Templar - 17.10.1906, Side 1

TEMPLAR.
XIX. ár.
Reykjavík, 1Y. Okt. 1906.
17. blað.
Japanskir hermenn.
Upplýsingar frá hermálaráðherra
Japana.
Maður nefnist Hiippe. Hann á heima
í Prag og er þar prófessor. Svo virð-
ist, sem hann hafi sérstaká ánægju af
því, að tala og starfa ihóti bindindis-
málinu. Þannig var það, að hann, al-
staðar skýrði frá því, að í stríðinu milli
Japans og Rússlands liefðu japönsku
hermennirnir drukkið engu minna en
hermenn Rússa, og að þeir liel'ðu fengið
mikinn skerf áfengis.
Bindindismenn tóku eigi ummæli
Huppe fyrir góða og gilda vöru, en þeir
vildu vita vissu sína í þessu efni, en
eigi blaðra um það þekkingarlaust.
Svisslendingar standa framarlega í
bindindisbaráttunni, þar er sameiginleg
skrifstofa fyrir öll bindindisfélög er starfa
þar. Hún ritar um bindindismálið og
útvegar upplýsingar um ýms eíni. Skrif-
slofa þessi sneri sér lil sendiherra Svissa
í Tokio í Japan; það var eina óbrigð-
ula ráðið til þess að fá fulla vissu sína.
Sendiherrann sendi svar sill og það
er mikilsvarðandi skjal i baráttunni móti
áfenginu. Það er bréf frá hermálaráð-
herra Japana.og bréf þetta sýnir.að reynsla
Japana í stríði þessu, liefir nákvæmlega
komið heim við reynslu þá er íimleika-
menn, íþróttamenn, göngumenn, sund-
menn o. s. frv. í Evrópu hafa gjört, og
starfsemi vísindanna liefir staðfest. Og
þar sést enn fremur hvílíka umliyggju
liermálastjórnin hefir sýnt, til þess að
útvega liermönnum holt drykkjarvatn
og le. Og enn fremur sést þar ljóslega
hve ummæli Hiippe eru gripin úr lausu
lofti.
1. spurning: Hvaða ákvarðanir ríkja
fyrir drykkjarföngum japanska iier-
mannsins a) í striði, b) á friðartímum?
Svar: í síðustu herför var liðsmönn-
um stöðugt bannað að drekka ósoðið
vatn. Stór herketill til að sjóða í vatn
var ætíð fluttur með sér og eitthvert fyrsta
verkið, sem var gjört á hverjum slað,
var að sjóða vatn. Ef það af einliverj-
um ástæðum var ómögulegt, var vatnið
hreinsað með ösku og viðarkolum.
2. spurning: Fengu hermennirnir á-
fenga drykki meðan stóð á stríðinu, og
hve opt fengu þeir þá og hvaða tegund-
ir voru það?
Svar: Meðan að stóð á stríðinu, féngu
hermennirnir þrisvar sinnum á máriuði
einn »go« (—0,18 li-ter) af »sakc« en
það var einungis á hvíldarstöðum, al-
drei meðan ferð eður ganga var eða
rétt áður en ganga átli til skothakka.
(Sake er húið til í Japan. Það er bú-
ið til úr hrísgrjónum og er ljósgult að
lil og lyktarsterkt. Það er um lö°/o af
áfengi í því og það er drukkið heitt).
,'i. spurning: Ilverjar eru þær álykt-
anir, sem liægl er að draga af stríði
þessu, með lillili til áhrifa áfengra
drykkja?
Svar: Eins og áður er sagt, var sake
úthýtt aðeins þegar hermennirnir voru
að hvíla sig, og var það gert til þess,
að gera liina þreyttu hermenn örari og
glaðari. Enn skamtur sá, er var út-
býtt, var svo lítill, að ómögulegt var að
hann gæti valdið ölvun. Skaðlegra á-
hrifa, er voru af sake-nautn, var eigi
veitt athygli.
Tei var líka úthlulað meðal hérmann-
anna, og var það venjulega iiið svo-
nefnda tiglate þ. e. a. s. liart te, sem er
þrýst saman i tígulmyndaðar kökur.
Vanalegast er það, að te þelta er drukk-
ið sykurlaust í Japan.
5. spurning: Hvernig er, alment, af-
staða hermannanna í Japan, í slríði eða
á friðartímum, gegn áfengum drykkjum.
