Ný þjóðmál - 04.03.1975, Qupperneq 5

NÝ ÞJÓÐMÁL
NN VERÐ UR
ÚTILOKUÐ
Steinunn Finnbogadóttir
— Jú. I hvert sinn sem
borgarstjóri eöa skrifstofu-
stjóri hans hefur átt aö
kveöja mig til starfs sem vara-
borgarfulltrúa hefur það verið
gert. Það liggur i augum uppi,
að maður hættir ekki á einum
degi að hafa áhuga fyrir þeim
málum, sem hefur verið brenn-
andi áhugamál manns um langa
hrið. Það er svo margt i borgar-
málum Reykjavikur, sem hefur
vakið áhuga minn. Þar er margt
til fyrirmyndar, en aðrir hlutir á
annan veg en skyldi að minu á-
liti, og ég mun nota hvert tæki-
færi sem mér gefst til að vinna
að framgangi þeirra mála. Þótt
mér hafi ekki enn á þessu kjör-
timabili gefist tækifæri til þess i
borgarstjórn, þá getur orðið á
þvi breyting, að öllu eðlilegu.
En svo ég nefni aískipti min af
borgarmálum undanfarið, þá er
þess að geta, að nýlega var
haldin borgarmálakynning,
sem stóð i tvo daga, og tók ég
þátt i henni, en hún er haldin að
tilhlutan borgarstjóra fyrir
aðalfulltrúa og varafulltrúa i
borgarstjórn. Auk erindaflutn-
ing um málaflokka borgarinnar
af hendi embættismanna er far-
ið i heimsókn i borgarstofnanir
og þær skoðaðar, en forstöðu-
menn gera grein fyrir aðstöðu
þeirra og fjárhag. Og þá kemur
glöggt fram hvar skórinn
kreppir. Þetta er að minni
hyggju mjög vel ráðið.
Eftir þessa kynningu hef ég
mikið hugsaðum það, sem fram
kom á Borgarspitalanum, um
hversu brýnt er að hefja sem
fyrst byggingu B-álmu Borgar-
spitalans, sem mjög hefur verið
rætt um, og átti að vera fyrir
langlegusjúklinga. Einnig hef
ég velt þvl mikið fyrir mér,
hversu nauðsynlegt er að hafa
skipulegri handleiðslu með til-
liti til þjóðfélagsþarfa I sam-
bandi við menntunarmál. Og þá
hef ég I huga hinn tilfinnanlega
skort á sjúkraþjálfurum og tal-
kennurum, svo ég nefni dæmi,
en hleypi mér ekki að öðru leyti
inn á þau mál að sinni, enda eru
þau viðamikil.
Þarf sameiginlegt
átak gegn áfengis-
bölinu
Þá efndi Félagsmálaráð
Reykjavikur til ráðstefnu um
starfsemi Félagsmálastofnunar
Reykjavikurborgar I byrjun
febrúar, og stjórnaði formaður
ráðsins, Markús örn Antonsson,
henni. Þangað voru boöaðir
aðal- og varamenn i borgar-
stjórn ásamt embættismönnum
stofnunarinnar og nokkrum
fleirum, sem sérstaklega fjalla
um þessi mál.
Mér er ekki kunnugt um, að
áður hafi verið efnt til slikrar
ráðstefnu, en tel, að hún hafi
verið mjög þörf og tekist vel.
Þar kom ýmis fróðleikur fram i
ræðum manna og i svörum við
fyrirspurnum.
