Sigurhetjan - 20.08.1912, Síða 3

SIGUR-HETJ AN
3
án þess að óregla kæmist á rað-
irnar.
Með hinni sömu reglu, sem Hjálp-
ræðisherinn kennir hermönnum sínum,
gekk hver fylking eftir aðra á sinn
ætlaða stað. Hinir fyrstu urðu þeir
síðustu, og sáu ekki annað en brodd-
fylkingar félaga sinna. Það leit út
fyrir að ókleift væri að
veita þessum stóra her
sæti, hvernig sem þeim
yrði þrengt saman, en
46 fylkingar af 51 tóku
sæti. Fylkingarnar, sem
í voru aðallega foringjar
höfuðstöðvanna, tóku
sæti á pallinum. Það
var augnablik, sem eigi
verður lýst, þegar kista
hershöfðingjans, borin
á öxlum foringjanna,
kom upp á pallinn, og
var látin síga niður í
gröfina í augsýn fjöld-
ans, en börn og barna-
börn hershöfðingjans
stóðu við hina opnu
gröf við hlið nýja hers-
höfðingjans, sem átti að
bera kappa hins fram-
liðna föður. Sumir
áhorfendanua höfðu ver-
ið við greftranir fursta
og konunga, og lifað
marga sögulega viðburði,
en enginn hafði séð
nokkuru sinni þvílíka
greftrun, (eða sannreynd-
an sjónleik) það var
samblönduð gleði sig-
urhróss og persónulegr-
ar sorgar.
Það var óútmáianleg
hollusta auðsýnd einum
manni, og fullkomin
viðurkenning auðmjúkr-
ar trúar á guð, það var
hylling frá þeim, er
fagnaði yfir unnum sigri, “
undir stjórn hins fram-
liðna hershöfðingja, en jafnhliða sleg-
in af sorg við hugsunina um aldrei
meir að sjá hinn tígulega vöxt manns-
ins, sem jók áhuga_þeirra, var þeirra
spámaður, höfðingi og vinur.
Hjálpræðisherssöngur hljómar út
fyrir kirkjugarðinn, með hinum glaða,
vonarfulla en þó
vanalega hernaðarblæ
sem einkennir flesta
söngva hersins.
Þegar söngurinn
hætti, gekk hershöfð-
inginn Bramwell
Booth fram að grind-
um pallsins. Hann
leit á fylkingarnar
og fjöldann, er stóð
á húsþökunum og
öðrum háttliggjandi
stöðum. Ræða nýja
hershöfðingjans yfir
dufti föður síns var
göfug í hreinskilni
og auðkend djúpri
hrygð. Mörgurn
sinnum varð hann
að hætta vegna geðs-
hræringarinnar og
oft talaði hann með
tárin streymandi nið-
ur kinnarnar, og
barðist við sorg sína.
Jafnvel hinar ósam-
ansettu setningar
vöktu ákafa t. d. þeg-
ar hann hrópaði:
Hann var mikill mað-
url Og þegar hann
alaði um kærleika
sinn til þessa manns,
sem ekki var hers-
höfðingi einungsis, en ýaðir hans, og
þegar hann sneri sér að kistunni og
rétti út höndina og sagði: Hér ligg-
ur sá maður sem elskaði yður og hér
við hans opnu gröf tala eg til yðar
um hinn mikla anda hans. Hann
útskýrði ástæðuna fyrir komu þeirra
að gröfinni í dag, Fjöldinn var kom-
inn til að greftra mann, er var faðir
þeirra, herinn var útsprunginn af
kærleika f þessu heita hjarta. Hann
var kominn til að greftra spámann
sinn. Það var guði velþóknanlegt að
leiða okkur frá hinu vonda fyrir hönd
þessa manns. Hann sá hluti, sem
við sáum ekki. Hann kom til að
greftra hershöfðingja sinn! Hann var
leiðtogi vor, hann var særður, en
hann gafst ekki upp. Hann hopaði
aldrei. Hann kom til að greftra vin
sinn, vin, hvers gleði smittaði aðra,
svo að fólk hans sagði þegar það
vænti komu hans: Hershöjðin^inn
kemur, við fáum dýrlegan tima! Hann
var uppspretta gleði þeirra og björtu
glaða lyndisfar, sem einkendi hinn
gamla mann, sem nú var burtu farinn.