Svar: Japönum ilestum, þykir sake
góður drykkur, þó hlýða þeir, án þess
að mögla, hinum stranga aga í herþjón-
ustunni. Meðan á herini stendur, er
mjög sjaldgæft, að sjá menn ölvaða, og
þess er iiegnt.
Á friðartímum fá hermennirnir ekk-
ert ál’engi, en það er leyfilegt l'yrir þá,
að lcaupa það, er þeir óska i búðunum,
eða fyrir utan herbúðirnar. Þeir, er fá
peningana heimanað frá sér, eiga hægra
með að gera það en ílestir hermennirnir
er lifa á mála sínum, því hann er að-
cins 30 j'en (= (30 aurar) fyrir hverja
10 daga.
1 stríði er hann helmingi liærri.
Meðan striðið slóð yfir, var ætíð
hægt að aíla sér sake fyrir peninga, því
meðal lierbúðanna voru ætíð veitinga
og matsalar. Þó var mjög sjaldgæft að
sjá menn ölvaða. Oll var sake keypt,
cn ahnent í smáum skömtum og vana-
lega áður en hermennirnir áttu að skilja
hverjir við aðra, og leggja á slað lil or-
ustu. Þó var það, að menn gátu orðið
ölvaðir af sake því, er var útbýtt, en
það kom af því, að þeir hermenn er
voru bindindismenn gáfu cða skiftu á
hluti sínum í staðinn fyrir vindlinga.
Sake er nolað gegn kulda, og dálitla
stund hitnar manni af því, en seinna
verða menn þeim mun meir varir kuld-
ans. Sé þess neytt á meðan á göngu
stendur, verða menn ofurlitið augnablik
fjörugri, en það gerir menn aftur eftir
skamma stund bæði slitlulega og
þreytta..
Þetta er ástæðau til þess, að sake var
aðeins útbýtt þrisvar á mánuði, og að-
eios meðan stóð á hvíld.
Þetla er svar hermálaráðherrans til
sendiherra Svissa.
Það er ljóst, og það staðfestir að
fullu og öllu, það sem vísindin og reynsl-
an hér í Evrópu liefir sýnt og sannað,
um eins mikla hófnautn áfengis og hér
er skýrt frá að hafi átt sér slað í her
Japana.
(Aö mestu lauslega úr oAgitatoren).
Hver hefir rétt?
Eftirfarandi grein, sem er þýdd úr
Dansk Good- Templar, er talsvert at-
hugunarverð og ihugunarverð fyrir
templara hér á landi og hefir oss því
fundist rétl að flylja hana lesendum
vorum.
Aður en vér byrjum á henni, vilj-
um vér minna á, að árið 1892 klofn-
aði I.O.G.T. í Danmörku vegna malt-
drykkjamálsins. Minni hlutinn, er hélt
áfram starfmu undir fána I.O.G.T., vildi
enga maltdrykki hafa, en hinir mynd-
uðu nýa reglu, N.I.O.G.T., sem er fjöl-
ment félag i Danmörku og grein af
því er á Færeyum.
Hér hefst greinin.
»Það voru ekki margir landar vorir
er gálu skilið skoðun vora, þegar skiln-
aðurinn varð í Kolding árið 1892.
Það var ypt að oss öxlum og hros-
að ofurlítið.
Nú vikur þessu öðru vísi við, og
meira og meira ryður skoðun okkar
sér lil rúms, þvi það eigi að heimta
af bindindismönnunum, ekkert minna.
Og þetta er bæði meðal bindindis-
manna, og hinna, sem eigi eru bind-
indismenn.
Ofl höfum vér hér í blaðinu, skýrt
frá réttmæti skoðunar vorrar, einkum
og sérstaklega frá þvi sjónarmiði, að
fyrsta krafan, sem eigi að vera gegn
öllum bindindismönnum, sé sú, að
þeir ekki á nokkurn hátt stuðli að því
að viðhalda drykkjusiðunum, því með
þvi styrkja þeir fjárhagslega mótstöðu-
menn vora — ölgerðarhúsin.
A siðari árum höfum vér fengið
hjálparanda, og það mun koma í ljós,
hann er fær um að opna augun á
þeim, sem vilja sjá og gela séð.
Það eru visindin, læknarnir, sem nú
lala málstað vorum.
Þannig munum vér t. d. eftir þvi,
sem Dr. Golllieb Poulsen sagði þegar