Eins og ég sagði, þá fannst
mér vel takast til með ráðstefn-
una, og tel að af henni megi
draga þann lærdóm, að áfengis-
vandamálið sé svo mikilvæg or-
sök flestra þeirra vandamála,
sem hæst bera hjá stofnuninni,
að ástæða væri til að kalla sam-
an alla þá aðiia hér i Reykja-
vikurborg, sem eru kjörnir til að
fjalla um þau mál, eða eru á-
hugamenn um áfengisvarnir, til
sameiginlegs átaks og reyna að
sameina þann fjölda ráða og
nefnda, sem um þessi mál
fjalla, i einn hóp, undir einn
hatt. Það væri án efa vænlegra
til þess að ná einhvers staðar
taki á vandamálinu. Þessu sjón-
armiði kom ég á framfæri á ráð-
stefnunni, og formaður Félags-
málaráðs gat þess i lok fundar-
ins, að hann teldi viðræður þess-
ara aðila æskilegar.
— En þú telur hugsanlegt,
Steinunn, að breyting verði á
starfsaðstöðu þinni I borgar-
stjórn?
— Já, það tel ég hugsanlegt.
Fyrsti varamaður i borgar-
stjórn verður alltaf að vera þvi
viðbúinn að vera kvaddur til
fundarsetu, og það er ég að
sjálfsögðu. Borgarfulltrúi J-list-
ans hefur ekki flutt tillögur I
borgarstjórn sem fulltrúi SFV,
sem hann þó er, og annað af
tvennu hlýtur að gerast: að
hann taki það að sér, svo sem
honum ber, eða gefi fulltrúa
samstarfsflokksins i kosningun-
um möguleika á málflutningi i
borgarstjórn, — sagði Steinunn
að lokum.
4 SIGLUFIRÐI
Afram blómlegt atvinnullf
engin má vinnu missa
Þar sem kaupið fyrir þessa
ágætu vinnu dugir engan veginn
hjá þeim lægst launuðu, þá gæti
botninn litið svona út
börnin við bara sendum i hið
búkonur svangar má kyssa.
Það kemur heldur einkenni-
lega fyrir sjónir (eða eyru) ef
stórminnkandi kaupmáttur
þorra almennings er til þess
fallinn að tryggja áfram fulla
óskerta atvinnu. Hvað verður
um alla þá, sem einmitt eiga at-
vinnu sina undir getu þessa
fólks til framkvæmda og eigna-
aukningar af öllu sköpuðu tagi?
Ætlar ríkið að taka það undir
sinn verndarvæng og skaffa þvi
trygga og góða atvinnu á sama
tima og dregið er stórlega úr
öllum framkvæmdum rikisins.
Þetta er spurning, sem, brennur
á vörum manna, ogt ef ekki
verður gert stórt átak til’rétt-
ingar þeirri launaskerðingu,
sem átt hefur sér stað, fær að
svara sér sjálf með stórkostlegu
atvinnuleysi meðal þjóðarinnar.
Nú er svo komið að rikis-
stjórninni duga ekki tuttugu og
fjórar klukkustundir i sólar-
hring til leitar að öllum tiltæk-
um ráðum við að traðka niöur
kjarasamninga og bæta meiri
og meiri byrðum á hinn al-
menna daglaunamann, sem
þegar hefur ekki bolmagn til að
veita sér og fjölskyldu sinni
brýnustu nauðsynjar svo
að mannsæmandi sé. Nú er svo
komið, að lægstlaunuðu þegnar
þessa lands geta ekki lifað. Það,
sem hefur bjargað þessu fólki
undanfarin ár, er mikil at-
vinna, meiri en hægt er að þola i
landi, sem á að heita velmeg-
unarþjóð. Mismunur launa milli
þeirra hæst launuðu og hinna
lægst launuðu getur ekki gengið
lengur, hann verður að minnka
hvað sem hver segir. Þeir sem
hæstlaunaðir eru verða að taka
á sig meiri byrðar I þeim vanda,
sem nú blasir við.
Misræmið i siðustu kjara-
samningum milli stétta átti og
verður að laga. Það var öllum
sem hlut áttu að máli til stórrar
skammar, og stjórn landsins þá
til niðurlægingar, og stjórnin
sem nú situr er þar litlu betur
sett, þvi þar sitja menn, sem
sáu hversu alvarlegt mál var á
ferð og lögðu fram tillögur i
frumvarpsformi, sem fólu i sér
niðurskurð á öllum hækkunum,
sem fóru yfir 20 prósent eða þar
um bil, en fylgdu þvi ekki fast
eftir eins og þeim bar skylda til.
