Leifur - 30.11.1883, Síða 3

sjor, fór hann aS vitja um hvað á gengi, kall-
aði jpá kona hatw til hans og bað hann að konia
pangað, pvi pað væri einhver ókenndur rnaður
i herberginu, og er bóndiun kom 1 dyrnar, sa
h&nn að einhvcr var við gtuggann og var að
lyptn honuin upp, varð honum mjög hvcrft viö
og stóð og horfði á pjófmn, er lypti upp gh’.gg-
anum og fór út. í pvi bili cr hann kom út á
pekjuua. skaut bóndinn eptir honunt 2. skot,
við pað vöknuðu aliir i húsinu og iögreglu-
pjónarnir komu til að vita hvað um væri að
vera, fuiidu peir pá pjóiinn dauðann við hús-
vegginn, hafði kúlan fauð i gcgnum hjartað
og hann kastast ofan af húsinu. Bóndinn
hefir verið tekinn fastur og verið að grafa
upp hver pjófuriun hafi verið, enginn pykist
pekkja hann, en löggreglupjónarnir pykjast viss-
ir um, ab hanu hafi haft 2 aðra 1 fjelagi með
sjcr.
Á siðasta pingi Bandarlkjanna var satn-
pykkt, að senda nokkra menn til Noröurálfu,
til að skoða byssu- og hergagnaverksmiðjur, og
gefa álit sitt um. hversu tiltækilegast myndi
að stofna pess konar verkstæði í rlkinu. Menn
pessir fóru um þjóðverjaland, Frakkland og
ltússland og skoðuðu vcrkstæði peirra og vopn,
og er peir koinu aptur, kváðu peir byssur rikis—
ins svo laugt á eptir byssum i Norðurálfu hvað
gæði snertir, að peir álita að stjórnin ætti að
selja pær allar, til að losast við pau ónýti,
Hvaö verkstæði við vikur álita peir, að í rikimi
ætti pað að geta tekizt; sögðu peir. að við
Lake Superior væri jafngott járn og i Sviariki
eða Spáui, og pess vegna pykir peim trúlegt,
»ð rlkið ætti innau skamms að jafnast á við
Norðurálfumenn í byssusmiðinu. Hvort nefnd
pessi hefir egirjað stjórnina á að stofna byssu-
verkstæði, hefir ekki heyrzt, cn mörgurn pykir
trúlegt að betur myndi fara, ef vissir menn
hefðu pann starfa á hendi, og að stjórnin gjörði
sam'niuga við pá uin pað, að fá öll pau vopn
smíðuö, er pörf pætti; tíðkast pað í Norður-
álfu og pykir vera hentugt.
(’hicago, Milwaukee og St. Paul járn-
brautarfjelagið hefir nýlega samið skýrslu yfir
uppskeruna nálægt peirri braut í Dakota, tek
ur hún yfir 30 hjeröð, og n pvi svæöi er upp-
skeran sögð að vera: af hveiti 21 bush. af
ekrumd, af höfrum 55, af rúgi 30, af byggi
35. Á pcssu svæði hvað fólkstala vera 191,800
nálægt 60 púsundum íleira en í fyrra, segist
járnbrautarfjeiagið pora að ábyrgjast aö skýrsla
pcssi sje sönn, og óhætt fyrir hvern og einn
að fara eptir henni.
Brjef frá Minneota, Minn. 19. nóv. 1883.
Tíðarfar hefur verið i kaldara lagi næst-
liðna viku og ærið stormasamt, svo við sjálft
lá að mcnn hjeldu að veturinn væri kominn fyrir
fullt og allt, og var ekki frítt við að æðru orð
hrytu hjá peitn mönnum er búa f anda suður i
Tcxas eða vestur á Kyrrahafsströnd, en taka
nvat sinn hjer. Eti pað cr aögætandi, að svo
lengi sero vjer verðum hjer í pessu fylki meg
uin vjer búavt við að vetur kemur á eptir surnr-
inu enda ætti oss Islendingum ekki að vera
vorkun að búa oss polanlega undir veturinn,
pvi vjer erum vanir við lengri vetur og styttra
sumar frá gamla landinu enda er oss sagt pað
en ekki sýnt aö pó vjer værum llkamlega komnir
i hin áður ncfndu hjeröð, að vjor yrðum alls-
kostar ánægðir, par kunna að vera cinhverjir
ókostir, er vega á inóti pessum kalda vetri, vjer
vitúm að hjer cru ókostir en pcir eru 1 mjög
s.náum stil í samanburði viö pað sem á sjer
stað i injrgnm öðrum hjeröðum og hvað scm
öllum kostum cða ókostum liður pá höfum vjer
ckki pekkt pann mann enn er hefur viljað vinna
og unnið með fyrirhyggju, að hanu hafi #kki
uppskorið rikuglogan arð vimiu sinnar, vjer
pekkjum einn norskan manu er fyrir 12 árum
siöan fjekk lánaða 75 doll. kvaddi föðurlandið
og kom til pcssa lauds, lianu hefur búið hjer i
10 ár og á nú 10,000 doll. virði. petta mun
ckki pykja mikill gróði pegar pað er skoðaö frá
— 119. —
Winnipeglegu sjónarmiði. par sem dæmi voru
til að nicnu græddu anuað cins á ciuu surori.
