Þjóðmál - 31.05.1974, Blaðsíða 3

ÞJÓÐMÁL
3
|{|c$mál
Útgefandi: Samtök frjálslyndra og vinstri manna
Framkvæmdastjóri: Hjörtur Hjartarson
Ritst)óri og ábm.: Elias Snæland Jónsson
Ritnefnd: Einar Hannesson, Andrés Kristjánsson,
Vésteinn ólason og Kristján Bersi Ólafsson.
Ingólfsstræti 18. Sími 19920. Box 1141.
Framtíð vinstri stefnu
Undanfarna daga og vikur hefur hver stjórn-
málaatburðurinn rekið annan. Það hefur verið
mikið umrót i islenskum stjórnmálum. Hin jákvæða
niðurstaða þeirra sviptinga er það nýja bandalag
vinstri manna, sem felst i samstarfi Samtaka
frjálslyndra og vinstri manna, Möðruvallahreyf-
ingarinnar og Samtaka jafnaðarmanna um
kosningastefnuskrá og framboð i öllum kjördæmum
landsins við alingiskosningarnar, semfram eiga að
fara eftir einn mánuð.
Þetta nýja afl sameinar vinstri menn i þremur
stjórnmálaflokkum til einbeitts átaks fyrir
jafnaðar- og samvinnustefnu á íslandi. Sú stefna
hefur verið mótuð skýrt og afdráttarlaust i
sameiginlegri kosningastefnuskrá, og á grundvelli
hennar hefur verið boðið fram til Alþingis i öllum
kjördæmum svo fólkinu i landinu gefist kostur á að
velja fulltrúa sannrar jafnaðar- og samvinnustefnu.
Staða þessa nýja afls i islenskum stjórnmálum
ræður úrslitum um það, hvort unnt verður að
mynda félagshyggjurikisstjórn að loknum alþingis-
kosningunum, eða hvort hægri stefnan mun halda
innreið sina á ný eftir aðeins fárra ára hlé.
Það er þvi mikilvægt, að þeir kjósendur, sem i
reynd vilja fyrst og fremst vinstri stefnu og vinstri-
stjórn, hyggi vel að þvi i komandi kosningum, að
slikri stefnu er þvi aðeins hægt að koma i fram-
kvæmd, að frambjóðendur F-listans hljóti öflugan
stuðning i komandi kosningum.
Rjúfum herfjöturinn!
I grein, sem Magnús Torfi ólafsson, ráðherra,
ritar á forsiðu ,,Þjóðmála” i dag, bendir hann á, að
nú sé gengið tilalþingiskosninga við svipaðar að-
stæður og 1971.
,,Nú eins og þá benda öll sólarmerki til þess, að
það verði fylgið við F-listann sem úrslitum ræður
um meirihluta á Alþingi. Þvi ber nauðsyn til að allir
stuðningsmenn þeirra hreyfinga, sem að F-listan-
um standa, allir sem vilja ljá endurnýjun i islensk-
um stjórnmálum liðsinni, bregði við og hefji kosn-
ingastarf tafarlaust. F-listinn hefur ekki til umráða
neina kosningavél og kærir sig ekki heldur um að
efna i slikt apparat. Hann á gengi sitt algerlega
undir fylgi og sjálfboðastarfi þeirra, sem aðhyllast
málstað ósvikins jafnaðar og ómengaðrar sam-
vinnustefnu, þeirra sem telja nýskipan staðnaðs
flokkakerfis brýnasta verkefnið i islenskum stjbrn-
málum. Láti enginn sinn hlut eftir liggja, eru
öll skilyrði til að festa i söðli i þessum kosningum
stjórnmálaafl, sem miðar markvisst að þvi að rjúfa
herfjöturinn sem úrelt flokkaskipun hefur fellt á
framfaraöfl islensks þjóðlifs”, segir Magnús Torfi
Ólafsson i grein sinni.
Listi SFV,, Möðruvalla-
hreyfingarinnar og Samtaka
jafnaðarmanna er F-listinn
Forystumenn launþega
skipa lista Samtakanna
Samtök frjálslyndra og
vinstri manna bjóöa fram i öll-
um kjördæmum landsins í sam-
vinnu viö Mööruvallahreyfing-
una og Samtök jafnaðarmanna.