Herða þarf stórlega eftirlit með
þvi að menn dragi ekki tekjur
undan skatti og þyngja viðurlög
við þeim ósóma, sem stundaður
er fyrir opnum augum almenn-
ings og stjórnvalda þindarlaust
óátalið, og jafnvel talið sjálfsagt
sem sjálfsbjargarviðleitni.
Til stjórnmálamanna mætti
segja þetta: Hættið að stjórna
þessu landi eftir pólitiskum
duttlungum og eiginhagsmuna-
stefnum. Reynið heldur að
hugsa um land og lýð sem heild
og aö þetta er allt fólk, sem hef-
Framhald á bls. 7.
IIISI

§|§g§
5W®
lil!

SIIi
1111
1111
ISIS
i|i

....
ÚTVARPSRÁÐ:
Síðasta áskorun
til Vilhjálms bar
ekki árangur
í siðustu viku var samþykkt breyting á út-
varpslögunum, sem m.a. fól i sér, að umboð
núverandi útvarpsráðs var fellt niður. Hefur
aöförin að útvarpsráði þvi verið fullkomnuð, en
nýtt ráð verður væntanlega kjörið í þvssari
viku.
Á mánudag i siðustu viku fór
fram lokaumræða um máli
á þingi.
Við þá umræðu talaði ein-
ungis
Magnús
Torfi ölafs-
son, sem
vakti m.a.
athygli á
þvi, að nú-
verandi
mennta-
malaráðherra, Vilhjálmur
Hjálmarsson, héldi þvi statt og
stöðugt fram, að eini tilgangur
hans með frumvarpinu væri að
breyta reglunni um kjörtimabil
útvarpsráðsrekki væri um póli-
tiska aðför að núverandi meiri-
hluta i útvarpsráði að ræða.
Magnús benti Vilhjálmi á, aðj
hann hefði nú gott tækifæri til að <
sanna öllum, að þetta væri;
raunverulega þannig vaxið. Það :
gæti hann gert með þvi að draga 1
frumvarpið nú til baka, en í
leggja það fram að nýju næsta j
haust, þegár kjörtimabil núver-i
andi útvarpsráðs rynni út. Mál-1
ið væri nú ótvirætt tengt allt j
öðrum sjónarmiðum, en ráð-(
herra teldi að væri orsök þess,
og þvi gæti hann með þessum j
hætti tekið af all in vsfa um til-
gang sinn með 'rumxarpinu.
Menntamálaráðherra varð1
ekki við þessari áskorun1
Magnúsar Torfa.
A tkvæðagreiðsla n
Það var hins vegar ekki fyrr
| en á fimmtudag að atkvæða-
greiðsla fór fram, enda fór þing-
tfminn i siðustu viku einkum I
deilur um söluskattshækkunina
og jöfnun á húsahitunarkostn-
1 aði.
Við lokaatkvæðagreiðsluna
|var frumvarpið um breytingu á
j útvarpslögunum samþykkt með
atkvæðum allra stjórnarþing-
jmanna, nema þeirra Jóns
Skaftasonar og Ingvars Gisla-
sonar, sem höfðu lýst þvi yfir
. áður, að þeir myndu ekki standa
aö þeim pólitisku ofsóknum,
sem I frumvarpinu fælist.
Stjórnarandstæðingar voru allir
: á móti.
