Tímarit lögfræðinga - 01.11.1977, Blaðsíða 27

Yfirsýn yfir mál.
i stórum dráttum má segja, að það sé ekki mikill munur á því hér á íslandi
og í Bandaríkjunum, á hvern hátt lögmenn hafi yfirsýn yfir gang mála. Sú
meginregla virðist gilda, að þeir nota dagbók sína sem frumheimild. Skrá þeir
í hana fram í tímann, hvenær viðkomandi mál verði tekið fyrir og hvenær bréf-
um þurfi að svara og hvenær ákveðnir frestir séu út runnir. Sá reginmunur
virðist þó á, að í New York-borg er málum yfirleitt ekki frestað til ákveðins
tíma. Er það háð ákvörðun dómarans hverju sinni, og þá eftir að málið hefur
verið tekið fyrir, hvenær viðkomandi mál verður tekið fyrir að nýju. Sú ákvörðun
dómarans er birt í blaði, sem kemur út daglega og heitir „New York Law
Journal“, en blað þetta er gefið út á vegum New York Law Publishing
Company. Þar er ítarleg skrá um það, hvar og hvenær hver dómari tekur
mál fyrir. Verða lögmenn því að lesa rit þetta til þess að fylgjast með málum
sínum. Til að gæta þess, að þingsókn falli ekki niður, hefur verið stofnað fyrir-
tæki, sem tekur að sér að lesa áðurnefnt rit. Viðskiptavinir þess eru lögmenn
New York-borgar, og tilkynnir fyrirtækið þeim, hvenær málin verða tekin
fyrir samkvæmt skránni í ritinu. Rit þetta gegnir jafnframt því hlutverki að
vera umræðuvettvangur lögfræðinga í New York-borg um dómsmál.
Þóknun fyrir lögmannsstarf.
Allir þekkja hér það orð, sem fer af þóknun lögmanna í Bandaríkjunum.
Spurðum við því lögmennina, sem við hittum, um þau mál. Sögðu þeir, að
eiginleg gjaldskrá lögmannafélaganna væri ekki til, þar sem hún hefði verið
bönnuð af Hæstarétti Bandaríkjanna árið 1975 á þeim forsendum, að hún
bryti í bága við lögin um hringamyndun, Anti-Trust Law.
í stórum dráttum gilda tvenns konar reglur um ákvörðun þóknunar lög-
manns. Er fyrst og fremst um það að ræða, að lögmaðurinn áskilji sér þóknun
fyrir hverja unna klukkustund, en hins vegar, að lögmenn vinni að málum á
svonefndum „contingent basis“. Þar er átt við, að lögmenn áskilji sér fyrir-
fram ákveðið hlutfall af verðgildi þeirra hagsmuna, er vinnast, en málið sé að
öllu leyti unnið á þeirra ábyrgð og fyrir þeirra reikning, ef ekkert vinnst.
Það er að sjálfsögðu regla flestra eins og hér, að viðskiptamaður er ábyrgur
gagnvart lögmanni sínum fyrir greiðslu alls kostnaðar og lögmannsþóknunar.
Sá reginmunur er þó á, að málskostnaður er yfirleitt aldrei lagður á gagnaðila
í New York nema verið sé að innheimta viðurkennda skuld. Þá er yfirleitt
lagt á gagnaðilann að greiða 25% af höfuðstól vegna kostnaðar.
Um þóknun fyrir tímavinnu er það meginregla, að lögmenn áskilji sér $ 75
— 100 fyrir hverja unna klst. Virtust þeir yfirleitt nota efri mörkin, en það
kom fram, að þetta ræðst einnig af því, hvort mál vinnst eða tapast.
Algengt er, að fyrirtæki sé í föstum viðskiptum hjá lögmanni og greiði svo-
kallaðan „retainer", en þar er átt við fast mánaðarqjald. Eftir hvert almanaks-
ár er inngreitt mánaðargjald borið saman við fjölda vinnustunda. Sé vinna
lögmannsins samkvæmt tímaskrá hans innan við fastaqjaldið, er ekki krafið
um frekari þóknun, en fari unnin vinna fram úr fastagjaldinu, er umbjóðandinn
krafinn um það, sem umfram er.
Til þess að hafa yfirlit yfir það, fyrir hvern unnið er, er það algild regla hjá
lögmönnum í New York, að þeir haldi nákvæmar tímaskýrslur yfir vinnu sína.
Algengast er, að þeir skipti hverri klst. niður í sex mínútna einingar, 1/10
137