Nýja Ísland - 01.11.1904, Side 9

47
og mótorbáta, þá getum vér þó aldrei feng-
ið hana spenvolga ofan úr sveitinni, og er
það mikill skaði fyrir hina skilvísu bæj-
arbúa.
Það getur vel verið það sé vitleysa, sem
mér hefir dottið í hug, en víst er þó það,
að mér heflr oft flogið í hug ýmislegt vit-
lausara. Þessi nýja vitleysa er það: Að
nú ættu hugvitsmennirnir okkar að ieggja
heila sinn duglega í bleyti, og flnna svo
upp einhverja nýjá dælu, sem hægt væri
að pósta með mjólkinni úr sveitunum hing-
að til vor bæjarbúanna. Það mundi verða
einhver sú þarfasta uppgötvun bæði fyrir
oss bæjarbúa og sveitamennina sjálfa þang-
að til skilvindurnar þeirra verða svo full-
komnar, að þær breyta mjólkinni allri í
rjóma, og strokkarnir svo útbúnir, að þeir
gerðu áfirnar að sméri. Þessi dæla yrði
gagnlegri fyrir oss íslendinga en allar aðr-
ar dælur og vélar. Vér þyrftum að geta
íengið hana sem fyrst.
Þarfir menn.
ii.
Saint Simon.
(Framh.). Um þessar mundir hefir einn
vina hans Jýst honum. Hann var fallegur
maður, glaðlegur og vingjarnlegur, með
hátt nef og greindarleg, fjöileg augu. Hann
bjó með mikilli risnu og var mjög óspar
á fé; en tímanum skifti hann í tvent,
annan helminginn helgaði hann kvenþjóð-
inni og hinum varði hann til gróðafyrir-
tækja. Hann fylgdi þeirri reglu, sem hann
siðar meir setti fram: í æsku ber að
staifa eins mikið og hægt er, kynnast eins
vel og kostur er á hinum rnjög svo óliku
kringumstæðum mannfélagsins, reyna alt,
bragða á öllu, til þess að lokum að draga
ályktun af tilraunum sínum og athugunum.
Hann vill ekki láta dæma verk sín eftir
sama mælikvarða og annara. Alt líf hans
er tilrauna-keðja. Hann leitar dygðanna
með því að rannsaka lestina.
Hann byrjar á nýjum gróðafyrirtækjum.
Bæjarstjórn Parísar lætur blýþakið af „Vor
Frue Kirke“ á uppboð og Saint Simon
kaupir, ef til vill til að flýta fyrir að ný
trúarbrögð komist á. En sem fyrverandi
aðalsstéttar-maður var haun fundinn grun-
samur og varpað ídyflissu1). í fangelsinu
sat hann ellefu mánuði og fékk þá gott
tóm til að hugsa grandgæfilega hin risa-
fengnu áform sín. Svo brennandi var
imyndunarafl hans, að hann sá fyrirburði.
Einu sinni opinberaðist honum ættfaðir
hans, Karl mikli, og sagði: „Son minn!
Þú verður eins mikill heimspekingur, eins
og ég var mikill stjórnvitringur og her-
maður“.
Þegar Saint Simon varð laus aftur, lifði
hann í velJystingum á hæsta stigi. Ilann
hætti fé sínu í ýmisleg fyrirtæki, en altaf
í því augnamiði að það yröi almenningi
til gagns. Hann safnaði um sig ungum
vísindamönnum í ýmsum greinum. Hann
leitaði upp fátæka gáfumenn og lijálpaði
þeirn til að halda áfram námi. Einu sinni
1) Þcgar ltobcspiorro róð lögura og lofum.