Templar - 25.07.1912, Blaðsíða 3

TEMPLAR.
43
geðveikrahœla. Ef danslca þjóðin vildi
segja að ollu leyti skilið við drykkjuskap-
inn, mundi rikið verða m'örgum sinnum
ríkara, héldur en þó það fengi slcattana
af hinum áfengu drykkjarföngum. Þess
vegna er það mér gleðiefni, að við höfum
fengið lög, sem gefa mönnum rétt til að
kveða niður knœpurnar“.
Hér kveður óneitanlega við dálítið annan
tón en hjá sumum stjórnmálagörpunum
okkar hérna og íslenzku hagfræðingunum,
þessum peningamálaneíndar meiri hluta og
þeirra áhangendum. Þeir virðast ekki hafa
enn þá skilið þá meginreglu, sem er grund-
völlur allra þjóðhagsmála, að velmegun ein-
staklingsins er skilyrði fyrir góðum efna-
hag landssjóðsins.
Christensen er, oss vitanlega, enginn
bindindismaður, og heflr aldrei verið það ;
en svo mikill stjórnmálamaður er hann og
sannur hagfræðingur, að hann lætur ekki til-
finningar einar ráða skoðunum sínum og
dómum, þegar um heill og framtíðarhags-
muni þjóðarinnar og rikissjóðsins er að ræða.
Brostnir hlekkir.
Str. Margrét Pálsdóttir, meðl. stúkunn-
ar „Yerðandi11 nr. 9 í Reykjavík, andaðist
að heimili sfnu, Bergstaðastræti 3, 6. þ.m.
67 ára. Hún var einn af elztu félögum
Reglunnar hór í Reykjavík ; hafði um mörg
ár gegnt ýmsum störfum, verið Gæzlumað-
ur í unglst. „Æskan" nr. 1 um nokkur ár.
Hún sótti mjög vei fundi og hafði mikinn
áhuga á störfum Reglunnar bæði inn á
við og út á við. Hún lætur eftir sig 4
börn : Magr.ús, stýrimannaskólakennari, Jór-
unn, gift kona hér í Rvík, Ágústa, verzl-
unarmær, og Kristín, kona Magnúsar Thor-
berg, símastjóra á ísafirði. Hún var jarð-
sett þriðjudaginu 15. þ. m.
Tölur, sem tala. Það er talið, að mað-
ur, sem er óvanur áfengi, geti drukkið
vökva, er hafi í sér 25 gr. áfengis, án þess
að verða drukkinn. Þetta er sama sem
63 gr. af brennivíni, 580 gr. af Öli, 333
gr. frakkneskt rauðvín. 25 gr. áfengis
framleiða 175 hitaeiningar (kalori), því hvert
gramm af hreinu áfengi heflr 7 hitaein-
ingar.
Hálf-flaska af öli kostar 25 aura. í því
eru 2 gr. af eggjahvítu, 20 gr. kolvetni og
14.3 gr. áfengi. Úr henni fáum við því
190.3 hitaeiningar, eða 7,6 hitaeiningar
fyrir 1 eyrir.
Einn lítri af nýmjólk kostar 20 aura og
hefir 35 gr. eggjahvítu, 35 gr. fitu og 50
gr. kolvetni, sem er til samans 673 hita-
einingar og fáum við því 33,65 hitaeining-
ar fyrir 1 eyrir.
Einn lítri undanrennu kostar 10 aura
og hefir 35 gr. eggjahvítu, 7 gr. fitu og
50 gr. kolvetni eða ails 414 hitaeiningar.
Yið fáum því 41,4 hitaeiningar fyrir 1 eyrir.
Kiuipeudur tilkynui luistndaskii'ti.
K.auptö, lesið og útbreiðiA
T e m p 1 a r.
Frá útlöndum.
Bann gegn absint-sölu í Frakklandi. —
Efri málstofa frakkneska þingsins sam-
þykti miðvikudaginn 19. f. m. bann gegn
absint-sölu í Frakklandi. Frumvarpið fer
nú til fulltrúadeildarinnar. Mun hún hafa
meira hugrekki til að ganga í berhögg við
absint-nautnina, en hún hafði er um fækk-
un knæpanna var að ræða? Vérefum það,
segir „Reformatorn“.
Frakkar gegn menningunni. — Þýzka tíma-
ritið „Hellauf" segir svo: Hve nauðsyn-
legt það er, að mótstaðan gegn áfenginu
gagnsýri smátt og smátt allar þjóðir, hefir
nú sýnt sig út af síðustu framkomu Frakka.
Áður hafa þeir misbeitt hinum miklu á-
hrifum sínum á peningamarkaðinum með
því að hindra staðfestingu finsku bannlag-
anna og þvinga Norðurlandaþjóðirnar til
hagsmuna fyrir vínframleiðendur sína. 28.
marz þ. á. skýrði þýzki ríkisritarinn frá
því í fjármálanefnd þýzka rikisþingsins, að
England og Þýzkaland hefðu verið búin að
koma sér saman um að banna alla brenni-
vínsverzlun í vissum hlutum Afríku, en
það hefði strandað á mótstöðu Frakka. Á
þessu sést, hve mikil áhrif áfengismenn-
irnir hafa í Frakklandi og hve þýðingar-
mikið það er að frakknesku bindindismenn-
irnir beiti betur áhrifum sínum í framtíð-
inni en hingað til
Stórstúka Svia hélt þing sitt 8. þ. m. í
Helsingborg. Á undan þinginu var hald-
inn stór útbreiðslufundur og aðstoðuðu þar
ekki færri en 18 eða 20 ræðumenn, þar
á meðal margir af aðalforvígismönnum
Reglunnar í Svíþjóð. Á milli ræðanna var
söngur, hljóðfærasláttur og ijóðalestur.