Aður fór fram atkvæða-
greiðsia um breytingartillögu
frá Magnúsi Kjartanssyni, sem
var efnislega samhljóða tillögu <
sem Magnús Torfi ólafsson og j
Kjartan ólafsson fluttu við 2. j
umræðu málsins í neðri deild:
þ.e. að starfsmenn erlendra I
sendiráða eða fjölþjóðasam-
taka, sem nytu forréttinda að Is-;
lenskum lögum, skyldu ekki |
kjörgengir I útvarpsráð. Þessa
tillögu studdu allir þingmenn j
Alþýðubandalagsins og Sam-Í
takanna i deildinni, en kratar j
sátu hjá og eins eftirtaldir :
stjórnarþingmenn: Ellert B.
Schram, Ingvar Gislason, Jón j
Skaftason, Sigurlaug Bjarna-
dóttir og Stefán Valgeirsson.
Aörir þingmenn greiddu at-
kvæði á móti breytingartillög- j
unni.
Hvernig mun nýja
útvarpsráðið líta út?
Telja má vist, að nýtt út-
varpsráð verði kjörið í þessari
viku. Og hvernig mun það lita
út? Um það ganga ýmiss konar
sögusagnir, og sumar að sjálf-
sögðu áreiðanlegri en aðrar.
Vitað er að Þórarinn
Þórarinsson hefur allt frá þvi
hann ýtti þessu máli úr höfn, á-
samt öfgasinnuðum sálufélög-
um sinum hjá gamla ihaldinu,
lagt á það ofurkapp að hljóta
formennskuna i útvarpsráöi.
Allir vita að visu, að hann hefur
engan tima til að sinna þvi,
frekar en sumu öðru sem hann
hefur hlaðið á sig eins og
skrautmunum á jólatré á und-
anförnum árum, en það er eins
og honum sé ekki sjálfrátt að
þessu leyti. Aðrir foringjar i
Framsóknarflokknum telja
þann kost helstan við að setja
Þórarinn i formannssætið, að
þar með sé alla vega tryggt að
flokkspólitiskt mat verði lagt á
alla hluti hjá rikisútvarpinu, en
það er kappsmál þeirra um
þessar mundir.
Hins vegar eru ekki allir eins
ánægðir með þetta, og hafa þvi
komið fram fleiri hugmyndir
innan þingflokks Framsóknar-
flokksins. Um tima var af sum-
um talið eðlilegt, að örlygui
Hálfdánarson.sem setið hefur i
útvarpsráði að undanförnu,
hlyti formennskuna, en það var
fljótlega kveðið niður, þvi ör-
lygur var kenndur við vinstri-
mennsku hér fyrir fjöldamörg-
um árum, og slikt gleymist seint
hjá ráðamönnum Framsóknar-
flokksins. Þá hefur einnig verið
bent á Heimi Hannesson, sem
var einn af 170-menningunum
og þvi á „réttum” stað i flokkn-
um. En allt bendir til þess að
Þórarinn fái sitt fram.
Má þvi ætla, að Þórarinn og
Örlygur siti i ráðinu fyrir
Framsóknarflokkinn.
Hjá Sjálfstæðisflokknum virð-
ist ljóst, að Magnús Þórðarson
starfsmaður NATO, verði einn
af þremur aðalmönnum flokks
ins i ráðinu. Hinir verða senni
lega Davið Oddsson og Gunnai
G. Schram, sem skrifað hefur
mikiö um málefni útvarpsins i
aðalmálgagn Sjálfstæðisflokks-
ins aö undanförnu svona til að
undirbúa jarðveginn. Hins veg-
ar er mikil og óútkljáð orusta
háð um það, hvor þeirra, Magn-
ús eða Gunnar, eigi að hljóta
varaformennskuna.
Stjórnarandstaðan mun vænt-
anlega hafa einungis 2 af 7 út-
varpsráösmönnum. Það þýðir i
reynd, að i hinu nýja útvarps-
ráði sem aö sögn menntamála-
ráðherra á að „endurspegla”
stöðuna á Alþingi, mun einn
stjórnmálaflokkur, sem hefur
fulltrúa á þinginu, engan full-
trúa eiga.