaf og markmið til-
verunnar, guð, sem ég ef til vill gæti komist í samfélag við, — hvernig
alsendis ný og áður óþekt tilfinning verulegrar lífsgleði streymdi um
mig allan við þessa tilhugsun. Á einu vetfangi víkkaði þessi hugsun