Templar - 25.07.1912, Blaðsíða 1
TEMPLAR.
XXV.
Reyjavík, 25 . júlí 1912.
II. blað.
Myndasafn „Templars‘k.
Br. Þorsteinn iónsson, Grund á Akranesi, er maöurinn, sem
»Templar« leyfir sér aö sýna lesendum sínum að pessu sinni.
Br. Þorsteinn Jónsson heíir um mörg ár verið með-
limur stúkunnar »Akurblómið« nr. 3 á Akranesi og mikið hefir
hann starfað par, bæði innan stúku og utan; hann hefir um
mörg ár verið Umboðsmaður Stór-Templars og einnig gegnt
ýmsum öðrum störfum í stúkunni. Hann mætti sem f'ulltrúi
stúkunnar á stórstúkupinginu á Akureyri 1907 og tók pá stór-
stúkustig. Hástúkustig tók hann í júní 1909 er hann mætti á
stórstúkupingi hér í Reykjavík.
Br. Rorsteinn er fjörmaður og skemtinn, glaðlyndur og góð-
viljaður, trjrggur vinur og styrktarmaðnr alls, sem gott er og
parft. Hver sú stefna, sem hann hefir léð fylgi sitt, á í hon-
um sterkan fylgismann og duglegan, ópreytandi hrautrj'ðjanda.
Hann er greindur vel og skáldmæltur, eru mörg góð kvæði til eftir hann. Heimili hans er
eitt hið snotrasta og ber vott um ráðdeild og Iramúrskarandi umgengni, enda er kona
hans viðurkend mesta dugnaðar og sómakona og tekur hún með lifandi áhuga pátt í öll-
um viðfangsefnum hans. Br. Porsteinn var um nokkur ár hreppsnefndaroddviti og gegndi
hann pví starfi með dugnaði og fyrirhyggju. Hann er fæddur 4. júní 1857.
Þorsteinn Jónsson.
Stefnuskrá Good-Templara.
I. Algerð afneitun allra áfengisvökva til drykkjar.
II.Ekkert leyfi í neinni mynd, hversu sem á
stendur, til að selja áfengisvökva tildrykkjar.
III. Skýlaust forboð gegn tilbúningi, innflutningi
og sölu áfengisvökva til drykkjar; forboð
samkvæmt vilja þióðarinnar framkomnum í
réttu lagaformi, að viðlögðum þeim refsing-
um, sem svo óheyrilegur glæpur verðskuldar.
IV. Sköpun heilsusamlegs almenningsálits á máli
þessu, með ötulli útbreiðslu sannleikans á
alla þá vegu, sem mentun og mannást eru
kunnii.
V. Kosinng góðra og ráðvandra manna til að
framfylgja lögunum.
VI. Staðfastar tilraunir til að írelsa einstaklinga
og bygðarfélög frá þessari voðalegu bölvun,
þrátt fyrir allskonar mótspyrnur og örðug-
leika, þar til vér höfum borið sigur úr být-
um um allan heim.
Ný atkvæðagreiðsla
um bannlögin.
Lcir, Guðjón Guðlaugsson, þm. Stranda-
manna, Pórarinn Jónsson, 2. þm. Húnv.
og Stefán Stefánsson, 4. kgk. þm. hafa
borið upp í efri deild alþingis eftirfar-
andi tillögu til þingsályktunar:
»Alþingi ályktar að skora á stjórnar-
ráðið, að láta fara fram leynilega at-
kvæðagreiðslu allra Alþingiskjósenda
á landinu um það, hvorl nema skuli úr
gildi lög nr. 44, 30. júlí 1909, um að-
ilutningsbann á áfengi. Atkvæðagreiðsla
þessi fari fram i sveitum á næstu haust-
hreppskilaþingum, en í kaupstöðum 1.
vetrardag næstkomandi«.
Við atkvæðagreiðslu um bannlögin er
í sjálfu sér ekkert að athuga, ef hún er
framkvæmd þegar eitthvert vil er í því.
T*að er ekkert vit í því að fara fram
á atkvæðagreiðslu fyrri en bannlögin
hafa fengið ákveðna reynslu, ekki fyrri
en þau hafa staðið um nokkurra ára bil.
Það er móðgun við kjósendur að spyrja
þá um afnám Iaga, sem ekki er fengin
reynsla fyrir, einkum þegar þeir liafa
krafist þess með atkvæðagreiðslu að fá
slik lög.
Þetta er tilraun til að brennimerkja
þjóðina í augum erlendra þjóða ; henni sé
í engu að trúa; hún samþykki eitt í dag
og rífi það svo niður á morgun.