Bindindissunnudagur i Stokkhólmi. — Þeir
stinga upp á því, bindindismenn þar, að
einn ákveðinn sunnudag verði haldnar 50
bindindisræður þar í bænum í senn frá 50
ræðustólum, sem séu reistir víðsvegar um
bæinn og vænta menn mikils og góðs á-
rangurs af þeirri uppástungu, ef hún kemst
í framkvæmd.
Norska Stórþingið hefir bannað alla á-
fengissölu í sambandi við heræfingarnar
og hermannaskálana; var það samþykt með
57 atkv. gegn 55. Áfengissölumenn og
framleiðendur urðu alveg hamslausir út af
þessari ráðstöfun og hótuðu að gera aðför
að uppástungumanninum, br. Egede-Nissen,
stórþingismanni frá Finnmörk. — Sama of-
stækið þar og hjá andbanningunum okkar
hérna; það er margt likt með skyldum.
Fólögum Reglunnar í Sviþjóð fjölgaði um
9603 á ársfj. frá 1. nóv. 1911 til 31. jan.
1912. 1. febr. voru 150,310 fullorðnir fé-
lagar þar í landi og milli 70 og 80,000
unglingar eða um 230 þús. félagar alls.
Afengi á Spáni. Samkvæmt skýrslu frá
verzlunar- og atvinnumálaráðaneytinu í
Was'nington, hefir veist mjög erfitt að út-
vega amerísku whiskeyi markað á Spáni,
það sé nálega ógerlegt, og jafnveJ sé von-
laus verzlun á því til lyfjanotkunar, því
meiri hluti spánverskra lækna noti ekki á-
fengi til lækninga.
Miljónamæringurinn skoski mr. Andrew
Carnegie sagði nýiega í rektorsræðu sinni
yfir nemendum háskólans í Aberdeen:
„Yerið bindindismenn þangað til þið er-
uð orðnir miljónarar".
Heimsendir.
Saga eftir C. .4. W.
(Niðurl.).
Sunnudagurinn kom — skírnin var um garð
gengin. Hermína sómdi sér vel í hinni nýju
virðingarstöðu sinni, Það voru mjög margir
boðnir og um kveldið var dans stiginn. Ég
bauð jústitsráðsfrúnni auðvitað í dans, en er
hún afsakaði sig, sneri ég mér að systurdótt-
urinni, sem sat við hlið hennar og án þess að
spyrja hana um leyfi, þutum við inn í hring-
iðu dansendanna. Nú vorum við orðið út af
fyrir okkur; við dönsuðum svo stofan hring-
snerist, og þegar við hættum, fórum við inn
í hliðarherbergi og létum móðursysturina lengi
leita að okkur alveg árangurslaust.
Á mánudaginn vildi hún endilega fara heim,
en stórkaupmaðurinn mátti ekki heyra það
nefnt á nafn; það lá ekkert á. Jústitsráðsfrú-
in mátti ómögulega vera lengur en til þriðju-
dags, og þar sem ég þurfti nauðsynlega að
fara heim aftur þann dag, var það ákveðið,
að við skyldum fara heim þá.
A mánudagskveldið kom stórkaupmaðurinn
inn í stofuna til okkar og sagði: »Ég verð
að ráða ykkur frá að leggja af stað á morg-
un ; menn segja, að þá eigi heimurinn að far-
ast«.
»Hvaða bull er þetta«, sagði jústitsráðsfrúin.
»Það er ekkert bull! Menn segja það a)l-
staðar. Það hefir meira að segja komið í
blöðunum«.
»Þið verðið kyr á morgun«, sagði frú Berg.
»MseIgi! Heimurinn ferst svei mér ekki ;
hann stendur áreiðanlega«, sagði jústitsráðs-
frúin. »Heimfarartíminn er nú ákveðinn. Við
getum ekki verið lengur«.
Hinn ágæti, gestrisni maðnr flutti okkur aft-
ur til Lunds og kvöddum við hann þar með
mestu virktum.
Frúrnar höfðu komið sér fyrir í kvenna-
vagni, en ég fleygði mér kæruleysislega inn í
tóman karlmannavagn. Þegar til Málmeyjar
var komið, bauðst ég til að fylgja þeim, en
fékk allranáðarsamlegast afsvar. Ég fetaði
samt 1 fótspor þeirra, komst út á skip og var
afsíðis, til þess að ekki bæri á því að ég væri
um of nærgöngull. Skipsklukkan hringdi í
fyrsta, annað og þriðja sinn og eimpípan blés.
Augu mín leituðu Hermfnu. Hún sat und-
ir sólseglinu og jústitsráðsfrúin við hlið henn-
ar. Sorgbitinn rölti ég aftur á bak og áfram
um þilfarið. Út við sjóndeildarhringinn þutu
svört ský upp á himininn; hann herti á vind-
inum; eftir skamma stund var rokið orðið svo
að hvein í reiðanum. Nokkrir stórir regn-
dropar komu niður á þilfarið; þeir urðu brátt
fleiri og fleiri. Öldurnar gengu inn á þilfarið ;
leiftrin blossuðu og þrumurnar dundu. Far-
þegarnir hypjuðu sig niður undir þiljur. Ég sá
að jústitsráðsfrúin reyndi að standa upp með
hjálp ungfrúarinnar, en hún hneig aftur niður
á bekkinn. — Þá datt mér í hug að koma til
þeirra.— »Karl! móðursystir mín er svo veikU
sagði Hermína. »Æ, æ«, stundi jústitsráðs-
frúin.
Ég hélt hendi undir höfuð hennar og reyndi
að hjálpa henni eins vel og mér var mögu-