Framboöslistarnir, seni birtir
eru i heild á öörum staö i þessu
blaði, bera það greinilega með
sér, hversu drjúgan þátt laun-
þegar og bændur eiga i þvi
stjórnmálasamstarfi, sem hér
um ræöir.
A fram boðslistunum eru
þannig t.d. ýmsir eldri og yngri
forystumenn launþegahreyfing-
anna i landinu, bæði hér i höfuð-
borginni og eins úti á lands-
byggðinni.
Þar má sem dæmi nefna Kar-
vel Páimason, formann Verka-
lýðs- og sjómannafélags Bol-
ungavikur, sem skipar efsta
sæti F-listans á Vestfjöröum,
Kristján rnorlaclus, formann
Bandalags starfsmanna rikis og
bæja, sem er i 2. sæti i Reykja-
vik, Baldur óskarsson, fyrrum
fræðslustjóra Menningar- og
fræðslusambands alþýðu, Krist-
björn Arnason, formann
Sveinafélags húsgagnasmiða,
Þorbjörn Guðmundsson, for-
mann Iðnnemasambands Is-
lands, Herdisi ólafsdóttur, for-
mann kvennadeildar Verka-
lýðsfélags Akraness, Hendrik
Tausen, formann Verkalýðs- og
sjómannafélags Flateyrar, og
Margréti Auðunsdóttur, fyrr-
verandi formann Starfsstúlkna-
félagsins Sóknar, en hún skipar
heiðurssætið á listanum i
Reykjavik.
Þcssi dæmi sýna vel, að eldri
og yngri forystumenn launþega
víðs vegar á landinu hafa nú
sameinast til pólitiskra átaka
undir merkjum F-listans.
Iðnnemar vilja endurskipuleggja
iðnfræðslukerfið í landinu
Einn þeirra ungu forystu-
manna i verkalýðshreyfingunni,
sem tekið hefur virkan þátt i
starfsemi Möðruvallahreyfing-
arinnar Þorbjörn Guðmunds-
son, formaður Iðnnemasam-
bands islands. Þorbjörn skipar
áttunda sætið á framboðslistan-
um i Reykjavik.
Þorbjörn var kjörinn formað-
ur Iðnnemasambandsins á sið-
asta þingi þess, en meginmál
þess þings voru annars vegar
iðnfræðslukerfið og þær breyt-
ingar, sem iðnnemar vilja láta
gera á þvi, og hins vegar skipu-
lagsbreytingar innan sam-
bandsins sjálfs.
1 viðtali var Þorbjörn spurður
um þetta tvennt, og fara svör
hans hér á eftir.
— Hvernig viljið þiö breyta
iðnfræöslukerfinu?
— Á þinginu var gerð mjög it-
arleg álytkun um framtiðar-
skipan iðnfræöslu, en milli-
þinganefnd hafði unnið að gerð
þeirrar stefnuyfirlýsingar.
I stuttu máli sagt er þar lagt
til að iðnfræðslan sé sett á fram-
haldsskólastig og hún öll færð
inn i skólana. Námið verði þrjú
ár, 9 mánuðir á ári.JSIðan komi
misjafnlega löng starfsreynsla
— 4-6 mánuðir eftir greinum. Að
þvi loknu færu iönnemar á nám-
skeið, 3ja vikna, til undirbún-
ings fyrir sveinspróf, og tækju
það próf að námskeiðinu loknu.
Þetta er kjarni þess skipulags,
sem við viljum hafa á iðnfræðsl-
unni.
Þorbjörn Guðmundsson
Um námið sjálft gerum við
þær tillögur, að verklegt nám
verði 50% af stundafjölda, verk-
legt bóknám verði 25% og al-
mennt bóknám einnig 25% af
stundafjölda.
Um yfirstjórn iðnfræðslunnar
gerum við m.a. þær tillögur, að
iðnfræðsluráð verði lagt niður,
en að menntamálaráðuneytið
taki málin beint i sinar hendur
og þá með þvi að setja á fót sér-
staka verkmenntunardeild i
ráðuneytinu. Eins og þessi til-
laga ber með sér, gerum við ráð
fyrir, að rikið taki iðnnámið að
sér að öllu leyti.