En vjer svörum pví, að lijer er ekki talað
um })lutleuduver/lun eða lukkuspil. hjer er
talað um landbúnað; vjer gætum talið upp
niarga Islendinga, er hafa byrjað nuð minna
en ekKi neitt og sem nú eru i góðum efuum,
enda pótt peir sje ekki rikismenn. En vjer
viljum ekki taka upp rúm i blaðinu með pvi,
enda álltum vjer p ið þýöingarlaust, því vjer
hófum áður bent yðnr n 3 merka inonn, er
pjcr getið fengið san .ar uppiysingar hjá, við-
vlkjandi landbúnaði i pessu byggðarlagi.
Gætiö að pví kæru landar!, er hafið i liygeju
að útvega yður licimili, að árið 1884 verðuv, cf
til viil hið scinusta ár, scm pjer eigið kost á að
geta key pt laiid 1 pessum byggðarlögum, sem er
pó áu efa hinn affarasælasti og bcv.ti reitur, er
fundizt getur hjcr i Norðvestiinu fyrir íslendinga
pvi landið er svo vel lagað til griparæktar, að
bóndinn getur ckki annað en giætt á peirri at-
vinnu; næstliöin ái hafa ilestir bændur gcfiö sig
meira viö hveitirækt en vera skyidi og margir
eingöngu, ýms óhöpp er uppskeran er uudirorp
in, hafa opt rekið sig á pær miklu loptbyggiugar
er peir hafa byggt, v ðvíkjandi uppskeru og
cðru; peir hafa orðið reiðir, bölvað landinu og
s. frv., en ckki sjálfum sjcr, fyrir heimskuua.
Vjer viljum benda jður á eitt atriði. eross virð
ist lýsa einfeldni 1 búskaparlegu tilliti, vjer liöf-
um sjcb bændur selja svínakjot sitt á haustin fyrir
4t' _fi cent pdið en kaupa það nptur á vorin
fyrir 15—20 cents pdið, pó ckki sama kjútið,
heldur annað, sem er búið aö liggja i salti í
inörg ár og orðið, pvi sem nær óbrúkandi fyrir
manna fæðu, vjer vitum ekki hvort petta á sjer
stað hjá lóndum i stórum stýl. er vjer vitum að
pcir leggja ekki eins inikla lund við svinarækt.
og peir skyldu, pvi eptir voru áliti ætti cnginn
bóndi si hefir nokkra fjölskyidu að haia færri
en frá 10—20 svin, í staðinn fyrir pað að marg-
ir fjölskyldumenn hafa eitt eða ekkert. pað er
engin afsökun fyrir bónda, er lieí’ir land á ailliað
borð, pó mais vaxi ekki, pvi pað cr sannreynt
af bændum, er hafa gefið sig við svlnarækt, að
liygg er eins gott svfnafóður, og mais og bygg
sprettur hjer á hverju ári,
Oss skyldi veia stór ánægja 1 að sjá búnaðar-
málum lireift ineira i Leifi, en núnna ritað um
danz, pvi vjer getum ekki sjtðað danz veiði til
að efla velferð pjóðar vorrar i pessti landi, en
búskapur og jarðrækt, er vor aðal bjargræðis-
vegur.
G. A. Dalmann.
FRJETTIR FRÁ C.ANAÐA.
Eins og fyrir nokkrum tíma var getiö um.
scndi Kyrrahafsbrautarfjelagið ýmsa muni á sýn-
ingu, sem haldin var i Boston, var pað eiiikúm
hveiti og alls konar garðávextir, peir sýndu og
jarðlagið 1 glerkössum, ljet fjclagið graía lijer
um bil 6 feta djúpa holu á ýmsum stcðum j
fylkinu, og raðaöi svo 1 kassa pessa leir og
mold eins og pað er í jörðunni. Yarð Banda-
fylkjamönnum starsýnt á kassa pessa, sögðu
peir allir að peir heíðu aldrei sjeð jifnágætt land.
Ýms játnbrautar fjelög í Bandarikjunum sýndu
bæði landslag og ávexti frá ýmsum stöðum
mcðfram brautum peirra, og varð almannarómur
sá, að ekkcrt af sýningarmunum poirra kæmist
í samjöfnuð við Manitoba.