Vér trúum því ekki, að andbanning-
arnir, sem halda því fram, að lögin felli
sig sjálf, þegar þau eru komin til fullra
framkvæmda, og þá muni þjóðin ein-
róma lieimta þau afnumin, skuli ekki
vilja l)íða eftir svo góðu tækifæri.
Eigi að síður virðist skína í gegnum
þesáa tillögu hræðsla um að lögin muni
reynast vel og þjóðin muni ekki fást til
að afnema þau, þegar hún er farin að
sjá hinar lieilladrjúgu alleiðingar þeirra.
Það var viðurkent á síðasta þingi, að
konurnar ættu að fá kosningarrétt. En
þeir herrar, tillögumenn, hafa ekki álitið
neitt réttlæti í því fólgið að laka tillit
til þess. Það virðist sjálfsagt, að þær
ættu ekki siður að hafa úrskurðarvald
um þelta mál en karlmennirnir, því ekki
verða þær síður varar við afleiðingar á-
fengisófagnaðarins en þeir.
Er vonandi að konurnar lieimti að
þær verði teknar til greiua í þessari lil-
lögu.
Að öðru leyti er það áreiðanlegt, að
þettað er ekki leiðin lil þess að binda
enda á baráttuna andbanningunum í hag.
L.ög'gæzlan og bannið.
Andbanningarnir hafa haldið því fram,
áður en bannlögin gengu í gildi og einnig
síðan, að þau yrðu brotin og liafa þeir
fundið þeim það meðal annars til foráltu.
Það má segja, að lílið mark sé á þvi
að taka, hvernig lögin hafi reynst þann
stutta tíma, sem þau hafa verið í gildi
undir þeim takmörkuðu kringumstæðum
sem nú eru þau, þegar sala áfengis og
ílulningur í landinu er leyft.
Að sjálfsögðu liggur næst sú spurning:
Hvernig eru lögin framkvæmd af liálfu
lögreglunnar?
Áður en maður víkur að því alriði,
ber að athuga, hvernig framkoma lands-
stjórnarinnar hafi verið þegar í byrjun
gagnvart framkvæmd laganna.
Það er kunnugt, að landsstjórnin liefir
gert ýmsar undanþágur frá lögunum.
Ein þeirra heíir verið gerð að umtals-
eíni í blöðunum og er það álil sumra
manna, að þar liafi verið farið feti fram-
ar en lögin lieimila. Það er um vín-
birgðirnar, sem Frökkum liafi verið leyft
að geyma hér á höfninni lianda fiski-
skipum sinum. Gerði .lón Ólafsson veð-
ur út af þessu í blaðinu »Reykjavík« og
taldi það brot á lögunum.
Ráðherrann sendi öllum sýslumönn-
um á landinu bréf um bannlögin, dags.
2. des. f. á. (birt í B-deild stjórnartíð-
indanna 1911, 30. desbr.). Þar segir svo:
»Þar sem svo er í 5. gr. ákveðið meðal
annars, að skipstjóri megi ekki »veita«
öðruin en skipverjum áfengi, þá má ekki
skilja þetta svo, að skipstjóri inegi ekki
hafa gesti í boði, og veita þeim jafn-
framt áfengi, meðan að hver sem vill
getur fengið áfengi í landi«.
Margir líta svo á, að þetla sé beint
brot á hinni tilvitnuðu 5. grein laganna
og að stjórnin liafi enga heimild haft til
þess að gera þessa undanþágu, sem að
öðru leyti virðist gersamlega tilefnislaus
og þarllaus.
Þá eru lögreglusljórarnir.
Eins og öllum landslýð er vitanlegt,
eru allir lögreglustjórar landsins, að
nokkrum heiðarlegum undantekningum,
andstæðir bannlögunum. Sumir láta þau
afskiftalaus, þegar bezt lætur, en aðrir
gera alt, sem þeim er unt, til þess að
fá þau afnumin. Það er ekki að búast
við því að þeim hinum sömu leiki sér-
staklega hugur á því að halda lögunum
í heiðri og vernda þau, enda vitum vér
það með vissu, að þar sem svo er á-
statt, er ekkert hugsað um að líta eftir
skipum og innsigla áfengisbirgðir, er þau
kynnu að hafa meðferðis. Að þessu
sinni ætlum vér ekki að nefna nein nöfn,
en álítum sjálfsagt, að þeir lögreglustjór-
ar, sem verða þess varir, að ekkert liefir
verið athugað á þeim liöfnum, sem skip-
in hafa komið við á áður en þau koinu
til þeirra, að þeir lilkynni það stjórnar-
ráðinu, svo hlutaðeigandi embættismenn
fái aðvörun.
Aftur á móti vitum vér, að laganna er
vel gætt í Reykjavík og hefir lögreglu-
stjórinn þar ágætan mann fyrir sína
hönd til þess, og ber að geta þess að