Það var svo látlaust og einfalt, að
allir urðu hrifnir, jafnvel óafvitandi.
Hver foringinn af öðrum stóð upp
og gaf vitnisburð um hið stóra verk
hershöfðingja síns, prísaði það, og
endaði með einróma viðurkenningu
að ná sér. Meðan hann talaði, gekk
Miss Booth fram, reyndi að tala til
fólksfjöldans, en hún gat það ekki.
Aftur og aftur reyndi hún að tala,
en hún gat það ekki, að eins nokkr-
ar setningar að eins nokkur orð gat
hún fengið yfir varir sínar.
Þegar eg var á leiðinni yfir hafið,
Frá jarðarför hcrslíójðinqjans: Eftirmaður hershöjðinqjans talar til viðstaddra hermanna.
framtiðarvona, þvi alstaðar þar sem
hershöfðinginn kom fram sá hann
sól, þar sem aðrir sáu að eins bleik-
an mána eða ekkert. Hann var heims-
borgari, hann var enginn einsetumað-
ur, hann var úti á meðal fólks og
skildi það, hann elskaði þá fátæku, og
Nýi hershöjðinainnJBramiuell Booth.
vafði veslingana að hjarta sér, eins
og hann sjálfur liði með þeim hung-
ur þeirra, kulda og örvænting. Hann
elskaði sálir.
Vegna þess að hann opnaði hjarta
sitt fyrir alheiminum, hefir heimurinn
hneigt sig við gröf hans, sagði Bram-
well Booth. Ræðan var ekki form-
sett, heldur var hjartans virðing látin
í ljósi við hinar heilögu minningar
um þann mann, er lá liðinn við fæt-
ur sonar síns. Lág Hallelúja hróp,
ekki manna og kvenna, rauf þögnina
milli hinna ósamansettu setninga, já
stundum brosti fólkið þegar general
Bramwell Booth brosti sjálfur í gegn-
um tárin, við tilhugsunina um hið
persónulegrar undirgefni. Öft voru
þessar setningar endurteknar: hann
elskaði mig, hann var svo góður við
mig, hann var minn bezti vinur.
Yngsta dóttir hershöfðingjans, frú
Booth Hellberg átti að syngja sóló.
Hún stóð upp með bókina í hönd
sinni, en röddin titraði, og
hún grét að þeim ásjáandi.
Hún sagði: eg vildi gjarnan
syngja fyrir yður þennan
söng. Rétt áður en hers-
höfðinginn dó, þreifaði hann
eftir hönd minni og þegar
hann fann hana, sagði hann:
Syngdu fyrir mig! Eg get
ekki sungið sönginn fyrir
yður nú, kæru vin-
ir. Þið verðið að
fyrirgefa mér það, og
syngja hann með
mér. Nú tóku áheyr-
endurnir við og
sungu gamlan söng,
en það mishepnaðist;
þeir grétu einnig.
En nú kom barna
barn hershöfðingjans
fiam, adjutant Cath-
rine Booth. Hún
grét ekki. Ung, al-
varleg stúlka, með
fagra rödd, talaði um
hvað hershöfðinginn
var fyrir barnabörn-
iu sín. Þau skildu
ekki til hlítar verk
hans eða mikilleik
þess, við vissum að
eins að hann var
svo góður, hann
skildi okkur svo vel.
Við elskuðum hann. Aftur
komu þessi viðkvæmu orð,
og margir tilheyrendanna
heyrðu ekki annað en þau
endurtekin aftur og aftur:
Við elskuðum hann! Og
það var nóg!
Við biðutn eftir að Miss
Eva Booth the Kommander,
sem hefir erft mikið af hin-
um andlega eldi hershöfðingjans og
hans meistaralegu hæfileikum, talaði.
Hún er mælsk og er álitin kona með
silfurtungu. En ekki í dag! Nýi
hershöfðinginn bað um afsökun fyrir
hennar hönd, því hún var nýkomin
úr langri ferð, og hún var ekki búin
sá eg nótt eina að tungtið sendi
geislarönd út yfir hafið, það minti
mig á lífsverk föður mins. Eg reyndi
að gjöra alt sem eg gat til að geðjast
honum. Einu sinni spurði eg hann:
Hvað á eg að gjöra þegar þú ert fall-
inn frá? Hann lagði hönd sina á
öxl mér og sagði: Eg verð enn þá
nær þér þá. Eg elskaði hann.