Syning pessi stóö yfir 1 3 vikur og koii'u
pangað mörg púsund manns daglega, og segir
maður sá, cr stóð fyrir Manitoba sýningunni,
að engu licfði verið vcitt jafn mikil eptirtckt og
Manitoba sýninguuni, segir hann. að haim hafi
útbýtt mörgum tugum púsunda af landabrjefum
og upplýsiiigum um Manitoba og Norðvostnr-
landið meðal alpýðu, par sem hann
pykist fullviss um, að fyrr ebur siðar
muni verða fylkiuu til mikils gagns.
llingað til hafa frjettablöð Bandarikjanna gjört
sjer far um að íýra álit Manitohafylkis í auguin
alpýðu, en nú eptir sýninguna hafa pau lútið
klyngja lof og dýrð nm fylkið. hvað landgæði
snerlir, aðvfsu gleyma puu ckki að niinna nienn
á vctraikuldann par, eu jafuframt gc-ta cigi anu-
að cu san.pykkt að laiidgæði og jarðargróði sje
par fullkomnari en peir hafi sjeð fiá nokkru
(iðru hjeraði,
Sýiiingarmuuir þessir cru uú á lciðinni til
Englands. og verða par sýndir, svo víða sem
hægt cr í vetur, og má búast við að pað hafi
góðar afieiðingar íýrir fylkið, mun pað og cigi
all lítið styrkja að innílutningi til fylkisins að
Manitoha liveiti (Red Fyfe) selst frá 10— 15 ccnt
meira hvert bushe! heldur en bczta teguiid aí
Ontario hveiti, sömuloiðis er og sagt að bygg
fiá Manitoba sjo stórum nmn bctra cu bygg frá
öðruui landspörtum í Ameiíku,
þanu 4. p. m. lagði jeg af stað frá Winui-
pc-g til að skoða haust blæ hinnar islenzku ný-
lendu 1 Dakota , og kynnast ástandi lancla niinna
jarsyðra, par cð svo trogtgengur aö fá nokkra
til að skriía um almenn málefui eða liagi inanna
par.
Nýlenda pessi er orðin allstórt svæði. og ef-
laust hin Ijölinennasta _ af islcuzkum nýlendum.
hjcr megiu Atlansliafs, nú á pessum yfirstand-
andi timum. Nýlendunni hefir veriðskipt í prjár
sveitir, cr svo hafa verið nefndar; Tungárbyggö
V íkurbyggð og Parkbyggð.
það liafa oröið ýmsar misfellur á uppsker-
unui par eins og víðar í Norðvesturlandinu slðast
liðið suniar, ísyðrihluta nýlendunnar nofnilcga
Víkuiliyggð og Parkbyggð, heppuaðist uppsker-
an bstur en í hinum nyrðri liluta, nefnil. Tungu
árbyggð. par höfðu allmargir orðið svo seint
fyrir að koma útsæðinu i jörðina i vor, að liveit-
ið var ekki orðið fuliproska pegar hin giinnna
frostuótt koro i sept., svo pað hnekkti pví tals-
vert, lika hafði pað, hjá ýmsum, slagnað í
stökkum eptir upp*kcrúna ei einnig íellti pað i
pris. ITveiti pris par syðra velturá, fra 50 cent
upp til 81 cents bush. og pað átti sjer stað að
eins 45 cents bush. af pessu skeimnda liveiti.
I Vikuvbyggð og Parkbyggð varð uppskeran
lægst 18 Bush. af ekrunni en hæðst 38, og var
álit sumra par að uppskeran mundi jafna sig upp
mcð 24—25 Bush. af ekrunni almennt yfir. í
Tunguárbyggð fengu sumir að eins 10—12 bush.
af ekrunni. og jeg heyrði getið um menn, er
fcngu að cins 5 bus/i., petta er talsvert misjöfn
uppskera, og peir sem ekkert pekkja til land-
gæða par, mæilu ímynda sjer að paö væri land-
inu að kenna, en petta er alls ekki fyrir pað að
landið sje ónýtt pví pó ókunugum mönnuin cr
faia um nýle íduna, virðist á ýnisuni stöðum
landið vera mjög ljett, pá er pað pó sannreynt
að pað gefur milli 20 og 30 bush. af ekrunni,
og pó sumir ulitiað pað muni verði endingarlit
ið pá með pví að skipta um sáðtegundir en sá
ekki pví sama í sama blettinn ár eptir ár, pá
gctur pað enzt lengi cinkum et grasfrægi cr sáö
í pað til skiptis við korntegundir og látið vera
4—5 ár eða meðan pað sair til sin sjálft. pá
getur pað cinlægt verið jafu'frjóvt. þó ekki
dveldi jeg lengi i nýlendunni, viitlst mjer samt
að hcfði jeg stzl að syðra og farið að taka pátt
i almennum málefnum, rnundi jeg hafa getað
fengið nægilegt umtalsefui til að rila eitthvað
athugavert fyrir almennlng, til dæmis, nijer
fmnst atliugavert pegar margir hændur sitja á
jörðum, sem allar eru jal'nar að landkostum, og
sumir af þeiin fá kanu ske 20 eða 24 husli. af
ekrunni, en aðrir að eius 8 —10 eða 12 busli.
þá er nthugavcrt að gá að hvað til kemur, að
svoua verður misjnfn agóði í jafn frjóvgum akri.
Sjc pað vankunnátta, hirðuleysi eða pað að memi
vilji taka meira land til ræktunar, cn peir með
vinnukrapti slnum eeta stundað eins dyggilega og
parf til pess pað geíi uppskeru, pá er vcrt iýr-
ir pí sem betur vita, að sýna peim, scm eru
skemPira á veg komuir, með að láta vinnu siua