— Telur þú likur á, að þessar
hugmyndir nái fram að ganga?
— Við höfum komið þessum
hugmyndum á framfæri m.a. i
þeirri opinberu nefnd, sem nú
fjallar um þessi mál, en sú
nefnd er reyndar mjög skammt
komin enn i störfum sinum, svo
erfitter aðspá um gang málsins
þar.
— Hvaða skipulagsbreyting-
ar voru gerðar á stjórn sam-
bandsins?
— Þær breytingar fela það i
sér, að nú höfum við annars
vegar sambandsstjórn, sem i
eiga sæti 19 menn viðs vegar að
af landinu. Þessi sambands-
stjórn á að koma saman á 2-3
mánaða fresti. Innan sam-
bandsstjórnar er svo sérstök
framkvæmdastjórn, sém i eru
sjö menn hér i höfuðborginni, og
þessi framkvæmdastjórn sér
um allan daglegan rekstur, m.a.
rekstur á skrifstofu okkar að
Skólavörðustig 12.
— Hverjir eru i fram-
kvæmdastjórninni nú?
— Auk formanns eru það Arni
Jónsson, varaformaður, Björn
Böðvarsson, ritari, Vilberg Sig-
urjónsson, gjaldkeri, Arinbjörn
Sigurgeirsson, Haukur Harðar-
son og Rúnar Backmann.
Ályktun 31. þings Iðnnemasambandsins
um málefni verkalýðshreyfingarinnar
Allt frá lokum síðustu heims-
styrjaldar hefur islensk verka-
lýðshreyfing átt í baráttu, sem
likja má við tilraunir til að þurr-
ausa sökkvandi skip, án þess að
þétta götin fyrst.
Verðbólgan sem er vopn pen-
ingavaldsins til að halda verka-
lýðnum frá eiginlegum mark-
miðum sinum, hefur jafnóðum
rænt verkalýðinn þeim kjara-
bótum sem hann hefur með ær-
inni fyrirhöfn náð fram i ótal
vinnudeilum og verkföllum.
Sá efnahagslegi darraðadans,
sem einkennt hefur islenskt
þjóðlif á þessu timabili hefur or-
sakað að verkalýðurinn nýtir nú
allan tima sinn til að afla sér og
sinum lifsviðurværi með óhóf-
lega löngum vinnudegi.
Þetta ástand hefur komið
harkalega niðurá starfi verka-
lýðssamtakanna, þannig að nú
stendur ekki annað eftir en fá-
menn forysta-, sem i góðri trú
ráðskast með málefni félaga
sinna án nauðsynlegra tengsla
við þá.
Verkalýðsforystan getur að
mestu leyti kennt sjálfri sér um
þetta ástand, hún hefur alls ekki
lagt næga rækt við félagsmenn
hvað þá að leggja rækt við að
laða fram félagslega eiginleika
þeirra með fræðslustarfsemi og
skólun.
31. þing INSt vill taka fram
eftirfarandi til verkalýðshreyf-
ingarinnar:
1. Að hún skilgreini hin þjóð-
félagslegu markmið sin með
það i huga að tryggja verka-
lýðnum réttlátan hlut yfir verð-
mætasköpun sinni.
2. Markviss félagsleg fræðsla
og skólun verði tekin upp innan
samtakanna.
3. Utgáfustarfsemi verkalýðs-
samtakanna verði stóraukin.
4. Komið verði á félagslegri
aðstöðu á vinnustöðum.
5. Siðast en ekki sist má
minna verkalýðshreyfinguna á
að þegar hún er að fjalla um
laun þeirra lægstlaunuðu þá
glcymi hún ekki þeim sem eru
lægstlaunaöir, IDNNEMUN-
UM, og skorar þingið á verka-
lýöshreyfinguna aö standa vörð
um mannréttindi og hag iðn-
nema.
6. Tryggja ber verkalýðnum
full yfirráð yfir lifeyrissjóðun-
um og fram fari endurskoðun á
lögum um lifeyrissjóöi.