Svona vitnuðu börn hans, er þektu
hann bezt, um kærleika þeirra til
hans. Og frá þeim, og öllum þeim
foringjum sem töluðu, heyrðist viður-
kenningin af lífi hershöfðingjans um
ávöxt dýrlegs sigurs, er ekki mink-
aði við dauða hans, og að hershöfð-
inginn hefði arfleitt Hjálpræðisherinn
að anda sinum, að hann mundi upp-
fylla vonir hans, og stríðið héldist
við með hlýðni við skipanir hans,
Þegar kista hershöfðingjans var lát-
inn i gröfina, sungu hóparnir söng
um dýrlega von og undirgefni.
Or Daily Mail
útbreiööasta blaÐi heimsins.
Mér til mikillar sorgar verð eg að
kunngera, að hershöfðinginn lagði nið-
ur sverð sitt í gærkveldi, kl. 10,1B.
Biðjum fyrir oss. Bramwell Booth.*
Simskeyti þetta liggur
fyrir mér meðan eg
skrifa þetta. Þannig
lauk æfi þessa mikla
dýrlings, en æfi hans
og verk munu lifa í
mynni mannkynsins
þegar flestir leiðtogar
þessarar kynslóðar eru
löngu gleymdir. Mér
gafst oft kostur á að
sjá hvern mann Booth
herforingi hafði að
geyma. Síðasta orð-
sending frá honum til
mín sýnir og sannar,
hve margbreytilegtskap-
lyndi hans var. Eg gat
þess eitt sinn við einn
af helztu aðstoðarmönn-
um hans, hve mikið
mér fyndist til um æfi-
sögu Napoleons eftir
De Burienne. Hers-
höfðinginn heyrði á tal
okkar og lét spyrja mig
hvort eg vildi láta sig
fá allan titil bókarinnar,
af því að sér léki hug-
ur á að láta lesa sér
hana I tómstundum sín-
um meðan hann væri
á kristniboðsferð í Nor-
egi. Hann var þá kom-
inn yfir áttrætt. Eg
man eftir öðru atviki,
þegar hann bað mig
að koma til viðtals við
sig. Hann var þá að
leggja á stað í hina
miklu för sína til Aust-
urlanda. Af þvi að
honum var kunnugt um, að mér
voru kunnir margir þeir staðir, sem
hann ætlaði að fara um, þá vildi hann
láta mig segja sér frá þeim. í hinu
viðhafnarlausa herbergi stnu í Quen
Victoria Street, lagði hann fyrir mig
hverja spurninguna af annari með allri
þeirri lægni, sem vönum fregnritur-
um er lagin. Hann gaf sérstaklega
mikinn gaum að hinum væntanlegu
breytingum í Kína.
Þegar eg sagði honum frá hinu
fræga nýtizku hegningarhúsi Yuan
Shi-Kais utan við Tinentsen, þar sem
betlarar og slæpingar mega kjósa um
heiðarlega vinnu eða fangavist, þá
var gaman að sjá hve vel hann tók
eftir og hvern dóm
hann lagði á það.
»Þetta hefir mig
langað til að gera
við slæpingana hér«,
sagði hann við sjálf-
an sig. Hann var
aldrei upp úr því
vaxinn að leita ráða
hjá þeim mönnum,
sem hann hugði vel
að sér í einstökum
atriðum, og það sem
meira er, hann var
aldrei yfir það haf-
inn, að taka ráðum
þeirra. »Svona kem-
ur okkur þetta fyrir
sjónir« var hann van-
ur að segja þegar
einhverjar breytingar
voru í ráði um fé-
lagsskap — >en hvað
virðist yður um það?«
Og hverjum einum
var það ljóst, að
spurningin var ekki
borin fram fyrir siða-
sakir, heldur með
þeirri einlægu löng-
un að fá óvillvalla
umsögn óviðkom-
andi manna,
Booth hershöfð-
ingi var ekki dýrlings-
likneski, hann var jhermensku dýr-
lingur. Tungu-mjúkleikur var ekki
aðaldygð hans. Hann var mannlegur
aflvaki. Bæði var hann stórvirkur
sjálfur og vænti þess að þeir, sem
undir hann væri gefnir, afköstuðu
miklu. »Jafnvel sjálfur herforinginn